24 / 28
158
Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
λικής Επανάστασης τόνιζαν ότι η προσωπική ασφάλεια ανήκει στα φυσικά δικαιώματα
των πολιτών τα οποία δεν μπορεί να θίγουν οι (κρατικοί) νόμοι (όπως π.χ. ο Γάλλος
φιλόσοφος Condorset 1743-1794) ενώ άλλοι σύγχρονοί του, στα πρωταρχικά δικαιώ-
ματα πάνω στα οποία δομείται όλη η έννομη τάξη. Αν και στην προεπαναστατική περί-
οδο η ασφάλεια δεν είχε μνημονευθεί ως δικαίωμα, το ποτάμι δεν γύριζε πίσω. Απλώς
οι περισσότεροι ανέμεναν την επαναστατική θρυαλλίδα.
Η αρχή της κατοχύρωσης των αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων (άμεσα και ρητά της
ελευθερίας και έμμεσα της ασφάλειας) έγινε από την Αμερικανική Διακήρυξη της 4
ης
Ιουλίου 1776
158
. Το κείμενο αυτό θα αποτελέσει εφεξής τον προπομπό ανάλογων νομι-
κών ρυθμίσεων και σε άλλα κράτη. Λίγα χρόνια αργότερα, στις 04.03.1789 θα ισχύσει
το πρώτο Σύνταγμα των ΗΠΑ. Στις 25.09.1789 θα πραγματοποιηθούν 10 τροποποιή-
σεις του Συντάγματος (Bill of Rights) οι οποίες θα επικυρωθούν στις 15.12.1791. Από
αυτές σημαντικές για τη θεματική μας είναι η πρώτη που αφορά την ελευθερία
159
και η
δεύτερη που αφορά την ασφάλεια
160
! Η σειρά των τροποποιήσεων φυσικά δείχνει μια
ελαφρά έμμεση πρωτοβουλία στην ελευθερία.
Αντίστοιχο, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το λησμονημένο από τους ερευνη-
τές Πολωνικό Σύνταγμα στις 03.05.1789, το οποίο είναι το δεύτερο γραπτό σύνταγμα
στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ. Αν και το πρώτο άρθρο αφορά τη θρησκεία, αξιοσημείωτο
ενδιαφέρον παρουσιάζει το άρθρο 2 που αφορά του ευγενείς κατόχους γης, το οποίο
προστατεύει συγχρόνως τόσο την ελευθερία όσο και την ασφάλεια
161
, το άρθρο 3 για
158. ΣΕ ΣΥΝΟΔΟ, 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 1776 Η ομόφωνη Διακήρυξη των δεκατριών ενωμένων Πολιτειών της Αμε-
ρικής. Όταν κατά
την Πορεία των ανθρωπίνων γεγονότων γίνεται απαραίτητο για έναν λαό να
λύσει τους πολιτικούς δεσμούς οι οποίοι τον συνδέουν με άλλον και να αναλάβει ανάμεσα στις
δυνάμεις της γης την ξεχωριστή και ίση θέση την οποία δικαιούται από τους Νόμους της Φύσης
και τον Θεό της Φύσης, στοιχειώδης σεβασμός προς τη γνώμη της ανθρωπότητας επιβάλει στο
λαό αυτό να διακηρύξει τα αίτια που τον ωθούν στο διαχωρισμό. Δεχόμαστε τις εξής αλήθειες ως
αυταπόδεικτες, πως όλοι οι άνθρωποι δημιουργούνται ίσοι, και προικίζονται από τον Δημιουργό
τους με συγκεκριμένα απαραβίαστα Δικαιώματα, μεταξύ των οποίων είναι το δικαίωμα στη Ζωή,
το δικαίωμα στην Ελευθερία, και το δικαίωμα στην επιδίωξη της Ευτυχίας.
159. «Amendment I
Congress shall make no law respecting an establishment of religion, or prohibiting the free
exercise thereof; or abridging the freedom of speech, or of the press; or the right of the people
peaceably to assemble, and to petition the Government for a redress of grievances».
160. «Amendment II
Awell regulated Militia, being necessary to the security of a free State, the right of the people to
keep and bear Arms, shall not be infringed».
161. II. The Landed Nobility
« (…) Reverencing the memory of our ancestors as the founders of a free government, we most
solemnly assure to the noble estate all liberties, freedoms, prerogatives, and precedence in
private and public life, and more particularly we confirm, assure and recognize as inviolable the
rights, statutes and privileges justly and lawfully granted to that estate by Kazimierz the Great,
Louis the Hungarian, Władysław Jagiełło and his brother Witold, Grand Duke of Lithuania, and
no less those by Władysław the Jagiellonian and Kazimierz the Jagiellonian, by Jan Albert, the
brothers Alexander and Zygmunt the First, and by Zygmunt August, the last of the Jagiellonian
line. We acknowledge the dignity of the noble estate in Poland as equal to any degree of
nobility used anywhere. We recognize all the nobility to be equal among themselves, not only
in seeking for offices and for the discharge of services to the country that bring honor, fame or
profit, but also in the equal enjoyment of the privileges and prerogatives to which the noble