15 / 22
ΑΚΑΤΑΛΟΓΙΣΤΟΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ
83
Ο εγκλεισμός του ψυχασθενούς σε θεραπευτικό κατάστημα δεν συγκατα-
λέγεται —αν και μοιράζεται μ’ αυτές το κοινό γνώρισμα της αποστερήσεως της
προσωπικής ελευθερίας
5
— στις ποινές, διότι
δεν έχει χαρακτήρα κατασταλτι-
κό, αλλά προληπτικό
6
. Η άρνηση του κυρωτικού χαρακτήρα του κατ’ άρθρο
του άρθρου 83 ΠΚ, το δικαστήριον διατάσσει την εις (δημόσιον) θεραπευτικόν ή
περιθάλψεως κατάστημα φύλαξίν του, αν επιβάλλη τούτο η δημοσία ασφάλεια.
§2.
Εν τη περιπτώσει του άρθρου 83 η φύλαξις επακολουθεί την απότισιν της
καταγνωσθείσης ποινής της ελευθερίας». – Στην ΑιΕκθΣχΠοινΚ 1924 (βλ. αυτή σε
έκδοση Ζαχαρόπουλου, 1950, σελ. 104-105) σημειώνονται τα εξής: «Εν άρθρω 84ω
εισάγομεν το ασφαλιστικόν μέτρον της φυλάξεως εις θεραπευτικόν ή φυλάξεως
κατάστημα των απαλλασσομένων εις ποινής ένεκεν ελλείψεως ή μειώσεως της προς
καταλογισμόν ικανότητος. Το μέτρον τούτο, κατά την κοινώς κρατούσαν σήμερον εν
τη επιστήμη γνώμην, επιβάλλεται προς ασφάλειαν της κοινωνίας από των ανθρώπων
εκείνων, οίτινες, καίτοι απαλλάσσονται της ποινής ή εις ελαφροτέραν υποβάλλονται
ποινήν ένεκα της ανωμάλου ψυχικής καταστάσεως εν η διέπραξαν την αξιόποινον
πράξιν, δεν παύουσιν όμως να ώσι επικίνδυνοι εις την κοινωνικήν τάξιν. Η αναγραφή
δε σχετικών διατάξεων εν τω ποινικώ νόμω εκρίθη αναγκαία και μεθ’ όλην την εν
άλλαις χώραις νομοθετημένην διοικητικήν μέριμναν επί του αντικειμένου τούτου, ως
λ.χ. εν Γερμανία, προς μείζονα εγγύησιν της υποχρεωτικής και εγκαίρου εφαρμογής
του μέτρου (ίδε αιτιολογίας Γερμανικού Προσχεδίου παράγρ. 65 σελ. 283 – Ελβετικού
Προσχεδίου άρθρ. 13 και 14 – Αυστριακού Σχεδίου παράγρ. 36 και 37). Συνεπώς,
πολλώ μάλλον επιβάλλεται παρ’ ημίν καθόσον ουδεμία λαμβάνεται διοικητική φροντίς
προς εξασφάλισιν της κοινωνίας από των κινδύνων ους συνεπάγεται δι’ αυτήν η
ελευθέρα κυκλοφορία ανθρώπων τεταραγμένην εχόντων την διάνοιαν»· βλ. και
Κουράκη
, σε Κακκαλή/Κουράκη/Μαγγανά/Φαρσεδάκη, ΠΚ, τόμ. Α΄, 2000, άρθρο 69,
σελ. 548.
5. Έτσι ο
Τζαννετής
(ό.π.).
6. Βλ.
Κάβουρα
, ό.π.,
Τζαννετή
, ό.π., ΑΠ 181/1952 ΠοινΧρ 1952, 300 (: «… δια του
συγκεκριμένου ασφαλιστικού μέτρου δεν σκοπείται ο κολασμός δια το τελεσθέν
έγκλημα, αλλ’ η καταπολέμησις της επικινδύνου δια την κοινωνίαν ψυχικής
καταστάσεως του δράστου …»), ΓνωμΕισΑΠ (
Στ. Τούσας
) 14/1974, ΠοινΧρ 1976, 779
(: «… το ασφαλιστικόν τούτο μέτρον αποσκοπεί εις την προφύλαξιν της κοινωνίας
από του κινδύνου τον οποίον ενέχει η προσωπικότης του δράστου και ουχί εις τον
κολασμόν του …»), ΓνωμΕισΕφΑθ (
Γ. Χαλαζωνίτης
) 10689/1954, ΠοινΧρ 1954, 318 (:
«… η μετά την απαλλαγήν της ποινής ή της καταδιώξεως εν δημοσίω θεραπευτικώ
καταστήματι φύλαξις του ακαταλογίστου εγκληματίου … είναι πράγματι ασφαλιστικόν
μέτρον, δηλαδή μέτρον προληπτικόν μελλόντων εγκλημάτων …»· βλ. και τις εκεί
παρατηρήσεις
Ι. Ζαγκαρόλα
), ΠλημΑθ 3557/1960 ΠοινΧρ 1960, 486, όπου πρόταση
Κ. Σταμάτη
(: «… δεν περιλαμβάνεται το μέτρον του άρθρου 69 ΠΚ εν τη εννοία της
στερητικής της ελευθερίας ποινής, τούτο μεν, διότι δεν αναφέρεται μεταξύ των,
υπό του άρθρου 51 του ΠΚ αποκλειστικώς απαριθμουμένων ποινών, τούτο δε,
διότι διαφέρει εκείνης, ως προς τον επιδιωκόμενον σκοπόν, όστις ενώ επί της
στερητικής της ελευθερίας ποινής είναι κυρίως κατασταλτικός, της ποινής εχούσης
τον χαρακτήρα αποδοκιμασίας της τε αξιοποίνου πράξεως και του δράστου, επί των
ασφαλιστικών μέτρων είναι προληπτικός, άτε τούτων αποβλεπόντων κυρίως μεν εις
το να καταστήσωσι τον εγκληματήσαντα ακίνδυνον εν τω μέλλοντι εις την καθόλου
έννομον τάξιν, και, κατά δεύτερον λόγον, εις την ενδεχομένην βελτίωσιν αυτού υπό
κατάλληλον σωφρονιστικήν διαπαιδαγώγησιν …»).