ΔΙΚΑΙΟ ΑΝΗΛΙΚΩΝ

246

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Κ. ΚΟΣΜΑΤΟΣ

χρόνο τέλεσης της πράξης το δέκατο τρίτο έτος της ηλικίας τους, ενώ η πράξη για

την οποία δικάζονται να φέρει τον χαρακτήρα κακουργήματος ή και πλημμελήμα-

τος. Είναι εμφανές ότι υπό τις προϋποθέσεις αυτές ήταν πρόσφορη και δυνατή η

πλήρης αποσύνδεση του επαχθούς αυτού μέτρου από την πράξη που τελέστηκε

και την ατομική ευθύνη του δράστη, στοιχεία που είναι σύμφυτα με την έννοια του

Κράτους Δικαίου.

Βασική τομή στις προϋποθέσεις επιβολής του ποινικού σωφρονισμού αποτέλεσε

η τροποποίηση της διάταξης του άρθρου 127 Π.Κ. με το ο N 3860/2010

181

, η οποία

ήταν σαφώς πιο επιεικής και πιο ορθολογική από την μέχρι τότε ισχύουσα, με στό-

χο να προσδώσει τον χαρακτήρα της εξαίρεσης στην επιβολή του ποινικού σω-

φρονισμού σε βάρος του ανήλικου δράστη. Με τη μεταρρύθμιση του Ν 3860/2010

αυξήθηκαν αισθητά οι προϋποθέσεις για την επιβολή ποινικού σωφρονισμού/πε-

ριορισμού σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων σε ανηλίκους δράστες, ενώ μειώ-

θηκε η ανώτατη διάρκειά του

182

. Έτσι αυξήθηκε αρχικά η ηλικία του ανηλίκου στον

οποίο μπορεί να επιβληθεί ποινικός σωφρονισμός από τα δεκατρία στα δεκαπέντε

έτη. Περαιτέρω προστέθηκαν στην διάταξη του άρθρου 127 παρ. 1 Π.Κ. νέες προ-

ϋποθέσεις για την επιβολή ποινικού σωφρονισμού, που σχετίζονται με το είδος

του εγκλήματος που τελέστηκε: απαιτείται πλέον με το Ν 3860/2010 η τέλεση κα-

κουργήματος που εμπεριέχει στοιχεία βίας, στρέφεται κατά της ζωής ή της σωμα-

τικής ακεραιότητας ή αποτελεί μέρος ευρύτερης εγκληματικής δραστηριοποίησης

του ανηλίκου που τελείται κατ’ επάγγελμα ή κατ’ εξακολούθηση. Επίσης απαιτή-

θηκε αιτιολογημένη κρίση για την αναγκαιότητα επιβολής του ποινικού σωφρο-

νισμού -και παράλληλη κρίση για την ανεπάρκεια

183

των αναμορφωτικών και θε-

181. «1. Περιορισμός σε ειδικό κατάστημα Κράτησης νέων επιβάλλεται μόνο σε ανηλίκους που

έχουν συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας, εφόσον η πράξη τους, αν την τε-

λούσε ενήλικος, θα ήταν κακούργημα και εμπεριέχει στοιχεία βίας, στρέφεται κατά της

ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας ή τελείται κατ' επάγγελμα ή κατ' εξακολούθηση. Η

απόφαση πρέπει να περιέχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία από την οποία να προ-

κύπτει γιατί τα αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα δεν κρίνονται στη συγκεκριμένη περί-

πτωση επαρκή, λαμβανομένων κατά περίπτωση υπόψη των ιδιαίτερων συνθηκών τέλεσης

της πράξης και της προσωπικότητας του ανηλίκου».

Για τη μεταρρύθμιση αυτή βλ. σχετι-

κά

Α. Πιτσελά,

Η αναμόρφωση του ποινικού σωφρονισμού – Ένα κρίσιμο βήμα για τον εκ-

συγχρονισμό του δικαίου των ανηλίκων, δημοσιευμένο σε Α.Μανιτάκη-Β.Κούρτη (επιμ.),

Αφιέρωμα Μνήμης στην Γιώτα Κραβαρίτου, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2011,

201 επ.,

Κ. Κοσμάτου,

Οι νέες τροποποιήσεις του ποινικού δικαίου των ανηλίκων με το Ν.

3860/2010, ΠοιΔικ 2010, 804 επ. Πρβλ. επίσης και

Μ. Κατσογιάννου,

Η στέρηση της προ-

σωπικής ελευθερίας ανηλίκων υπό το πρίσμα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του

Ανθρώπου - Ο εξευρωπαϊσμός του ελληνικού Δικαίου Ανηλίκων a posse ad esse, ΝοΒ 2012,

2311 επ..

182. Βλ. αναλυτικά σε

Α. Πιτσελά

, Η ποινική αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλί-

κων, ζ’ έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2013, 277 επ.

183. Πρβλ

. Ε. Πανταζή-Μελίστα,

Θεραπευτικά μέτρα ή περιορισμός σε ΕΚΚΝ. Ποια η σύγχρονη

βούληση του νομοθέτη για την αντιμετώπιση των ανήλικων εξαρτημένων παραβατών του

Νόμου περί ναρκωτικών (άρθρα 123, 127 παρ. 1β` ΠΚ και 39 Ν 4139/2013), ΠοινΔικ 2014,

1088.