58
Δ
ΙΕΘΝΕΣ
Δ
ΙΚΑΙΟ
Θα αναλυθούν εφ’εξής τέσσερεις εκφάνσεις του δικαιώματος
Αυτοαμύνης των Κρατών στο Διεθνές Δίκαιο.
Πρώτα, η αποτρεπτική αυτοάμυνα (preventive self-defence) ή
προληπτική αυτοάμυνα
(anticipatory self-defence). Όταν υπάρχουν
σοβαρές ενδείξεις ότι επίκειται επίθεση εναντίον της εδαφικής ακε-
ραιότητος ενός Κράτους, τότε το Κράτος αυτό διατηρεί το δικαίω-
μα της αυτοάμυνας επιφέροντας πρώτο πλήγμα στον επιτιθέμενο.
Το δικαίωμα της προληπτικής αυτοάμυνας απετέλεσε την βάση για
την δράση του ΝΑΤΟ με σκοπό την προστασία ακόμη και μή μελών
του Ο.Η.Ε. Το ερώτημα κατά πόσον μια επίθεση είναι επικείμενη
είναι προφανώς θέμα γνώμης, και οιοσδήποτε κανών βασίζεται επί
αυτού του κριτηρίου είναι εξ ορισμού υποκειμενικός και υποκείμε-
νος σε παραβιάσεις. Αυτό σημαίνει ότι ένα Κράτος σπανίως μπορεί
να είναι απολύτως βέβαιο για τις προθέσεις ενός άλλου Κράτους.
Ο αποκλεισμός, όμως, του δικαιώματος στην προληπτική αυτοά-
μυνα θα αποστερούσε του αθώου Κράτους το στρατιωτικό πλε-
ονέκτημα να επιφέρει το πρώτο κτύπημα. Κατά την διάρκεια του
Ψυχρού Πολέμου, ωστόσο, ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες ούτε η τότε
Σοβιετική Ένωση είχαν την ανάγκη να βασισθούν στην προληπτική
αυτοάμυνα καθότι καθένα Κράτος είχε την δυνατότητα του δευτέ-
ρου κτυπήματος, δηλαδή την δυνατότητα να προβεί σε μια πυρηνι-
κή αντεπίθεση επί της άλλης πλευράς, ακόμη και αν είχε ήδη δεχθεί
τις επιπτώσεις μιας πυρηνικής επιθέσεως. Σήμερα, από την άλλη, η
Ρωσία φαίνεται ότι οπωσδήποτε θα ασκήσει το δικαίωμα της προ-
ληπτικής αυτοάμυνας εγκαθιστώντας πυραύλους στην κεντρική
Ευρώπη, σε περίπτωση που οι Ηνωμένες Πολιτείες σπεύσουν να
εγκαταστήσουν πρώτες πυραυλικό σύστημα στην Πολωνία.
Ένα εμφανές παράδειγμα Κράτους βασιζομένου στο δικαίω-
μα της προληπτικής αυτοάμυνας έλαβε χώρα στα 1981, όταν το
under the present Charter to take at any time such action as it deems
necessary in order to maintain international peace and security.
