14 / 38
2
ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Από την άποψη αυτή, εκτός από εκ φύσεως «μελαγχολικός
2
», το πτωχευτικό δί-
καιο είναι εξ ανάγκης ένας ιδιαιτέρως ανήσυχος κλάδος του εμπορικού δικαίου,
διότι είναι εκ του σκοπού του επιρρεπές σε συχνές αναθεωρήσεις. Τούτο οφεί-
λεται κυρίως στο γεγονός ότι η ήδη επιβεβαρυμένη οικονομική κατάσταση του
οφειλέτη λόγω της περιέλευσής του σε κάποιο από τα επώνυμα περιστατικά της
εμπορικής αφερεγγυότητας επιβαρύνεται έτι περαιτέρω εκ του ότι η ανάταξή της
επιχειρείται σε περιβάλλον οξείας κρίσης ρευστότητας στην αγορά -γενικότε-
ρα, στο περιβάλλον της από μακρού εμμένουσας οικονομικής κρίσης. Η σύγ-
χρονη -διευρυμένη- αποστολή του πτωχευτικού δικαίου να προλαμβάνει ή να
αποτρέπει την πτώχευση, ειδ’ άλλως να συλλαμβάνει ενιαία και να διαχειρίζεται
αποτελεσματικά την αφερεγγυότητα του οφειλέτη εν όψει της ικανοποίησης των
πιστωτών του (άρθρα 1 και 99 ΠτΚ), δεν μπορεί να παραμένει αδρανής στην
πραγματικότητα αυτή.
Πράγματι, μείζονος σημασίας ζητήματα πτωχευτικού δικαίου, τα οποία έχουν
καταστεί πλέον κλασσικά στο μέτρο που κατά καιρούς τίθενται και επανέρχονται
είτε εκ των πραγμάτων είτε ύστερα από όχληση του ενωσιακού δικαίου
3
, συχνά
χρειάζονται μία νέα ανάγνωση με σκοπό την επανεκτίμησή τους. Τέτοια ζητήμα-
τα που κρίθηκαν επιδεκτικά αναθεώρησης, είναι ιδίως α) ο ωφέλιμος χρόνος
κίνησης της πτωχευτικής διαδικασίας και ο επαναπροσδιορισμός του, β) οι επί
σειρά ετών ματαίως εκκρεμούσες πτωχεύσεις και η αποφυγή έναρξής τους -στην
λογική ότι εκείνες που κατ’ εύλογη πιθανολόγηση δεν πρόκειται να περατωθούν
λόγω ανεπαρκούς πτωχευτικής περιουσίας, δεν αξίζει καν να αρχίζουν
4
-, γ) η
αναμόρφωση των οργάνων της πτώχευσης και των εξουσιών τους, δ) η ευελιξία
των απλοποιημένων πτωχεύσεων μικρού αντικειμένου και η δραστικότερη -από
ό,τι μέχρι πρότινος (προïσχύσαν άρθρο 162 ΠτΚ)- διασφάλισή της, ε) ο υπό
προϋποθέσεις παραμερισμός του μη συναινούντος οφειλέτη και στο πλαίσιο της
εξυγίανσης, όπως συμβαίνει εν όψει της αναδιοργάνωσής του, στ) η παράκαμ-
ψη του δυστροπούντος μετόχου ή εταίρου και στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης
της επιχείρησης
5
, όπως συμβαίνει εν όψει της εξυγίανσής της, ζ) ο περιορισμός
της υπερχειλίζουσας δικαστικής παρέμβασης στην πτώχευση και την εξυγίαν-
ση, η) η αναβάθμιση του ρόλου της νόμιμης πλειοψηφίας των πιστωτών κα-
2.
Περάκης,
Πτωχευτικό Δίκαιο, 2η έκδ. 2012, 1.
3. Σύσταση της Επιτροπής της 12.3.2014 για μία νέα προσέγγιση για την επιχειρηματική
αποτυχία και την αφερεγγυότητα (το κείμενό της περιλαμβάνεται και στην παρούσα έκδο-
ση) και προγενέστερες ανακοινώσεις της Επιτροπής της 3.10.2012 (COM(2012) 573 τε-
λικό) και της 12.12.2012 (COM(2012) 742 τελικό) επί του ίδιου αυτού ζητήματος, κα-
θώς και η υπό επεξεργασία πρόσφατη πρόταση οδηγίας «για το πλαίσιο προληπτικής
αναδιάρθρωσης, τη δεύτερη ευκαιρία και τα μέτρα για την αύξηση της αποτελεσματικότη-
τας των διαδικασιών αναδιάρθρωσης, αφερεγγυότητας και απαλλαγής, καθώς και για την
τροποποίηση της οδηγίας 2112/30/ΕΕ», COM(2016) 723 final, βλ. και παρακ. υπό ΙΙΙ.
4.
Ψυχομάνης,
Πτωχευτικό Δίκαιο, ΣΤ’ έκδ. 2016, 59
5.
Μιχαλόπουλος,
Οι προπτωχευτικές διαδικασίες αφερεγγυότητας του πτωχευτικού κώδικα,
2013, 110.