11 / 36
9
ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ
Η παρούσα μελέτη πραγματεύεται ζητήματα που άπτονται της ποινικής
αντιμετώπισης της συμμετοχής κρατικών λειτουργών σε εταιρείες που
εδρεύουν στην αλλοδαπή, και ειδικότερα σε κράτη μη συνεργάσιμα στον
φορολογικό τομέα ή σε κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς. Η
προβληματική αυτή απέκτησε ενδιαφέρον ενόψει των πρόσφατων αλλε-
πάλληλων τροποποιήσεων του άρθρου 8 Ν. 3213/2003, το οποίο τυποποι-
ούσε (μέχρι τον Μάιο του 2016) το αδίκημα της συμμετοχής σε «εξωχώρι-
ες» εταιρείες. Οι τροποποιήσεις αυτές, οι οποίες είχαν ως δηλωμένο στό-
χο την αποσαφήνιση του νοηματικού περιεχομένου της τυποποιημένης συ-
μπεριφοράς, δημιούργησαν προβλήματα που αντανακλούν τις παθογένει-
ες της νομοθέτησης στην Ελλάδα.
Ο στόχος της μελέτης είναι διπλός: σε ένα πρώτο επίπεδο, επιχειρείται ερ-
μηνεία των διατάξεων του Ν. 3213/2003 στο πλαίσιο των οποίων τυποποι-
ούνται τα παραπάνω αδικήματα, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί με τους
Ν. 3849/2010, 4389/2016 και 4396/2016. Τα σχετικά ζητήματα δεν έχουν
αποτελέσει μέχρι σήμερα αντικείμενο θεωρητικής επεξεργασίας, ενώ δεν
έχουν απασχολήσει ούτε τη νομολογία. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, επιδιώκε-
ται η αντιμετώπιση ζητημάτων γενικού ποινικού δικαίου -ιδιαίτερα ζητημά-
των που αφορούν τα χρονικά όρια και τον χρόνο τέλεσης-, τα οποία έχουν
ανακύψει εξαιτίας των αλλεπάλληλων τροποποιήσεων της διάταξης. Τα
ζητήματα αυτά, πέρα από το ευρύτερο θεωρητικό ενδιαφέρον που παρου-
σιάζουν, εισάγουν τη συζήτηση σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πεδίο, στο
οποίο δοκιμάζονται τα όρια της νομοθετικής εξουσίας αλλά και η επιτρε-
πόμενη έκταση του δικαστικού ελέγχου. Υπ’ αυτή την έννοια, θα μπορούσε
να λεχθεί ότι το άμεσο αντικείμενο της μελέτης αποτελεί απλώς την αφορ-
μή για την πραγμάτευση ζητημάτων που το υπερβαίνουν κατά πολύ.
Η μελέτη αποτελείται από επτά ενότητες:
– Στην πρώτη ενότητα, η οποία αποτελεί, κατά κάποιον τρόπο, την ει-
σαγωγή στο θέμα της μελέτης, γίνεται μια συνοπτική παρουσίαση των
χαρακτηριστικών και της λειτουργίας των εξωχώριων εταιρειών στο
διεθνές οικονομικό σύστημα, αλλά και των διεθνών και εθνικών προ-
σπαθειών αντιμετώπισης του φαινομένου.
– Στη δεύτερη ενότητα αποτυπώνεται η διαχρονική εξέλιξη της ρύθμι-
σης σχετικά με την απαγόρευση της συμμετοχής κρατικών λειτουργών
σε εξωχώριες εταιρείες (υπό το καθεστώς της αρχικής διάταξης του
άρθρου 7 Ν. 3213/2003 και του Ν. 3849/2010), την απαγόρευση συμ-
μετοχής σε εταιρείες με έδρα σε κράτος μη συνεργάσιμο στον φορολο-