15 / 26
13
Το Ελληνικό Δημόσιο Δίκαιο
Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος
Επίτιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Ακαδημαϊκός
Εξοχότατε Κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
Αγαπητοί και αγαπητές Συνάδελφοι,
Το Δημόσιο Δίκαιο της Ελλάδας γεννήθηκε ταυτόχρονα με την
ηρωική επανάσταση των Ελλήνων κατά της Οθωμανικής Αυτο-
κρατορίας, από τη βούληση των εκπροσώπων των αγωνιστών,
που αποτελεί και τον θεμελιώδη κανόνα του. Έτσι, διατυπώθη-
καν τα τρία επαναστατικά Συντάγματα που καθόρισαν το πλαί-
σιο του Δημοσίου Δικαίου του Κράτους, το οποίο θα προέκυπτε
από τη νίκη.
Θεμελιώδεις αρχές του πλαισίου αυτού ήταν η λαϊκή κυριαρχία,
η ελευθερία, τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα και η ανεξάρ-
τητη Δικαιοσύνη. Ορισμένες από τις αρχές αυτές ατόνησαν κατά
τα πρώτα βήματα του ανεξάρτητου Κράτους και ενεργοποιήθη-
καν μετά την Επανάσταση του 1843, οπότε περιορίστηκε η από-
λυτη μοναρχία και η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας εφαρμόστηκε,
κατά τρόπο πρωτοποριακό στην Ευρώπη, με τον εκλογικό νόμο.
Κατόπιν, το 1864, καταργήθηκε ο κανόνας της μοναρχίας και
το 1875 στις βασικές αρχές προστέθηκε ο κοινοβουλευτικός χαρα-
κτήρας του πολιτεύματος. Παράλληλα διαμορφώθηκε νομολογι-
ακά ο κανόνας της νομιμότητας των πράξεων των οργάνων της
εκτελεστικής εξουσίας και ο κανόνας της συνταγματικότητας των
νόμων και του δικαστικού ελέγχου τους.