17 / 24
Δήμητρα Παπαδοπούλου-Κλαμαρή 125
Σημείο συνάντησης της 1ης και της 2ης εισήγησης είναι, κατά την γνώμη μου,
ότι ακαταλληλότητα των συναναστροφών του παιδιού μπορεί να συμβεί τόσο
κατά την άσκηση της επιμέλειας όσο και κατά την άσκηση του δικαιώματος
επικοινωνίας.
Η Δικηγόρος, κάτοχος του ΜΠΣ του Αστικού Δικαίου, κ.
Σ. Μιχαλακάκου
, πα-
ρουσίασε από την νομολογία περιπτώσεις, οι οποίες συνιστούν παραμέληση
της εποπτείας του ανηλίκου. Στις υποθέσεις αυτές η κ.
Μιχαλακάκου
ανέφε-
ρε συνήθως και το μέτρο το οποίο διέταξε το δικαστήριο, αφού διαπίστωνε
την κακή άσκηση της γονικής μέριμνας (π.χ. αφαίρεση της γονικής μέριμνας
από τον “υπαίτιο” της κακής άσκησης γονέα, ανάθεση της άσκησης της επι-
μέλειας σε ίδρυμα
κ.λπ.). Με επιμέλεια και περισσή φροντίδα η κ.
Μιχαλακά-
κου
επιχείρησε την κατάταξη των περιπτώσεων σε ομάδες. Όπως αποδείχθη-
κε, οι περισσότερες περιπτώσεις παραμέλησης οφείλονται ή είναι συμφυείς
προς τον σύγχρονο τρόπο ζωής που συνεπάγεται για τους νεαρούς ιδίως γο-
νείς, έλλειψη χρόνου, ακατάστατο ωράριο εργασίας, μετανάστευση, χρήση
ουσιών, φυλάκιση. Αρκετές περιπτώσεις αφορούν την υγεία του γονέα, ενώ
ίσως το πιο ενδιαφέρον ερώτημα που αντιμετωπίζει η νομολογία είναι, αν συ-
νιστά κακή άσκηση της γονικής μέριμνας η θρησκευτική διαπαιδαγώγηση των
παιδιών από τους γονείς, όταν αυτή έχει επίδραση στην καθημερινή ζωή του
παιδιού, η άρνηση μετάγγισης αίματος, ο γενετήσιος ακρωτηριασμός, η απο-
μάκρυνση από το σχολείο, η άρνηση εμβολιασμού. Ενδιαφέρουσες ήταν επί-
σης οι παρατηρήσεις της κ.
Μιχαλακάκου
εν σχέσει προς τον τρόπο δημιουρ-
γίας δικανικής πεποιθήσεως στον δικαστή (αυτοπρόσωπη εμφάνιση γονέων,
πραγματογνωμοσύνη
κ.λπ.), καθώς και η αναφορά σε νομολογία του Ευρω-
παϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Σχετική ήταν και η παρέμβαση του επίτιμου Καθηγητή της Σχολής μας, Ακαδη-
μαϊκού κ.
Μ. Σταθόπουλου
για την χρήση μαντίλας ή μπούργκας.
Με την τελευταία εισήγηση και την παρέμβαση διαφάνηκε ανάγλυφη η δια-
μάχη ανάμεσα στον Δυτικό Πολιτισμό με την ανεκτικότητα στην διαφορετικό-
τητα και την αναγνώριση ελευθεριών και ατομικών δικαιωμάτων, απέναντι
στην αδιαλλαξία, έτσι ώστε να αναρωτιέται κανείς μήπως ο Δυτικός Πολιτι-
σμός είναι εν τέλει θύμα των αξιών πάνω στις οποίες έχει θεμελιωθεί. Περαι-
τέρω ερώτημα αποτελεί, αν οι θρησκευτικές πεποιθήσεις που καλλιεργούνται
στο παιδί γενικά, μπορούν ή πρέπει να εξετάζονται από την σκοπιά της κακής
άσκησης της γονικής μέριμνας ή μήπως εξετάζονται μόνον εκείνες οι οποίες
έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή και εξωτερικεύονται.
Ο Πρόεδρος της ΕΟΔ, αντιπρόεδρος του ΑΠ κ.
Στ. Γαβράς,
ο ομότιμος Καθηγη-
τής κ.
Φ. Δωρής
και η ομότιμη καθηγήτρια κ.
Θ. Παπαζήση,
οι οποίοι έλαβαν
τον λόγο κατά τη συζήτηση, αναφέρθηκαν στο συμφέρον του παιδιού και τον
ορισμό του, αν οι γονείς έχουν εν τέλει το τεκμήριο ότι δρουν με βάση το συμ-