28 / 42
234
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΖΑΡΑΦΩΝΙΤΟΥ
κε
, για τους σκοπούς της ανάκρισης, τις κατακτήσεις της επιστήμης και της τεχνικής»
(
Φαρσεδάκης
, 2014: 21). Το σκέλος της Ανακριτικής που αφορά την εξιχνίαση των
εγκλημάτων ακολούθησε την πρόοδο των θετικών επιστημών (όπως η φυσική, χη-
μεία, βιολογία,
κ.λπ.) κατά τον 19ο αιώνα και η μεγάλη ανάπτυξή του που αποτυ-
πώνεται μέσα από τις πραγματογνωμοσύνες, οδήγησε σε μια αποσχιστική τάση από
την Εγκληματολογία. Κατά τα στάδια αυτά υιοθετήθηκαν, μάλιστα, ονομασίες όπως
«
Πρακτική Εγκληματολογία
», «
Αστυνομική
», «
Επιστημονική Αστυνομία
», «
Τεχνική
Αστυνομία
»
κ.λπ. (Id., 30).
Όμως, η Ανακριτική δεν εξαντλείται στο σκέλος της αστυνομικής διερεύνησης του
εγκλήματος αλλά ασχολείται με «
τον παραβάτη του ποινικού νόμου από τη στιγμή
που θα διαπράξει το έγκλημα μέχρι και τη δικαστική του κρίση
» (
Φαρσεδάκης
, 2014:
23) για το λόγο αυτό και συνδέεται και αλληλεπιδρά με συναφείς επιστήμες του ποι-
νικού δικαίου (
Σπινέλλης
, 1990, 2004). Δεδομένης μάλιστα της σημασίας της στο στά-
διο της ανάκρισης, είναι επίσης δεδομένη η ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων
του κατηγορουμένου και υπόπτου στα παραπάνω στάδια εφαρμογής (
Ανδρουλάκης
,
1994,
Μαγγανάς
,
Καρατζά
, 2002) και ως προς το σκέλος της αυτό έχει προσφέρει ση-
μαντικό έργο η εν γένει Εγκληματολογία.
Στη σύγχρονη εποχή, η μεγάλη ανάπτυξη των ειδικών πραγματογνωμόνων στο στά-
διο της αστυνομικής εγκληματολογικής έρευνας έχει εντάξει το ευρύτερο αντικείμε-
νο της σε ό,τι περιλαμβάνει ο αγγλοσαξονικός όρος forensic sciences (δικανικές επι-
στήμες), ο οποίος «
εστιάζει στη συλλογή
υλικών ιχνών στη σκηνή του εγκλήματος ή
αλλού
» (
Newburn
, 2007: 605). Τα ίχνη αυτά αφορούν είτε σε υλικά είτε σε βιολογι-
κά στοιχεία. Ξεκινώντας από τη σημαντική συμβολή της δακτυλοσκοπίας, κύριοι θε-
μελιωτές της οποίας υπήρξαν οι Άγγλοι Herschel, Galton, Henry και ο σερβικής κατα-
γωγής Vucetich (
Φαρσεδάκης
, 2014: 65), φθάσαμε στην επίσης σημαντική συμβολή
της ανάλυσης DNA, χωρίς να σημαίνει ότι οι ειδικές αναλύσεις που αφορούν τις λοι-
πές μεθόδους εξακρίβωσης ταυτότητας ατόμων, όπλων, εγγράφων και λοιπών ιχνών,
δεν είναι εξίσου σημαντικές. Στις
δικανικές επιστήμες
εντάσσονται και οι παρεμφερείς
επιστημονικοί κλάδοι της δικαστικής ψυχολογίας ή ανθρωπολογίας αλλά και η δικα-
στική γραφολογία.
Σήμερα, οι παραπάνω επιστήμες αποτελούν αντικείμενο προπτυχιακών ή και μετα-
πτυχιακών σπουδών σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Στην
Ελλάδα, ο κλάδος αυτός δεν είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένος, σε επίπεδο ακαδημαϊ-
κών προγραμμάτων. Συνεχίζει, ωστόσο, να διδάσκεται το μάθημα της Ανακριτικής
σε όλα τα προγράμματα εγκληματολογικών σπουδών, ενώ σε ορισμένα εξ αυτών πε-
ριλαμβάνονται και μαθήματα δικαστικής ψυχολογίας ή ψυχιατρικής. Η καθυστέρη-
ση στην ακαδημαϊκή αξιοποίηση του κλάδου αυτού οφείλεται στο γεγονός ότι στην
Ελλάδα δεν έχει έως σήμερα εγκριθεί η δημιουργία ενός αυτοτελούς πανεπιστημι-
ακού Τμήματος Εγκληματολογίας -πάγιο αίτημα του Τομέα Εγκληματολογίας του
Παντείου Πανεπιστημίου- το οποίο θα περιελάμβανε ένα πλήρες πρόγραμμα εγκλη-