ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

194

ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Το EΣY, στη διάρκεια των 35 περίπου ετών που διήλθαν από τη θέσπισή του,

τροποποιήθηκε επανειλημμένα ως προς τις ιδεολογικές κατευθύνσεις και τη δομή

του. Oι μεταρρυθμίσεις που έγιναν αποβλέπουν κυρίως στα εξής: Στις αρχές που

το διέπουν, στη σχέση του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, στη σχέση του κέντρου

με την περιφέρεια, στον ρόλο του ιατρού και γενικότερα των επαγγελματιών υγείας

και στην αποδοτική διοίκηση. Τα ζητήματα αυτά είναι κομβικά για κάθε δημόσιο

σύστημα υγείας. Η συνεχής όμως και εκτεταμένη παλινδρόμηση ως προς τις κύριες

κατευθύνσεις του EΣΥ καταδεικνύει ότι ενώ υπάρχει πολιτική συναίνεση επί της

αρχής, δηλαδή ως προς τη θέσπιση ενός δημόσιου συστήματος υπηρεσιών υγείας,

εν τούτοις είναι ανύπαρκτη ως προς τα χαρακτηριστικά του

447

. Oι σχέσεις του δημό-

σιου με τον ιδιωτικό τομέα, το επιθυμητό σύστημα διοικητικής οργάνωσης και ο

ρόλος των ιατρών βρίσκονται στο επίκεντρο κάθε μεταρρυθμίσεως του EΣΥ.

Δύο ερωτήματα τίθενται εδώ: Εάν σταδιακά επήλθε συναίνεση ως προς τα προ-

αναφερθέντα κρίσιμα ζητήματα και εάν οι γενικές αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου

συμβάλλουν στην επίτευξη συναίνεσης και αποτελούν σταθεροποιητικό παράγοντα

για την περαιτέρω εξέλιξη του EΣΥ.

36. Oι γενικές αρχές του EΣΥ

Το EΣΥ εμπνέεται και πληροί τα χαρακτηριστικά συστήματος υγείας τύπου Beve-

ridge, όπου η ευθύνη για τις κοινωνικές παροχές μετατίθεται από τις οργανωμένες

ομάδες στο κράτος. Τα βασικά στοιχεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας, εκτός από

την κρατική ευθύνη και χρηματοδότηση, είναι η καθολική, ισότιμη και κατάλληλη

προστασία της υγείας του πληθυσμού και η οργάνωση σε κρατικές υπηρεσίες ή

δημόσια νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από το κράτος

448

. Δεν αποτελούν κύρια

στοιχεία του EΣY ούτε η υπηρεσιακή σχέση των ιατρών ούτε η ελεύθερη επιλογή

του ιατρού από τον ασθενή ούτε η τυχόν συνεργασία των ιδιωτικών οργανισμών με

τους δημόσιους ούτε ο μικρότερος ή μεγαλύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης ή αποκέ-

ντρωσης. Ειδικότερα, ως προς τα κύρια στοιχεία του EΣΥ:

α.

Το περ ι εχόμενο της κρατ ι κής ευθύνης γ ι α προστασ ί α της

υγε ί ας . O Ν 1397/1983 ορίζει στο άρθρο 1 ότι: Το κράτος έχει την ευθύνη για την

παροχή υπηρεσιών υγείας στο σύνολο των πολιτών και ότι οι υπηρεσίες υγείας

παρέχονται ισότιμα σε κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική και

επαγγελματική κατάσταση, μέσα από ενιαίο και αποκεντρωμένο εθνικό σύστημα

447.

Λιαρόπουλος Λ.,

«Η πολιτική διοίκηση στον τομέα υγείας: Διαπιστώσεις και προτάσεις»,

εισήγηση στα Πρακτικά του 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου «Υγεία: Ποιος θα πληρώσει; Η

αναζήτηση της μεταρρύθμισης στην ιατρική περίθαλψη», ό.π. Ο εισηγητής υποστηρίζει

ορθώς ότι η για την αποτυχία στον χώρο της υγείας ευθύνεται η έλλειψη συνέχειας στην

άσκηση πολιτικής υγείας και το γεγονός ότι κανένα από τα «νέα» νομοσχέδια δεν έχει εφαρ-

μοσθεί.

448.

Αλεξιάδης Α.-Δ.,

Εισαγωγή στο δίκαιο της υγείας, ό.π., σ. 19.