10 / 34
9
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Είναι κοινός τόπος ότι οι φορολογούμενοι, και κυρίως οι όμιλοι επιχειρήσε-
ων, εκμεταλλεύονται «κενά» του φορολογικού συστήματος ή νομικές προ-
βλέψεις των κρατών της διεθνούς κοινότητας, προκειμένου να μειώσουν
κατά το δυνατό τη συνολική φορολογική επιβάρυνσή τους.
Το κρίσιμο και ιδιαίτερα επίκαιρο ζήτημα, της καταχρηστικής φοροαποφυ-
γής στον τομέα της άμεσης φορολογίας πραγματεύεται η συγκεκριμένη με-
λέτη.
Όπως ορθά επισημαίνεται στη μελέτη, τα κράτη οφείλουν να διαμορφώνουν
φορολογικά συστήματα με τα οποία θα διασφαλίζεται η αρχή της φορολογι-
κής δικαιοσύνης και θα προστατεύεται η φορολογική βάση από κάθε αδικαι-
ολόγητη συρρίκνωση οφειλόμενη σε πράξεις φοροδιαφυγής, καταχρηστικές
πρακτικές και πρακτικές επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού.
Οι διατάξεις καταπολέμησης των συγκεκριμένων καταχρηστικών πρακτικών
που έχουν θεσπιστεί σε εθνικό επίπεδο τα τελευταία κυρίως χρόνια, κατα-
δεικνύουν το μέγεθος του συγκεκριμένου προβλήματος και την αδήριτη ανά-
γκη ύπαρξης ενός αποτελεσματικού νομικού πλαισίου για την αντιμετώπισή
του. Η αποτελεσματική όμως αντιμετώπιση των συγκεκριμένων φαινομένων
καθιστά αναγκαίο το συντονισμό και την ανάληψη πρωτοβουλιών τόσο στο
επίπεδο του ενωσιακού δικαίου όσο και του διεθνούς συμβατικού φορολο-
γικού δικαίου.
Η συγκεκριμένη μελέτη, ιδιαίτερα επίκαιρη ενόψει της έντασης που έχει προ-
σλάβει το φαινόμενο της φοροαποφυγής, εξετάζει με επιτυχία, κατά τρό-
πο συστηματικό, τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο εθνικός
και ο ενωσιακός νομοθέτης και τα μέτρα που έχουν θεσπιστεί συναφώς, με
εξαντλητική παράθεση της σχετικής νομολογίας όχι μόνο του ΔΕΕ, αλλά και
ανώτατων Δικαστηρίων άλλων κρατών, και ιδίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για τους λόγους αυτούς η μελέτη αυτή προάγει αναμφίβολα την επιστημονι-
κή έρευνα στο πεδίο του εθνικού, ενωσιακού και διεθνούς φορολογικού δι-
καίου.
Θεσσαλονίκη, Μάρτιος 2017
Κωνσταντίνος Δ. Φινοκαλιώτης,
Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ