Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΥΠΟ ΟΡΟ

189

ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΩΣ ΕΓΓΥΗΤΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΣΜΟΥ

Είναι προφανές κατά τη γνώμη μας ότι η ανωτέρω ανάπτυξη των μεθόδων με-

τριασμού της αυστηρότητας των ποινών ανταποκρίνονταν σε ένα νέο κόσμο

συνταγματικής πίστης

531

, που έχοντας ανάγει την ελευθερία, τη δικαιοσύνη

και τον περιορισμό της κυβερνητικής εξουσίας σε κινητήρια δύναμη της νεό-

τευκτης δημοκρατίας

532

, επιζητούσε την εξεύρεση λύσεων που θα αδρανοποι-

ούσαν και καταργούσαν τους ιδιαίτερα αυστηρούς νόμους, που αν και ίσχυ-

αν ακόμα ως αταβιστικά κατάλοιπα του παρελθόντος, δεν εξέφραζαν τις νέες

ανάγκες για τον εξανθρωπισμό του ποινικού συστήματος.

Στο πλαίσιο αυτό, τα πρώτα σύγχρονα βήματα για την εισαγωγή του θε-

σμού της δοκιμασίας ή αναστολής εκτέλεσης υπό όρο, που μεταχειρίζο-

νταν τον καταδικασθέντα στη βάση της αρχής της αναλογικότητας έγιναν

από έναν συντηρητικό, μα και εμπνευσμένο δικαστή, τον Peter Oxenbridge

Thacher

533

. Στη γνωστή πια υπόθεση Commonwealth v. Chase, η οποία είναι

καταγεγραμμένη στα αρχεία του Municipal Court της Βοστώνης (σελίδα 199

επ., vol. XIX) η Jerusha Chase κατηγορούμενη το 1830 για κλοπή σε κάποια

κατοικία αφέθηκε ελεύθερη, υπό τη νεοεισαχθείσα πρακτική της εγγύησης

(on recognizance) της εμφάνισής της στο δικαστήριο όποτε αυτό απαιτού-

νταν

534

. Έτσι, με την επιβεβαίωση της συνεχούς δικαιοδοσίας του δικαστη-

531.

Beeman Richard,

Plain, honest men: The making of the American Constitution,

Random House Publishing Group, New York, 2009.

532.

Akhil Reed Amar,

The bill of rights: Creation and reconstruction, Yale University

Press, New Haven, 1998.

533. Ο Peter Oxenbridge Thacher (1776-1843), απόφοιτος του Harvard, αφού άσκη-

σε τη δικηγορία για 20 έτη, τοποθετήθηκε ως δικαστής στο Municipal Court της

Βοστώνης, στο οποίο υπηρέτησε μέχρι το θάνατό του. Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση

στην προστασία των ανηλίκων παραβατών για τους οποίους χρησιμοποιούσε ευ-

ρέως την αναστολή εκτέλεσης υπό εγγύηση (recognizance).

534. Όλη η απόφαση παραθέτεται από τον

Grinnel

, ό.π., σελ. 22-23, ενώ ειδικώς

για τον τρόπο που τέθηκε το αίτημα στο δικαστήριο αναφέρει: ‘She pleaded

guilty to the same, and sentence would have been pronounced at that time,

but upon the application of her friends, and with the consent of the attorney

of the commonwealth, she was permitted, upon her recognizance for her

appearance in this court whenever she should be called for, to go at large’.

Γαρδίκας

για τη μεταφορά της έννοιας recognizance στα ελληνικά αντί του

όρου «αναστολή εκτέλεσης υπό εγγύηση» χρησιμοποιεί τον όρο «προληπτι-

κή εγγύησις» αναφέροντας ότι πρόκειται για θεσμό εθιμικού δικαίου που αρ-

χικά χρησιμοποιούνταν στην Αγγλία σε υποθέσεις αστικού ενδιαφέροντος και

ουσιαστικά αποτελούσε μια

υπόσχεση

του κατηγορουμένου ενώπιον του δικα-

στηρίου ότι αυτός δεν θα τελέσει ή αντιθέτως θα τελέσει ορισμένη πράξη και

σε περίπτωση αθέτησης της υπόσχεσής του θα κατέβαλε στο κράτος ορισμέ-