Η ΣΤΕΓΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Η ΣΤΕΓΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ - ΑΘΗΝΑ 1834-2014

100

Πίσω από το Δικαστικό Μέγαρο της Αθήνας κρύβεται σταθερά η άποψη του Βε-

νιζέλου για την οργάνωση της ελληνικής πόλης και το όραμα αυτό τροποποιεί-

ται διαχρονικά μέχρι το τέλος - δηλ. το 1930 - όπου θα πάρει θηριώδεις διαστά-

σεις. Η υπερσυγκέντρωση των δικαστικών εξουσιών σε ένα γιγαντιαίο συγκρότη-

μα εκπροσωπούσε έναν εκσυγχρονισμένο ρόλο του κρατικού μηχανισμού και η

οικονομική δυνατότητα για να κατασκευαστεί το έργο αποδείκνυε δημοσιονομι-

κή ισχύ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο τελευταίο άρθρο του διατάγματος «περί

ανεγέρσεως του Δικαστικού Μεγάρου Αθηνών» αναγράφεται «ετησίως πίστωση

ανάλογος εις τον προϋπολογισμόν του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Ειδικώς δια το

οικονομικόν έτος 1928-29 αναγράφεται πίστωσις εκ δύο και ημίσεως εκατομμυ-

ρίων δραχμών», ποσόν αστρονομικό για την εποχή και κυρίως για τα δεδομένα

της ελληνικής οικονομίας.

Οι δύο εκδοχές του Δικαστικού Μεγάρου Αθηνών του 1910 και του 1930 αντι-

προσωπεύουν στην καθαρότερη μορφή της την βενιζελική αντίληψη για απευ-

θείας εισαγόμενο εκσυγχρονισμό, η εξέλιξη όμως του θέματος απέδειξε ότι το

χάσμα που χώριζε την Αθήνα από τα μεγάλα ευρωπαϊκά κέντρα ήταν όντως αγε-

φύρωτο

Ανάλογα ήταν τα φαινόμενα και στη νομική θεωρία της περιόδου. Με δεδο-

μένο ότι στα συγκεκριμένα πεδία αυτή την εποχή στην Ελλάδα δύσκολα θα

μπορούσαν να αναζητηθούν αναφορές σε παραδοσιακές ρυθμίσεις εισήχθη-

σαν αυτούσιοι θεσμοί, αστικά οργανωτικά και νομικά σχήματα άλλων ευρωπα-

ϊκών δικαίων όπου η επιστημονική συνεισφορά των Ελλήνων νομικών μετά τις

σπουδές τους στη Δύση δεν χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη πρωτοτυπία. Πρό-

κειται για μια ιδεολογία πραγματικά «λογία», που στην καλύτερη περίπτωση

εκφράζει τους Έλληνες της διασποράς. Όπως και στην αρχιτεκτονική η ιδεολο-

γία αυτή μεταφυτεύεται και καθίσταται μονομιάς ιδεολογία του

επίσημου

ελ-

ληνικού κράτους

Την ίδια εποχή, στα 1929-1930, μετά την επάνοδο του Ελ. Βενιζέλου στην πρω-

θυπουργία, είχε ανακύψει οξύτερο και το επίσης πολυσυζητημένο ζήτημα της

θέσης του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

. Η απόφαση του Βενιζέλου

«περί τοποθετήσεως του τάφου του Αγνώστου Στρατιώτου έμπροσθεν των

78. Φιλιππίδης, Δημήτρης, «Εκσυγχρονισμός στην Αρχιτεκτονική και Πολεοδομία του Μεσοπολέ-

μου», στο

Βενιζελισμός και Αστικός εκσυγχρονισμός

, Ηράκλειο 1988, σσ. 141-147.

79. Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος,

Κοινωνική ανάπτυξη και κράτος. Η συγκρότηση του δημοσίου χώ-

ρου στην Ελλάδα

, Αθήνα, 1981, σ. 333.

80. Κωτσάκη, Αμαλία, «Συνδιαλλαγές ιστορίας και μνήμης σε μια υποχωρημένη πρόσοψη. Το

Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη», άρθρο στο αφιέρωμα

Διάλογοι αρχιτεκτονικής μνήμης

(επιμ. Αμ. Κωτσάκη), περιοδικό

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ

, Μάιος - Ιούνιος 2004, σσ. 59-61.