ΤΙ ΕΝΝΟΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ;

τώματα αυτά είναι τριών ειδών: οι ασάφειες, οι αντινο-

μίες και τα κενά.

Ασάφεια

υπάρχει στον νόμο, όταν η διατύπωσή του,

περιέχει ασυνήθη αοριστία είτε στις προϋποθέσεις που

τάσσει, είτε στις συνέπειες που επάγεται είτε και στα δύο.

Η θεραπεία της ασάφειας γίνεται, με ερμηνεία «

εντός

του κανόνα δικαίου

» (intra legem, secundum legem) ανα-

τρέχοντας στην αληθινή νομοθετική βούληση. Δεν πρό-

κειται για τις περιπτώσεις των αορίστων, από τη φύση

τους, νομικών εννοιών που προσδίδουν ευκαμψία στη

ρύθμιση του νόμου, όπως π.χ. η εύλογη αποζημίωση ή

η αρχή της αναλογικότητας ή τα χρηστά ήθη

Αντινομία

συντρέχει όταν δύο κανόνες δικαίου συ-

γκρούονται, περιέχοντας αντιφατικές ρυθμίσεις, μιας

και της αυτής συγκεκριμένης περιπτώσεως ή «

όταν κά-

ποιος νόμος επιτάσσει ή επιτρέπει μία πράξη, που άλλος

νόμος απαγορεύει

». Αυτό συγκαταλέγεται στα συμπτώ-

ματα της προχειρονομίας και της πολυνομίας.

Δεν πρόκειται πάντως για αντινομία όταν αντικαθί-

σταται παλαιότερος νόμος από νεότερο ή όταν υπερι-

σχύει ειδικότερος νόμος. Εφόσον λοιπόν πρόκειται για

πραγματική αντινομία, αυτή θεραπεύεται με ερμηνεία

εκτός του κανόνα δικαίου αλλά εντός του δικαίου

» (extra

legem sed intra jus).

Κενό

των κανόνων του δικαίου συντρέχει όταν το

ισχύον δίκαιο αφήνει αρρύθμιστη μία συγκεκριμένη πε-

ρίπτωση, μολονότι ρυθμίζει άλλες παρεμφερείς. Πρέπει

να προκύπτει ότι η έλλειψη ρύθμισης δεν είναι ηθελη-

μένη από το νομοθέτη. Εάν είναι ηθελημένη, τότε πρό-

κειται κατ’ ουσίαν για «

αρνητική ρύθμιση

».