X
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
πρ. Προέδρου Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης
του Συμβουλίου της Ευρώπης
Το Διοικητικό Δίκαιο είναι ένας κλάδος δικαίου που στο νησί μας ουσιαστικά γεννήθη-
κε μαζί με την Κυπριακή Δημοκρατία. Πριν από την ανεξαρτησία η Κύπρος, σαν αποι-
κία της Αγγλίας, εφάρμοζε το δίκαιο που ίσχυε στην Αγγλία στην οποία δεν είχε μέχρι
το 1960 καθιερωθεί ξεχωριστός κλάδος Διοικητικού Δικαίου. Ο Λόρδος Reid παρατη-
ρεί συναφώς στη γνωστή υπόθεση Ridge -v- Baldwin (1963) 2 All ER 66 στη σελ. 76:
«We do not have a developed system of administrative law - perhaps because until
fairly recently we did not need it».
Το άρθρο 146 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας έφερε μια επανάσταση
στον κλάδο αυτό του δικαίου. Τόσο οι δικαστές όσο και οι δικηγόροι της Κύπρου άρ-
χισαν να ασχολούνται με ένα νέο κλάδο δικαίου χωρίς να διαθέτουν τις απαιτούμε-
νες εμπειρίες, την αναγκαία εκπαίδευση και χωρίς τη βοήθεια από επιστημονικά συγ-
γράμματα. Καθώς οι πρώτες υποθέσεις άρχισαν να οδηγούνται ενώπιον του Ανωτάτου
Συνταγματικού Δικαστηρίου φάνηκαν οι τεράστιες δυσκολίες που είχε να αντιμετωπί-
σει ο νομικός κόσμος της Κύπρου.
Οι συζητήσεις για το τι σημαίνει «απόφαση, πράξη ή παράλειψη», τι σημαίνει «όργα-
νο, αρχή ή πρόσωπο», τι περιλαμβάνει η φράση «εκτελεστική ή διοικητική λειτουρ-
γία» ατελείωτες. Τα ερωτήματα ακόμη περισσότερα. Για απαντήσεις στα ερωτήματα αυ-
τά οι Κύπριοι νομικοί κατέφευγαν στη βιβλιογραφία της Ελλάδος και στις αποφάσεις
του Συμβουλίου Επικρατείας.
Στα 57 χρόνια που μεσολάβησαν από το 1960 ο κλάδος του Διοικητικού Δικαίου εξε-
λίχθηκε σ΄ ένα από τους πιο σημαντικούς κλάδους δικαίου. Η σημασία του κλάδου αυ-
τού είναι πασιφανής και τεράστια. Αρκεί να αναλογιστεί κάποιος το ποιος είναι ο σκο-
πός και οι επιδιώξεις του Διοικητικού Δικαίου που δεν είναι άλλος από το πώς και με
ποια μέσα η εκτελεστική εξουσία που ασκεί τη διοίκηση σε μια κοινωνία, θα μπορεί να
τελεί κάτω από αποτελεσματικό δικαστικό έλεγχο.
Οι πολίτες δημιουργούν σε δημοκρατικές κοινωνίες ισχυρή εκτελεστική εξουσία για
να μπορεί να τους προστατεύει αποτελεσματικά. Παρά ταύτα δεν πρέπει να επιτραπεί
στην εκτελεστική εξουσία να καταστεί παντοδύναμη και εκτός ελέγχου γιατί αυτό θα
συνιστά θανάσιμο κίνδυνο για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών.
Παρά την τεράστια σημασία του κλάδου αυτού του δικαίου η κυπριακή βιβλιογρα-
φία για το θέμα ήταν μέχρι σήμερα πολύ περιορισμένη. Το «Κυπριακό Διοικητικό
Δίκαιο» του Κώστα Παρασκευά έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην πιο κατάλ-
ληλη χρονικά περίοδο. Ζούμε σε μια εποχή που τα βασικά Ανθρώπινα Δικαιώματα και
Πολιτικές Ελευθερίες βρίσκονται υπό δοκιμασία. Οι πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη