23 / 30
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
H μεταρρύθμιση του κράτους και του
δικαστικού συστήματος στην εποχή της κρίσης:
Το μακρύ ταξίδι της ημέρας μέσα στη νύχτα
Η μεταρρύθμιση επανέρχεται διαρκώς ως επίμονο αίτημα των δανειστών καθ’
όλη την περίοδο της βαθιάς οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που διέρχε-
ται η χώρα τα τελευταία χρόνια, θεωρείται δε ως λύση, η οποία θα οδηγήσει
στη διασφάλιση των αναγκαίων συνθηκών για την ανάπτυξη της οικονομίας
και κατ’ επέκταση της κοινωνικής ευημερίας. Στο πλαίσιο αυτό, η μεταρρύθ-
μιση προβάλλεται, με τρόπο επιτακτικό, ως αναγκαία, ιδίως στο πεδίο οργά-
νωσης και λειτουργίας του κράτους, το οποίο αποτελεί τον «μεγάλο ασθενή»
που εμποδίζει τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και της κοινωνίας, ήδη από
την εποχή της κήρυξης της εθνικής ανεξαρτησίας. Η μεταρρυθμιστική πολιτική
διακηρύσσεται προπάντων ως θεραπεία για την πολύπαθη δημόσια διοίκηση,
η τύχη της οποίας συνδέεται με το πολιτικό σύστημα και την εκάστοτε Κυβέρ-
νηση και γι’ αυτό αποτελεί παραδοσιακά τον «προνομιακό» χώρο των επεμ-
βάσεων των κυβερνώντων προς εξυπηρέτηση κομματικών και εκλογικών σκο-
πιμοτήτων
383
.
Το αίτημα για μεταρρύθμιση που διατυπώνεται στις ημέρες μας αφορά και
στην οργάνωση και λειτουργία της δικαιοσύνης, η οποία συνιστά βασικό πυ-
λώνα του κράτους. Η ανάγκη εφαρμογής μεταρρυθμιστικής πολιτικής στη δι-
καιοσύνη εκκινεί από το μέγα πρόβλημα της βραδύτητας κατά την απονομή
της, γεγονός που επιδρά όχι μόνο στην απόλαυση του ατομικού δικαιώματος
έννομης προστασίας, αλλά λειτουργεί και ως τροχοπέδη στην κοινωνική και
οικονομική ανάπτυξη της χώρας, καθώς η έγκαιρη επίλυση των διαφορών
αναδεικνύεται σε σημαντική παράμετρο εύρυθμης και αποτελεσματικής λει-
τουργίας μιας σύγχρονης δημοκρατικής και δικαιοκρατούμενης πολιτείας, η
οποία επιδιώκει να κινείται με αξιώσεις στο διεθνές και ευρωπαϊκό οικονομι-
383. Βλ.
Γ.Β. Δερτιλή
, Ιστορία του Ελληνικού Κράτους 1830-1920, Πανεπιστημιακές Εκδό-
σεις Κρήτης, Ηράκλειο, 2014, όγδοη έκδοση, σ. 405 επ. Ο συγγραφέας σημειώνει: «Το
αρχέγονο πελατειακό σύστημα εμβολιάστηκε στον κοινοβουλευτισμό και εκσυγχρονί-
σθηκε, αλλά το μείγμα πατρωνείας και κοινοβουλευτισμού διατήρησε με άλλους τρό-
πους τον παραδοσιακό νεποτισμό, μετάλλαξε τα αρχαιότερα δίκτυα προστασίας και
έθεσε τον διοικητικό μηχανισμό του κράτους στην υπηρεσία της ευνοιοκρατίας, της οι-
κογενειοκρατίας και των δικτύων». Βλ. Επίσης,
Γ. Πετρόπουλου
-
Αικ. Κουμαριανού
, Η
θεμελίωση του ελληνικού κράτους 1833-1843, Εκδ. Παπαζήση, 1982, σ. 97 επ.