ΤΙ ΕΝΝΟΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ;

Αλλά και η ιατρική, εν τοιαύτη περιπτώσει καίτοι

θεωρητική, δεν είναι και κατ’ εξοχήν πρακτική; (π.χ. η

χειρουργική;)

Εδώ η διάκριση από τον

Ευάγγελο Παπανούτσο

των

ρημάτων ενεργώ, ποιώ και πράττω, έχει να προσφέρει

ενδιαφέρουσα βοήθεια. Μάλλον ο

Λιτζερόπουλος

εννο-

ούσε ότι η νομική είναι πρακτική μέσα στις θεωρητι-

κές επιστήμες.

Encyclopaedia Britannica

ορίζει ως επιστήμη «

οποιοδή-

ποτε σύστημα γνώσης που συνεπάγεται αμερόληπτες πα-

ρατηρήσεις και συστηματικό πειραματισμό

». Αυτή η τρίτη

όμως αξιούμενη προϋπόθεση του συστηματικού πειρα-

ματισμού αφήνει απ’ έξω τα καθαρά μαθηματικά, (π.χ.

άλγεβρα) την αστρονομία, την σεισμολογία, τη θεωρη-

τική κοινωνική οικονομική

. Άρα δεν είναι πλήρης.

Άραγε είναι πλήρης και η σχετική θεωρία του φιλο-

σόφου της επιστήμης

Karl Popper

;

Αυτός διακρίνει την οριοθέτηση (demarcation) ανάμε-

σα στην επιστημονική και μη γνώση. Πρόκειται για το

κριτήριο της διαψευσιμότητας (falsifiability). Μία θέση

είναι επιστημονική αν έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο

το οποίο μπορεί να ελεγχθεί και να διαψευστεί ή να επι-

βεβαιωθεί. Αν ένα περιεχόμενο δεν είναι ελέγξιμο, δεν

είναι επιδεκτικό δοκιμής (testable), τότε δεν πρόκειται

για επιστήμη. Όμως κατά την εγκυκλοπαίδεια

ΠΑΠΥ-

ΡΟΣ LAROUSSE

, οι επιστήμες διακρίνονται σε ανθρω-

πιστικές, θετικές και φυσικές. Εξάλλου κατά τον Πλά-

τωνα, επιστήμη είναι η «

τέλεια γνώση

».

Κατά τον σύγχρονο, φιλοσοφούντα

Νίκο Δήμου

, η δυ-

νατότητα ελέγχου δεν αφορά μόνον στις φυσικές επι-