8 / 44
Ματιές στον κόσμο
6 Νομικός Σύμβουλος
Μεταρρύθμιση του τραπεζικού
τομέα της ΕΕ
Στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης η Επιτροπή προέβη
τον Νοέμβριο σε ανακοίνωση μιας ολοκληρωμένης δέσμης μεταρ-
ρυθμίσεων για την περαιτέρω ενίσχυση της ανθεκτικότητας των
τραπεζών της ΕΕ στο πλαίσιο της Τραπεζικής Ένωσης. Οι προτάσεις
τροποποιούν τον κανονισμό και την οδηγία για τις κεφαλαιακές
απαιτήσεις, που εγκρίθηκαν το 2013 και καθορίζουν τις απαιτήσεις
προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα (π.χ. τράπεζες) και
επιχειρήσεις επενδύσεων, τους κανόνες για τη διακυβέρνηση και
την εποπτεία, καθώς και την οδηγία για την ανάκαμψη και την εξυ-
γίανση των τραπεζών (BRRD) και τον κανονισμό για τον Ενιαίο Μη-
χανισμό Εξυγίανσης (ΚΕΜΕ), που εγκρίθηκαν το 2014 και προσδιο-
ρίζουν τους κανόνες για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των ιδρυ-
μάτων που τελούν υπό πτώχευση, και προβλέπουν τη δημιουργία
ενός ενιαίου μηχανισμού εξυγίανσης. Συγκεκριμένα, οι προτάσεις
αυτές περιλαμβάνουν μέτρα για την αύξηση της αντοχής των θε-
σμικών οργάνων της ΕΕ και την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής
σταθερότητας, μέτρα για τη βελτίωση της δανειοδοτικής ικανότη-
τας των τραπεζών με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας της ΕΕ και,
τέλος, μέτρα για ενίσχυση του ρόλου των τραπεζών στη δημιουρ-
γία βαθύτερων κεφαλαιαγορών με μεγαλύτερη ρευστότητα στην
ΕΕ με σκοπό τη στήριξη της δημιουργίας μιας Ένωσης Κεφαλαιαγο-
ρών (Συνήγορος 118/2016,50).
Νέοι φορολογικοί κανόνες
για τη στήριξη του ηλεκτρονικού εμπορίου
Στην προσπάθειά της να στηρίξει το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις
διαδικτυακές επιχειρήσεις, η ΕΕ πρότεινε μια σειρά μέτρων για τη
βελτίωση του φορολογικού περιβάλλοντος όσον αφορά τον Φό-
ρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) που σκοπό έχουν τη διευκόλυν-
ση των αγοραπωλησιών προϊόντων και υπηρεσιών μέσω του δι-
αδικτύου για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, ιδίως τις νεο-
φυείς και τις μικρομεσαίες. Με τη δημιουργία μιας πύλης που θα
λειτουργεί σε ολόκληρη την ΕΕ και θα επιτρέπει την ηλεκτρονι-
κή καταβολή του ΦΠΑ («One Stop Shop») θα μειωθούν σημαντι-
κά τα έξοδα που αφορούν τη συμμόρφωση σε θέματα ΦΠΑ, με
αποτέλεσμα εξοικονόμηση για τις επιχειρήσεις ύψους 2,3 δισ. €
ανά έτος στο σύνολο της ΕΕ. Συγκεκριμένα, οι νέοι κανόνες θα επι-
τρέψουν στις επιχειρήσεις που πωλούν προϊόντα μέσω διαδικτύ-
ου να εκπληρώνουν όλες τις υποχρεώσεις τους που αφορούν τον
ΦΠΑ εντός ΕΕ σε έναν τόπο, θα αντιμετωπίσουν την απάτη στον
τομέα του ΦΠΑ, η οποία προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ, φαινό-
μενο που μπορεί να προκαλέσει στρέβλωση της αγοράς και να
δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό, ενώ θα δώσει τη δυνατό-
τητα στα κράτη μέλη να μειώσουν τους συντελεστές ΦΠΑ για τις
ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις, όπως ηλεκτρονικά βιβλία και διαδι-
κτυακές εφημερίδες.
Τέλος, στόχος της Επιτροπής είναι να απλοποιηθούν οι κανόνες του
ΦΠΑ για τις νεοφυείς και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις που πωλούν
μέσω διαδικτύου καθώς η διαχείριση του ΦΠΑ για τις διασυνορια-
κές πωλήσεις που δεν υπερβαίνουν τα € 10.000 θα γίνεται εντός της
χώρας της επιχείρησης, ενώ παράλληλα οι μικρομεσαίες επιχειρή-
σεις θα επωφεληθούν από απλούστερες διαδικασίες για τις διασυ-
νοριακές πωλήσεις ύψους έως € 100.000, ώστε να διευκολύνεται η
άσκηση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Λαμβάνοντας
υπόψη τα ανωτέρω, τα προτεινόμενα μέτρα αναμένεται να συν-
δράμουν τα κράτη μέλη στην ανάσχεση της απώλειας ΦΠΑ από τις
αγορές μέσω του διαδικτύου η οποία εκτιμάται ότι σήμερα ανέρχε-
ται σε 5 δισ. € ανά έτος (Συνήγορος 118/2016,51).
Eυρωπαϊκό σύστημα
πληροφοριών και άδειας ταξιδίου
Η ασφάλεια των συνόρων και η προστασία των ευρωπαίων πολι-
τών αποτελεί πρώτη προτεραιότητα της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυ-
τό, η Επιτροπή πρότεινε προσφάτως τη σύσταση ενός ευρωπαϊ-
κού συστήματος πληροφοριών και άδειας ταξιδίου (ETIAS) για την
ενίσχυση των ελέγχων ασφάλειας των ταξιδιωτών χωρίς θεώρη-
ση. Το ETIAS θα συλλέγει πληροφορίες για όλους όσοι ταξιδεύουν
προς την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς θεώρηση, ώστε να είναι δυνα-
τή η εκ των προτέρων διεξαγωγή ελέγχων όσον αφορά την ασφά-
λεια και την παράτυπη μετανάστευση. Αυτό θα συμβάλει στην
αποτελεσματικότερη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ
και στη βελτίωση της εσωτερικής ασφάλειας, ενώ ταυτόχρονα θα
διευκολύνει τη νόμιμη κυκλοφορία διαμέσου των συνόρων Σέν-
γκεν. Ωστόσο, η έγκριση του ETIAS δεν συνιστά θεώρηση αλλά
αποτελεί ένα απλούστερο καθεστώς φιλικό προς τον επισκέπτη.
Οι υπήκοοι των απαλλαγμένων από την υποχρέωση θεώρησης
χωρών θα μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς θεώρηση εισόδου, αλλά
θα πρέπει να αποκτούν μια απλή άδεια ταξιδίου πριν από την εί-
σοδό τους στον χώρο Σένγκεν. Αυτό θα συμβάλει στην ταυτοποί-
ηση των ατόμων για τα οποία ενδεχομένως υπάρχει κίνδυνος πα-
ράτυπης μετανάστευσης ή συνιστούν κίνδυνο για την ασφάλεια
πριν από την άφιξή τους στα σύνορα και θα ενισχύσει σημαντι-
κά την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων. Το ETIAS θα γεφυρώ-
σει, επίσης, ένα υφιστάμενο κενό πληροφόρησης σχετικά με τους
ταξιδιώτες χωρίς θεώρηση, με τη συλλογή πληροφοριών ενδεχο-
μένως ζωτικών για τις αρχές των κρατών μελών πριν από την άφι-
ξή τους στα σύνορα του Σένγκεν. Για να αποφασιστεί η έγκριση
ή η απόρριψη αίτησης ταξιδίου στην ΕΕ, ένα αυτοματοποιημένο
σύστημα θα διεξάγει προκαταρκτικούς ελέγχους, με πλήρη σεβα-
σμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της προστασίας των δεδο-
μένων προσωπικού χαρακτήρα. Αν και η τελική απόφαση για τη
χορήγηση ή την άρνηση εισόδου θα λαμβάνεται πάντα από τους
εθνικούς συνοριοφύλακες που διεξάγουν συνοριακούς ελέγχους
στο πλαίσιο του κώδικα συνόρων του Σένγκεν, οι προκαταρκτικοί
έλεγχοι όλων των ταξιδιωτών θα διευκολύνουν τους συνοριακούς
ελέγχους και θα εξασφαλίσουν συντονισμένη και εναρμονισμένη
αξιολόγηση των υπηκόων τρίτων χωρών που απαλλάσσονται από
την υποχρέωση θεώρησης. Η άδεια θα αποκτάται μέσω απλής, οι-
κονομικής και γρήγορης διαδικασίας, ενώ στη συντριπτική πλειο-
νότητα των περιπτώσεων, η άδεια θα πρέπει να χορηγείται σε λίγα
λεπτά. Επιπλέον, η περίοδος ισχύος αυτής θα αντιστοιχεί σε πέντε
έτη και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον δικαιούχο σε πολλα-
πλά ταξίδια. Τέλος, αναφορικά με την αίτηση αδείας, σε όλους τους
αιτούντες πάνω από 18 ετών επιβάλλεται τέλος αίτησης ύψους μό-
νο €5 (Συνήγορος 118/2016,51).