ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ & ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Εισαγωγή

Ανδρονίκη Θεοτοκάτου

Πρόεδρος Ελεγκτικού Συνεδρίου

Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελούν τον πιο κοντινό στον πολίτη κρα-

τικό θεσμό. Αντιμετωπίζουν και επιλύουν τα προβλήματα που συνδέονται με την

καθημερινότητα των τοπικών κοινωνιών, με στόχο τη στήριξη των κατοίκων τους,

τη βελτίωση της κατάστασής τους και την πρόοδο. Φρόνηση, δικαιοσύνη και αγα-

θοεργία είναι οι τρεις αρετές για την κοινωνική ζωή. Η ευτυχία της ανθρώπινης

κοινωνίας εξαρτάται από το επίπεδο συμβατότητας της κυβερνητικής δράσης με

τους νόμους. Η επιβολή περιορισμών από το Κράτος προκύπτει από την ανάγνω-

ση της ανάγκης προστασίας του ευρύτερου δημόσιου συμφέροντος και με άμεση

αναφορά στα δικαιώματα των άλλων πολιτών. Η δικαστική εξουσία έχει την ευθύ-

νη επιτήρησης της ορθότητας της προσέγγισης των άλλων δύο εξουσιών και κατά

κανόνα ασκεί τον εποπτικό ρόλο με αυστηρότητα και με σαφή διάθεση επιβολής

αυξημένης έντασης ελέγχου.

Σήμερα περισσότερο από ποτέ πρέπει να μιλήσουμε για την αναγκαιότητα του

ελέγχου. Η θέση ότι υπάρχουν αξιωματικής φύσης πάγκοινες, πανανθρώπινες αρ-

χές του φυσικού δικαίου, δεσμευτικές για τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από τόπο

και χρόνο, που κατίσχυε κατά την εποχή του ADAM SMITH, έχει προ πολλού καταρ-

ριφθεί. Οι νόμοι σχετίζονται με τις συνθήκες κάθε κοινωνίας διδάσκει, ήδη από το

1748, ο Μοντεσκιέ στο σύγγραμμά του το Πνεύμα των Νόμων. Η εξελικτική θεωρία

τοποθέτησε τη μεταβολή των νόμων στη χρονική της διάσταση και την τάση της

προς αποτελεσματικότητα. Έτσι, σε περιόδους κρίσεων, όπως μια βαθιά οικονομι-

κή κρίση, οι νομικοί κανόνες που δεν αποδείχθηκαν αποτελεσματικοί θα χρειαστεί

να τροποποιηθούν ή θα καταρρεύσουν για να επιζήσουν εκείνοι που αντιστάθη-

καν αποτελεσματικά στην κρίση. Ωστόσο, η προσαρμογή αυτή των νομικών κανό-

νων εξαρτάται από τη δομή ολόκληρου του συστήματος στο οποίο είναι ενταγμέ-

νοι. Και εδώ ανακύπτει η ανάγκη της πραξιολογικής, δυνατολογικής προσέγγισης.

Όποια θεωρία περί δικαίου ακολουθήσει κάποιος, το ρηθέν από τον Αμερικανό δι-

καστή και νομοθέτη OLIVER WENDEL HOLMES, ότι «η ζωή του δικαίου ήταν πάντα

1. Απόσπασμα από τον χαιρετισμό που απηύθυνε η Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Α.

Θεοτοκάτου

κατά την έναρξη της Διημερίδας που οργάνωσε η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελ-

λάδος (Κ.Ε.Δ.Ε.) στην Αθήνα στις 14 και 15.4.2016 με τίτλο «Ελεγκτικό Συνέδριο και Δή-

μοι: Νομιμότητα, Διαφάνεια, Αποτελεσματικότητα».