9 / 42
9
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αντικείμενο του ανά χείρας πονήματος αποτελεί η “idea/expression
dichotomy”, δηλαδή η αρχή της διακρίσεως της «ιδέας» από την μορφή ενός
έργου, σύμφωνα με την οποία αντικείμενο προστασίας της πνευματικής ιδι-
οκτησίας δεν είναι η «ιδέα» που εκφράζεται μέσω ενός έργου, αλλά η μορφή
του τελευταίου.
Είναι δε γεγονός ότι η “idea/expression dichotomy” έχει αναχθεί σε διεθνές
επίπεδο, είτε δια κανόνων του διεθνούς δικαίου, είτε δια εθνικών νομοθετι-
κών διατάξεων, σε θεμελιώδη αρχή του δυτικοευρωπαϊκού και του αγγλοσα-
ξωνικού δικαίου, με την οποία οριοθετείται το κανονιστικό βεληνεκές και το
αντικείμενο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και του copyright αντι-
στοίχως, με απώτερο σκοπό την εξισορρόπηση από την μία μεριά των συμ-
φερόντων και δικαιωμάτων των δημιουργών, και από την άλλη μεριά της
ελευθερίας του λόγου, της τέχνης και των επιστημών. Με άλλα λόγια, στην
“idea/expression dichotomy” έχει αναγνωρισθεί ο ρόλος της εγγυήσεως
(“safeguard”) ότι επουδενί γεννώνται μονοπώλια επί «ιδεών», και ότι ως εκ
τούτου το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας δεν αντιστρατεύεται την κοι-
νωνική πρόοδο.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, της παρούσης πραγματείας εξετάζεται εάν η “idea/
expression dichotomy” πράγματι ανταποκρίνεται στον προαναφερθέντα ρό-
λο που της έχει αναγνωρισθεί, ή εάν τουναντίον προκαλεί επιπρόσθετα προ-
βλήματα και παρενέργειες κατά την επιστράτευσή της ως εργαλείου ερμη-
νείας και εφαρμογής των κειμένων νομοθετικών διατάξεων της πνευματικής
ιδιοκτησίας.
Η σχετική ανάλυση χωρίζεται σε δύο μεγάλα κεφάλαια, εκ των οποίων, στο
μεν πρώτο αναλύεται η “idea/expression dichotomy” υπό το δίκαιο των
Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, στο δε δεύτερο υπό το ελληνικό δίκαιο. Για
την ως άνω δε συγκριτική μελέτη, η επιλογή ειδικώς της αμερικανικής εν-
νόμου τάξεως δεν υπήρξε τυχαία επιλογή. Η πρωτοπορία και κυριαρχία των
Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής στην παγκόσμια βιομηχανία της ψυχαγωγί-
ας και της τεχνολογίας, σε συνδυασμό με την μακρόχρονη θεωρητική και νο-
μολογιακή ενδελεχή δογματική επεξεργασία, ερμηνεία και εφαρμογή της
“idea/expression dichotomy”, παρέχουν έναν πραγματικό πλούτο νομολογι-
ακών παραδειγμάτων σε όλες τις κατηγορίες των έργων. Η αξιολόγηση, λοι-
πόν, των ανωτέρω παραδειγμάτων επιτρέπει την συναγωγή χρησίμων συ-
μπερασμάτων και για την σχετική ερμηνεία και εφαρμογή της ανωτέρω δι-
χοτομήσεως και στην ελληνική έννομη τάξη, χωρίς κάτι τέτοιο να επηρεάζε-
ται από τις όποιες ουσιώδεις ή επουσιώδεις επιμέρους διαφορές μεταξύ του