ΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΧΩΡΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Την ανά χείρας μελέτη διαπερνά κατά σταθερό τρόπο η βασική θέση ότι το

δίκαιο «πραγματώνεται» μέσα από την εφαρμογή του επί συγκεκριμένων πε-

ριπτώσεων, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία της ειδικής νομοθεσίας και

κυρίως τη σπουδαιότητα της ad hoc εφαρμογής της, που είναι εν τέλει εφαρ-

μογή τόσο της ειδικής όσο και της γενικής νομοθεσίας, δεδομένου ότι η δεύ-

τερη είναι ή οφείλει να είναι η φυσική προέκταση της πρώτης. Αναδεικνύεται

έτσι ο κομβικός ρόλος που διαδραματίζει η εφαρμογή του δικαίου, παράλ-

ληλα με το ρόλο της ερμηνείας των ρυθμίσεών του. Mε άλλα λόγια αναδει-

κνύεται ο ερμηνευτικός χαρακτήρας του δικαίου και της ενασχόλησής μας με

αυτό. Η διατύπωση, άλλωστε, μιας έγκυρης και ορθής θέσης περί του εύρους

της δεσμευτικότητας των χωρικών ρυθμίσεων στρατηγικού χαρακτήρα τόσο

έναντι της Διοίκησης όσο και έναντι των διοικουμένων, που αποτελεί βασική

στόχευση της μελέτης, προϋποθέτει την ερμηνεία τους.

Είναι προφανές, ότι οι θέσεις που διατυπώνονται εδώ δεν διεκδικούν δάφνες,

έχοντας επίγνωση των δυσχερειών που εμφανίζει η θεωρητική προσέγγιση

και ανάλυση ενός νέου είδους δικαιοθέτησης -και κατ’ επέκταση- διοικητικής

δράσης, που αγγίζει την ίδια την έννοια του δικαίου. Είναι δίκαιο και τι είδος

δικαίου ένα σύστημα ή πλέγμα ρυθμίσεων που χαρακτηρίζεται από μια κλι-

μακούμενη δεσμευτικότητα; Πώς αντιμετωπίζει η σύγχρονη θεωρία την ανά-

δυση ενός νέου τρόπου διοικητικής δράσης, που είναι εν πολλοίς απότοκος

της εμφάνισης ενός νέου τρόπου νομοθέτησης μέσω νομικών κανόνων που

δεν ανταποκρίνονται ευκρινώς στο παραδοσιακό τρίπτυχο «απαγορεύεται»,

«επιβάλλεται», «επιτρέπεται».

Η παρούσα μελέτη φιλοδοξεί απλώς να ανοίξει τη σχετική επιστημονική συζή-

τηση, με γνώμονα να συμβάλει στο μέτρο του δυνατού στην καλή νομοθέτηση

ή με άλλα λόγια στη βελτίωση της ποιότητας της νομοθεσίας, καθώς και στην

ορθή ερμηνεία της από τη Διοίκηση, τη δικαιοσύνη και τους πολίτες. Πρόκειται

για μια πρώτη ματιά σε έναν ιδιαίτερο σημαντικό τομέα, όπως είναι η στρα-

τηγικού τύπου χωρική νομοθεσία, που αγγίζει ταυτοχρόνως και με ευθύ τρό-

πο την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ισορροπία και την ποιότητα του

περιβάλλοντος χώρου. Μπορούμε ίσως να προεξοφλήσουμε ότι τα όσα θα

επακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια στον τομέα αυτό θα μας δώσουν την

αφορμή για περαιτέρω εμβάθυνση και διερεύνηση του σχετικού θέματος, ιδί-

ως αν ληφθούν υπόψη τα αξιακά και δικαιοπολιτικά διλήμματα που θέτει στο

«νομοθετείν» η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών.

Αθήνα, Δεκέμβριος 2017

Μάριος Χαϊνταρλής