XIV
Ο ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ Ν 4469/2017
ναι η διαδικασία διαπραγμάτευσης μεταξύ οφειλέτη και δανειστών υπό την
αιγίδα του ενός ανεξάρτητου τρίτου, που επιλέγεται από το Μητρώο Συντο-
νιστών. Η διαδικασία θα οδηγήσει είτε σε κατάρτιση πρακτικού συμφωνί-
ας είτε σε επικύρωση από το δικαστηρίου, ώστε κατά τα οριζόμενα στο νό-
μο ποσοστά, να δεσμευτούν με τη δικαστική κρίση και δανειστές που δεν συ-
ναινούν. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια εξυγιαντική διαδικασία στα
γνωστά πρότυπα των μηχανισμών εξυγίανσης σε προπτωχευτικό στάδιο
22
.
Στο ανά χείρας βιβλίο διαφωτίζεται ο μηχανισμός τον οποίο θέτει ο νόμος
4469/2017, εξειδικεύοντας την αρχή της καλής πίστης στο στάδιο αναδια-
μόρφωσης της δανειακής σύμβασης.
Η εξειδίκευση που επιτελείται με το νόμο αυτό δεν συνεπάγεται εκτοπισμό
της αρχής της αντικειμενικής καλής πίστης. Η συμβατική πίστη και η ασφά-
λεια δικαίου επιτάσσουν καταρχήν ως κανόνα την εκτέλεση των συμβάσεων,
ακόμη και εάν έχει επέλθει μεταβολή των συνθηκών υπό τις οποίες αυτές συ-
νήφθησαν. Θα συνέτρεχε σοβαρή βλάβη και ουσιαστικά αυτοαναίρεση της
έννομης τάξης εάν, υπό το πρόσχημα της καλής πίστης, επιτρεπόταν στους
συναλλασσόμενους να αθετούν τις υποχρεώσεις τους, τις οποίες ανέλαβαν
συμβατικά. Η μεταβολή των συνθηκών, υπό τις οποίες καταρτίστηκε μια
σύμβαση, δεν μπορεί, άνευ ετέρου, να οδηγεί γενικά στην απελευθέρωση
του οφειλέτη
23
. Μόνο η σοβαρή μεταβολή, η οποία είναι ταυτοχρόνως έκτα-
κτη, μη δυνάμενη να προβλεφθεί, διαρκής και μόνιμη, μπορεί να δικαιολο-
γήσει τη διάσπαση της αρχής της τήρησης των συμπεφωνημένων. Πότε συ-
ντρέχει μεταβολή τέτοιας ποιότητας είναι ζήτημα, που κρίνεται in concreto.
Στις επαγγελματικές μισθώσεις έχει κριθεί ότι
κατά το άρθρο 288 ΑΚ αναπρο-
σαρμογή του οφειλόμενου αρχικού ή μετά από αναπροσαρμογή μισθώματος,
εφόσον εξαιτίας προβλεπτών ή απρόβλεπτων περιστάσεων επήλθε αδιαμφι-
σβήτητα τόσον ουσιώδης αύξηση της μισθωτικής αξίας του μίσθιου ακινήτου,
ώστε, με βάση τις συγκεκριμένες συνθήκες, η εμμονή του μισθωτή στην κα-
ταβολή του ίδιου μισθώματος να είναι αντίθετη προς την ευθύτητα και εντιμό-
τητα που απαιτούνται στις συναλλαγές και να επιβάλλεται, σύμφωνα με την
καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, παρά την ανάγκη διασφάλισης των σκο-
πών του ως άνω νόμου και κατοχύρωσης της ασφάλειας των συναλλαγών,
η οποία πρέπει πάντοτε να συνεκτιμάται, η αναπροσαρμογή του μισθώματος
στο επίπεδο εκείνο το οποίο και αποκαθιστά τη διαταραχθείσα καλή πίστη
24
.
22. Για την προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης (άρθρα 99-106 στ ΠτΚ) βλ.
Περά-
κη
, Πτωχευτικό Δίκαιο, 2017, σ. 54 επ.
23.
Καραμπατζός
, Απρόοπτη μεταβολή των συνθηκών στην αμφοτεροβαρή σύμβαση,
2006, σ. 361 επ.
24. ΑΠ Ολ 3/2014 (ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ).