ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

VII

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις τα τελευταία χρόνια στον τομέα της ενέργειας, ένα συ-

ναρπαστικό πεδίο αιχμής της οικονομίας και του δικαίου, των διεθνών σχέσεων και της

πολιτικής, της τεχνολογίας και της οικολογίας. Εξελίξεις σε πολλά επίπεδα, που αναδει-

κνύουν τη σημασία της ενέργειας. Αγαθό ανελαστικό, η ενέργεια κινεί την οικονομία,

διαμορφώνει στρατηγικές, σηματοδοτεί γεωπολιτικές ανακατατάξεις και πυροδοτεί συ-

γκρούσεις. Η ενέργεια βρίσκεται ήδη από πολύ καιρό στο επίκεντρο των συζητήσεων

για την οικονομική ανάπτυξη και την περιβαλλοντική προστασία του πλανήτη. Όπως

ήταν φυσικό, το παγκόσμιο αυτό ενδιαφέρον οδήγησε στη συστηματική ενασχόληση

με θέματα της ενέργειας και τους νομικούς. Έχει ήδη διαμορφωθεί ένα ευρωπαϊκό και

εθνικό πλαίσιο πολυκλαδικών κανόνων με αντικείμενο την ενέργεια, με προέλευση τό-

σο από το ιδιωτικό όσο και από το δημόσιο δίκαιο. Με την υιοθέτηση νέων εννοιών, αλ-

λά και την εφαρμογή ιδιαιτέρων μεθόδων προσέγγισης των ζητημάτων, όπου λαμβάνο-

νται σε μεγάλο βαθμό υπόψη οικονομικά δεδομένα, αλλά και άλλα πραγματικά δεδομέ-

να, όπως γεωγραφικά, περιβαλλοντικά, βιομηχανικά, κοινωνικά, πολιτικά, διαμορφώ-

νεται σταδιακά το Δίκαιο της Ενέργειας ως ένας νέος ιδιαίτερος νομικός κλάδος με δικό

του εννοιολογικό σύστημα και δική του μεθοδολογία.

Το ελληνικό ενεργειακό σύστημα διανύει τα τελευταία έτη περίοδο σημαντικών αλλα-

γών. Η διείσδυση του φυσικού αερίου, η κατασκευή των διευρωπαϊκών δικτύων, η

προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των πολιτικών εξοικονόμησης ενέργειας

και, τέλος, η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου απο-

τελούν τα νέα δεδομένα του

. Σημαντικές είναι οι επιπτώσεις των νέων αυτών δεδομέ-

νων στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Χώρας, στην μείωση της εξάρτη-

σης της από το εισαγόμενο πετρέλαιο, με όλα τα συνεπαγόμενα οφέλη στην εθνική οι-

κονομία, στην εξοικονόμηση μη ανανεούμενων ενεργειακών πόρων, στην αύξηση της

αποδοτικότητας των διαδικασιών παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας, στην προστα-

σία του περιβάλλοντος και τέλος στην βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών στους κα-

ταναλωτές.

Ο δυναμισμός που παρουσίασαν οι ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας εντά-

θηκε ακόμα περισσότερο, τόσο με την πραγματοποίηση ιδιωτικών επενδυτικών σχε-

δίων, όσο και με την συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην υλοποίηση μεγάλων έργων

υποδομής. Μεγάλη ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση έδωσε η ανάπτυξη ανταγωνιστι-

κής αγοράς στον ενεργειακό τομέα, καθώς και η υλοποίηση του επιχειρησιακού προ-

γράμματος για την ενέργεια στο πλαίσιο του τρίτου κοινοτικού πλαισίου στήριξης 2000-

1. Για μια συνολική προσέγγιση βλ., α.π., Ν. Φ

ΑΡΑΝΤΟΥΡΗΣ

(επιμ.),

Ενέργεια, Δίκαιο, Οικονομία και

Πολιτική

, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012, σελ. 20, N. F

ARANTOURIS

, «La nouvelle base juridique de la

politique énergétique de l’UE»,

Revue de l’Energie

, 2011, n. 599, σελ. 18, P. della Faille, T

. D

ELVAUX

, M.

OIPEL

, N. T

HIRION

(sous la direction de),

Le nouveau marché de l’énergie Guide juridique à l’usage des

distributeurs et des consommateurs

, Affaires & Droit, Anthémis Louvain-La-Neuve, 2007.