X
δε στους ανωτέρω μνημονευθέντες στόχους, δηλ. στην επιτάχυνση της
απονομής ποινικής δικαιοσύνης και στην αποσυμφόρηση των φυλακών.
Επισημαίνει όμως και πλείστους όσους παράγοντες υπονομεύουν την
έλλογη και ισορροπημένη απονομή δικαιοσύνης, όπως τον
«επαγγελματικό
μυθριδατισμό»
του δικαστή (σ. 208) στην επιβολή εξοντωτικών ποινών
και την κατάχρηση των προφυλακίσεων, που οδηγεί στην
«κοινωνική
έκταξη, ηθική καθίζηση, ψυχική εξουθένωση, οικονομική συντριβή, επαγ-
γελματική εκμηδένιση και οικογενειακή διάλυση»
(σ. 247).
Η μεγαλύτερη αρετή του βιβλίου έγκειται στο ότι οι αρετές του
καθίστανται κατανοητές με την πρώτη ματιά χάρις στην αμεσότητα,
τη ζωντάνια και το γλαφυρό ύφος. Καίτοι δεν έχει την ακαδημαϊκή
μορφή των κλασσικών συγγραμμάτων του είδους, όπως τα «Ψυχολο-
γικά αίτια της αστόχου δικαστικής κρίσεως» του αείμνηστου Ιωάννη
Δασκαλόπουλου, μεταξύ των θιγομένων ζητημάτων συγκαταλέγονται
και πολλά βεβαρυμένα με σημαντικό νόημα. Όταν, π.χ., ο συγγραφέας
τονίζει την ανάγκη να περιέρχεται ο δικαστής στη θέση του κατηγο-
ρούμενου (251), γνωρίζει ότι η ενσυναίσθηση και η κατανόηση του
πώς αισθάνεται ο «άλλος» συνιστά κεντρικό πρόβλημα της φιλοσοφίας
του πνεύματος. Όταν αναφέρεται στην ανάπλαση των πραγματικών
γεγονότων από το Δικαστήριο και στη συμβολή του συνηγόρου στη
διαδικασία αυτή, αναφέρεται στο Σχήμα
Hempel Oppenheim
που μας
επιτρέπει με τη βοήθεια εμπειρικών προτάσεων και ενδείξεων (=πραγ-
ματικών περιστατικών: explanans) να συναγάγουμε συμπέρασμα για το
ζητούμενο πραγματικό περιστατικό που δεν υπόκειται στις αισθήσεις μας
(explanandum). Πρόκειται για μια αναδρομική διάγνωση (retrodictio)
που επιτυγχάνεται με έναν παραγωγικό εμπειρικό συλλογισμό όπου ο
δικαστής, ξεκινώντας από παραδοχές τις οποίες μπορεί να διαγνώσει
άμεσα (αποδεικτικό υλικό, οντολογική βάση της κρίσης) και με τη βοή-
θεια γενικών εμπειρικών προτάσεων συμπεραίνει (υποθέτει) ότι έλαβε
χώρα και το ζητούμενο ατομικό συμβάν. Τα πραγματικά ζητήματα που
συνδέονται με την πνευματική αυτή διαδικασία, ωστόσο, στην αίθουσα
του ποινικού δικαστηρίου απαιτούν ιδιαίτερες δεξιότητες για να ανα-
