ΑΓΩΓΕΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΙΙ

[3] Η ΑΓΩΓΗ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

138

Β. ΚΟΛΙΑΣ

των λοιπών κοινωνών και συγκληρονόμων του την χρησικτησία πράγματος που το

νέμεται σαν να ανήκει στην κληρονομία, εφόσον δεν παραγράφηκε η περί κλήρου

αγωγή (άρθρο 1879 ΑΚ). Τούτο σημαίνει πρακτικά ότι ο συγκληρονόμος που νέμε-

ται πράγμα που ανήκει στην κληρονομία ως αποκλειστικός κληρονόμος αυτού, δεν

μπορεί επικαλούμενος τον θεσμό της προσαύξησης κατ’ άρθρο 1051 ΑΚ να συνυπο-

λογίσει για την θεμελίωση χρησικτησίας επί του πράγματος τον χρόνο χρησικτησίας

του κληρονομουμένου. Η ρύθμιση αυτή που καθιερώνει περιορισμό, σχετικοποιώ-

ντας έναντι του κληρονόμου την κυριότητα που απέκτησε ο νομέας της κληρονομιάς

με χρησικτησία, βρίσκει εφαρμογή μόνον όταν ο κληρονόμος έχει κινήσει κατά του

νομέα της κληρονομίας την περί κλήρου αγωγή ή την περί διανομής κοινού κλήρου.

Τότε η ένσταση του εναγομένου νομέα της κληρονομίας ότι έγινε κύριος κάποιων

κληρονομιαίων με χρησικτησία υπόκειται στον περιορισμό της ανωτέρω ρύθμισης.

Για να αντιτάξει, επομένως, κατά του ενάγοντος την κυριότητά του πρέπει προηγου-

μένως να επικαλεσθεί και να αποδείξει ότι η περί κλήρου αξίωση υπέκυψε σε παρα-

γραφή. Ο ανωτέρω περιορισμός δεν ισχύει αν ο εναγόμενος δεν ισχυρίζεται ότι κα-

τέχει τα πράγματα ως νομέας της κληρονομίας, αλλά με ειδικό τίτλο όπως είναι και το

δικαίωμα αποκλειστικής κυριότητας λόγω χρησικτησίας

2. Ένσταση συμφωνίας αδιανεμήτου

Η λύση της κοινωνίας μπορεί να αποκλειστεί με δικαιοπραξία (π.χ. σύμβαση, διά-

ταξη τελευταίας βούλησης). Η δέσμευση όμως αυτή των κοινωνών δεν μπορεί να

υπερβαίνει το χρονικό διάστημα των 10 ετών (άρθρο 795 εδ. β΄ ΑΚ, άρθρο 1887 εδ.

β΄ ΑΚ σε σχέση με την συγκληρονομία). Η δικαιοπραξία με την οποία αποκλείεται

στον κοινωνό η λύση της κοινωνίας, ισχύει και κατά των ειδικών διαδόχων των κοι-

νωνών. Στην περίπτωση όμως που ο αποκλεισμός της διανομής απορρέει από συμ-

φωνία μεταξύ των κοινωνών θα πρέπει η συμφωνία αυτή για να αντιτάσσεται έναντι

των τρίτων να περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και να μετα-

γραφεί, όπως προκύπτει από τη συνδυασμένη ερμηνεία των άρθρων 796 και 1115

ΑΚ. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι ο περιορισμός της λύσης της κοινωνίας με

δικαιοπραξία μέχρι δέκα χρόνια έχει ενοχική ενέργεια μεταξύ των μερών και γι’ αυτό

δεν υπόκειται σε ορισμένο τύπο, έστω και αν αφορά σε κοινό εμπράγματο δικαίωμα

επί ακινήτου. Προκειμένου όμως η συμφωνία αυτή να ισχύει και κατά των ειδικών

διαδόχων των κοινωνών (να έχει δηλαδή εμπράγματη ενέργεια), πρέπει να περιβλη-

θεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και να μεταγραφεί.

3. Ένσταση προορισμού του κοινού για διαρκή σκοπό

Έννοια προορισμού του κοινού για διαρκή σκοπό.

Κατά το άρθρο 795 παρ. 1 ΑΚ

το δικαίωμα κάθε κοινωνού να απαιτήσει τη λύση της κοινωνίας, μπορεί να αποκλεί-

εται και όταν το κοινό πράγμα έχει προορισθεί για κάποιο διαρκή σκοπό. Προορι-

σμός του κοινού για διαρκή σκοπό υφίσταται κατά την έννοια της διάταξης αυτής