27 / 30
Ο ΛΙΓΝΙΤΗΣ
243
φάσεις των ετών 1976, 1988 και 1994 (ΦΕΚ Β΄ 282/1976, ΦΕΚ Β΄ 596/1988 και ΦΕΚ
Β΄ 633/1994) αντιβαίνουν στο άρθρο 86 παρ. 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 82 της
Συνθήκης. Ειδικότερα, καλύπτουν αποθέματα 2106 Mt, δηλαδή το 91% των συνολικών
αποθεμάτων για τα οποία έχουν παραχωρηθεί δικαιώματα εκμετάλλευσης έως σήμε-
ρα. Εξάλλου, κατά την Επιτροπή, η Ελληνική Δημοκρατία διατήρησε ακολούθως σε ισχύ
τα εν λόγω μέτρα με το να μην παραχωρήσει δικαιώματα για κανένα αξιόλογο κοίτα-
σμα, παρά τις δυνατότητες που παρείχε ο Μεταλλευτικός Κώδικας. Κατά την Επιτροπή η
Ελλάδα, αντί να εφαρμόσει ουσιαστικά το Μεταλλευτικό Κώδικα, χορήγησε δικαιώματα
σε άλλες επιχειρήσεις μόνο για κοιτάσματα με αμελητέα αποθέματα.
Επιπλέον, πάντοτε κατά την Επιτροπή, η ΔΕΗ εξασφάλισε δικαιώματα αναζήτησης χω-
ρίς διαγωνισμό για τα υπόλοιπα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα -κατά βάση της Δράμας και
της Ελασσόνας- για τα οποία δεν έχουν ακόμη εκχωρηθεί τα δικαιώματα εκμετάλλευσης.
Η απόφαση για παράταση της ισχύος των δικαιωμάτων αναζήτησης για τα συγκεκριμέ-
να κοιτάσματα διαλαμβάνει τους όρους υπό τους οποίους η ΔΕΗ μπορεί να ζητήσει και
να εξασφαλίσει δικαιώματα εκμετάλλευσης για τα υπόψη κοιτάσματα. Επομένως, συμπε-
ραίνει η Επιτροπή, η υπόψη απόφαση περιάγει τη ΔΕΗ σε προνομιακή θέση για την εξα-
σφάλιση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης για τα εναπομένοντα διαθέσιμα εκμεταλλεύσιμα
αποθέματα.
Επειδή, κατά την Επιτροπή, η ΔΕΗ είναι η πρώην μονοπωλιακή επιχείρηση στον τομέα
της παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι
δεν είναι δυνατό να συμπεράνει κανείς ότι τα υπό εξέταση κρατικά μέτρα επέτρεψαν στη
ΔΕΗ να δημιουργήσει ή να ενισχύσει τη δεσπόζουσα θέση της. Παρόλα αυτά, τα κρατικά
μέτρα έχουν εν πάση περιπτώσει ως συνέπεια να παρεμποδίζεται η είσοδος νέων επιχει-
ρήσεων στην αγορά, με αποτέλεσμα να ενισχύεται ή να διατηρείται η θέση της ΔΕΗ στην
αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Πράγματι, μετά την πάροδο πέντε
και πλέον ετών από την απελευθέρωση, μόνο μία επιχείρηση κατασκεύασε νέα μονάδα
ηλεκτροπαραγωγής προκειμένου να συναγωνισθεί τη ΔΕΗ στην αγορά χονδρικής προ-
μήθειας, ενώ το Δημόσιο είναι υποχρεωμένο να διεξάγει διαγωνισμούς με κρατική επι-
χορήγηση για την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού, ούτως ώστε να δοθούν κί-
νητρα σε ανταγωνιστές της ΔΕΗ για την κατασκευή νέων μονάδων. Τα υπό εξέταση κρα-
τικά μέτρα επαυξάνουν σε σημαντικό βαθμό τους φραγμούς για την είσοδο στην αγορά
και περιάγουν τους ανταγωνιστές σε μειονεκτική ανταγωνιστική θέση μέσω της διαμόρ-
φωσης άνισων ευκαιριών μεταξύ των διαφόρων επιχειρήσεων όσον αφορά την πρό-
σβαση σε πρωτογενή καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τούτο δε ισχύει
ανεξάρτητα από τα άλλα εμπόδια που ενδεχομένως φράσσουν την είσοδο στη συγκεκρι-
μένη αγορά. Τα εν λόγω κρατικά μέτρα θα αποτελούσαν ομοίως εμπόδιο για την είσοδο,
ακόμη και αν υποτεθεί ότι η ΔΕΗ θα πλήρωνε κάποιο αντίτιμο ή δικαιώματα εκμετάλλευ-
σης, αφού θα παρέμενε το στοιχείο της άνισης μεταχείρισης.
Από όσα προηγούνται η Επιτροπή συνάγει ότι η Ελληνική Δημοκρατία, μέσω της πα-
ραχώρησης και διατήρησης οιονεί μονοπωλιακών δικαιωμάτων για την αναζήτηση και
εκμετάλλευση λιγνίτη και κατ’ επέκταση προνομιακής πρόσβασης στη φθηνότερη πηγή
ηλεκτρικής ενέργειας, έχει δημιουργήσει μια κατάσταση άνισων ευκαιριών μεταξύ των