Previous Page  11 / 42 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 11 / 42 Next Page
Page Background

IX

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Α.

Με μεγάλη μου χαρά δέχθηκα να προλογίσω το ανά χείρας βιβλίο της Δρ. Αι-

κατερίνης Λαγαρία, ως πανεπιστημιακός δάσκαλος και μέλος της Τριμελούς Συμ-

βουλευτικής Επιτροπής της διδακτορικής της διατριβής. Το βιβλίο αυτό πραγμα-

τεύεται τη διαμόρφωση ενός από τους τρεις βασικούς κλάδους του ευρωπαϊκού

χρηματοπιστωτικού δικαίου, του ευρωπαϊκού δικαίου της κεφαλαιαγοράς, μέσα

από το πρίσμα δύο ρυθμιστικών εργαλείων που χρησιμοποιήθηκαν στην ιστο-

ρική διαδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχουν συμβάλει καίρια στην προώ-

θηση της ενοποιητικής διαδικασίας στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρε-

σιών στην ΕΕ. Επισημαίνεται δε ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο εί-

ναι αδιαμφισβήτητα ένας από τους πλέον νευραλγικούς τομείς της οικονομίας,

βρέθηκε τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο δύο σημαντικών (και εν μέρει αλλε-

πάλληλων) κρίσεων – της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2007-2009

και της συνεχιζόμενης από το 2010 δημοσιονομικής κρίσης στην ευρωζώνη – με

αποτέλεσμα τη ριζική αναδιαμόρφωση του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού δι-

καίου.

Από τους τρεις τομείς του χρηματοπιστωτικού συστήματος (τράπεζες – κεφα-

λαιαγορές – ιδιωτική ασφάλιση), το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα λειτουργεί με

βάση ένα ενιαίο εγχειρίδιο κανόνων αναφορικά με την πρόληψη και τη διαχείρι-

ση κρίσεων, το οποίο ενισχύθηκε σημαντικά σε σχέση με εκείνο που υπήρχε πριν

από την εκδήλωση των δύο κρίσεων. Παράλληλα, με την εγκαθίδρυση της Ευ-

ρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης, προϊόν της δεύτερης κρίσης, διαμορφώθηκαν, για

πρώτη φορά, δύο πανευρωπαϊκοί θεσμοί, ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός και

ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης, στο πλαίσιο των οποίων τα συστημικά σημα-

ντικότερα πιστωτικά ιδρύματα υπόκεινται στην άμεση προληπτική εποπτεία της

Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και, αν αυτό καταστεί αναγκαίο, η απόφαση για

την εξυγίανσή τους θα ληφθεί από το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (σε συνεργα-

σία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο ECOFIN).

Το περιεχόμενο του ευρωπαϊκού δικαίου της κεφαλαιαγοράς έχει επίσης αλλάξει

ριζικά. Μολονότι η προληπτική εποπτεία των φορέων που παρέχουν υπηρεσίες

στην κεφαλαιαγορά (σε ατομική και συλλογική βάση) έχει παραμείνει σε εθνικό

επίπεδο (σε αντίθεση με τον τραπεζικό τομέα και τον τομέα της ιδιωτικής ασφά-

λισης), τόσο η περίμετρος όσο και η διεισδυτικότητα του κανονιστικού πλαισί-

ου που διέπει τη λειτουργία των εν λόγω φορέων και την παροχή των συναφών

υπηρεσιών και δραστηριοτήτων διευρύνθηκαν σημαντικά, μέσα στα όρια που

θέτουν οι Συνθήκες και υπό τη σημαντική επίδραση της ESMA ως φορέα που,

αφενός μεν, συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση των κανόνων του «αυ-

στηρού» ευρωπαϊκού δικαίου της κεφαλαιαγοράς και, αφετέρου, διαμορφώνει

«ήπιο» δίκαιο.