188
ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
το 1870 ιδρύονται
15 δημοτικά γενικά νοσοκομεία, οκτώ γενικά νοσοκομεία αγα-
θοεργούς ιδιωτικής πρωτοβουλίας, 14 κρατικά ειδικά νοσοκομεία και ένα ειδικό
κρατικό νοσοκομείο
, δηλαδή συνολικά 38 νοσοκομεία
428
. Η διοίκηση των νοσοκο-
μείων ρυθμίζεται από τα οικεία καταστατικά
429
. Με το BΔ 13-25 Μαΐου 1834 ιδρύ-
εται το Ιατροσυνέδριο, που είναι αρμόδιο για τη χορήγηση των αδειών άσκησης
επαγγέλματος υγείας και τον έλεγχο του Υγειονομικού Κανονισμού. Το 1917 ιδρύ-
εται το Υπουργείο Περιθάλψεως, το οποίο έχει ως κύρια αρμοδιότητα τον έλεγχο
των επιδημιών και των μεταδοτικών νόσων, αρμοδιότητα που μέχρι τότε ασκούσε
το Υπουργείο Εσωτερικών. Oι Βαλκανικοί Πόλεμοι και στη συνέχεια η Μικρασια-
τική Kαταστροφή και τα τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που προέ-
κυψαν επιταχύνουν την επέκταση των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Περιθάλ-
ψεως, που το 1922 μετονομάζεται σε Υπουργείο Υγιεινής και Κοινωνικής Πρόνοιας
και αναλαμβάνει το δυσχερές και πολυσύνθετο έργο της κάλυψης των υγειονομι-
κών και κοινωνικών αναγκών του πληθυσμού. Το Ιατροσυμβούλιο καταργείται και
στη θέση του δημιουργείται το Ανώτατο Υγειονομικό Συμβούλιο.
Η χώρα το 1928 αντιμετωπίζει δυσεπίλυτα κοινωνικά και υγειονομικά προβλή-
ματα. Το Υπουργείο Υγιεινής και Κοινωνικής Πρόνοιας για να αντεπεξέλθει σε αυτά
καλεί με παρέμβαση της Κοινωνίας των Εθνών εμπειρογνώμονες από τον ΠOΥ και
τους αναθέτει να μελετήσουν το σύστημα υγείας και να γνωμοδοτήσουν περί του
πρακτέου. Το 1929 η επιτροπή εμπειρογνωμόνων
430
συντάσσει το τελικό πόρι-
σμά της που είναι απογοητευτικό όσον αφορά στο επίπεδο των υπηρεσιών και των
επαγγελματιών υγείας
431
. Προτείνεται να δημιουργηθεί κεντρική υπηρεσία υγείας
για να συντονίζει και να διοικεί τα τοπικά Κέντρα Υγείας που θα παρείχαν θεραπευ-
428.
Αλεξιάδης A.-Δ.,
Το εθνικό σύστημα υγείας, ό.π., σ. 13 με παραπομπή σε σχετική βιβλιογρα-
φία. Bλ. επίσης
Μπουλούτζα Π.,
«Τα νοσοκομεία της Αθήνας», Καθημερινή, 6 Νοεμβρίου
2005, σ. 30.
429. Κατά κανόνα τα δημοτικά διοικούνται από «αδελφάτο», στο οποίο προεδρεύει ο εκάστοτε
δήμαρχος, και τα ιδιωτικά από ΔΣ ή από εφορεία. Βλ.
Αλεξιάδης Α.-Δ.,
Το εθνικό σύστημα
υγείας, ό.π., σ. 14.
430. Τα μέλη της επιτροπής ήταν οι: L. Bernard
(διευθυντής του ΠOΥ), Sir G. Buchanan
(υπο-
διευθυντής του ΠOΥ), Dr. Rajchman
(ιατρικός διευθυντής), H. Emerson
(καθηγητής του
Πανεπιστημίου Columbia), A. McLaughlin
(Oργανισμός Υγείας των HΠΑ), C.L. Parc
(Oργα-
νισμός Υγείας της Αυστραλίας), B. Borcic
(διευθυντής της Σχολής Υγιεινής του Ζάγκρεμπ),
M.D. Machkenzie
(υγιεινολόγος της Κοινωνίας των Εθνών). Βλ.
Venieris D.,
«The History
of Health Insurance in Greece: The Nettle Government Failed to Grasp», London School of
Economics and Political Science, 1997, υποσημ. 10, σ. 48.
431. Όπως αναφέρει ο
Venieris D.,
ό.π., σ. 14 κε, η Ελλάδα χαρακτηρίζεται
επικίνδυνη χώρα
και
διαπιστώνεται η ανάγκη να ληφθούν επείγοντα μέτρα. O Dr. Rajchman (μέλος της επιτρο-
πής) το 1929 δηλώνει:
Έχω επισκεφθεί πολλές χώρες με το κατώτατο πολιτιστικό επίπεδο,
όμως δεν είδα σε καμία χώρα τέτοια απουσία υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας, όπως στην
Ελλάδα.
Προφανώς είχε δίκιο, διότι την περίοδο αυτή το ποσοστό θνησιμότητας ήταν το
τρίτο υψηλότερο στην Ευρώπη.