45 / 90
ΜΕΡΟΣ Α΄
Σύγχρονη θεώρηση των κανόνων
του ισχύοντος δικαίου της ανώνυμης εταιρίας
§ 1. Σκοποί και έννοιες του δικαίου
της ανώνυμης εταιρίας
Ι. Κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα
1. Οι πυλώνες των εννόμων σχέσεων της ανώνυμης εταιρίας
Ως διαρκής σύμβαση συνεργασίας προς επιδίωξη ορισμένου «κοινού σκοπού»,
η αε δημιουργεί (και οικοδομείται σε) δύο κατά βάση πυλώνες εταιρικών εν-
νόμων σχέσεων: Αφ’ ενός τις έννομες σχέσεις μεταξύ των συνεταίρων και αφ’
ετέρου τις έννομες σχέσεις των συνεταίρων προς τρίτους. Οι μεν πρώτες απο-
τελούν τις «εσωτερικές» σχέσεις, ενώ οι τελευταίες αποτελούν τις «εξωτερι-
κές» σχέσεις της εταιρίας (scil. των εταίρων)
1
. Αμφότερες οι κατηγορίες σχέ-
σεων βρίσκονται σε σχέση στενής αλληλεξάρτησης, όμως οι «εσωτερικές»
σχέσεις υπερέχουν των «εξωτερικών» και η ρύθμισή τους κυριαρχείται από
την βασική αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας των εταίρων, όπως αυτή ισχύει στο
εταιρικό δίκαιο της αε. Αμφότερες οι κατηγορίες σχέσεων ενδιαφέρουν τους
τρίτους και αυτός είναι ο λόγος που υπόκεινται στην κατά νόμον δημοσιότη-
τα ή διαφάνεια
2
. Η κατά νόμον συνένωση των προσπαθειών των συνεταίρων
και η κατάτμηση των αναλαμβανόμενων κινδύνων εξασφαλίζουν στην εταιρι-
κή συλλογικότητα κύκλο αμοιβαίας ενημέρωσης και πληροφοριακού ορθολο-
γισμού προς τον σκοπό της σύγχρονης τελειοποίησης της ανθρώπινης διοίκη-
σης ως διοίκησης αποφάσεων και εκτέλεσή τους (βλ. π.κ. υπό § 2)
3
. Οι παρα-
1. Οι παραπάνω κατηγορίες σχέσεων δημιουργούνται τόσο στις εξωτερικές όσο και στις
εσωτερικές εταιρίες. Εννοείται ότι, στην “αφανή” εταιρία, “εξωτερικές” σχέσεις δημι-
ουργούνται αποκλειστικά μεταξύ του εμφανούς (“διαχειριστή”) εταίρου και των τρίτων.
Βλ. κυρίως
Μάρκου
, ΕγχειρΕΔ, τ.3, α΄, 2η έκδ., 2008, σελ. 87 επ.,
τον ίδιο
, ΕγχειρΕΔ,
τ.3, τεύχ. Β΄, 2010, σελ. 168 επ. με παραπομπές.
2. Βλ. π.χ. ΑΠ 250/2016 (ποιν), ΝΟΜΟΣ, ΠΠΑ 3316/2010, ΝΟΜΟΣ. Σημειωτέον ότι η δημοσι-
ότητα/ διαφάνεια ισχύει ανέκαθεν ως βασική αρχή (και) στο εμπράγματο δίκαιο. Βλ. π.χ.
ΑΚ 1033 εδ. β΄, 1143, 1192. Βλ. και AK 1034 (παράδοση της νομής). Πρβλ. την traditio
(και γενικότερα τη δημοσιότητα) του ρ.δ. στα res mancipi και res nec mancipi. Ενδεικτι-
κά επ’ αυτού βλ.
Kaser
, Römisches Privatrecht, 15. Aufl., σελ. 95, 105, 114, 152, 340.
3. Βλ. επ’ αυτών κυρίως
Γεωργακόπουλο
, ΕγχειρΕΔ, τ. 1 τεύχ. 2, β΄ έκδ., 2002, σελ. 12.
Πρβλ.
Ελευθεριάδη
, Η προστασία των δανειστών κεφαλαιουχικής εταιρίας ως πρόβλημα