238
Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΣΤΙΣ ΑΣΤΙΚΕΣ & ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ
αστεί σημαντικά και από τον χώρο όπου αυτή διενεργείται και τη διαρρύθμισή του.
Η διακόσμηση, τα τραπέζια, οι καρέκλες, η διάταξή τους, το ποτό, το ύφος, ο τρόπος
που καθόμαστε, ο τρόπος υποδοχής των εμπλεκομένων. Γνώρισα, για παράδειγμα,
κάποιους διαμεσολαβητές που λένε στα μέρη:
«είμαι ουδέτερος»,
άλλοι λένε:
«Καλημέ-
ρα κύριε! Καλημέρα κυρία!».
Είναι πολύ μικρά πράγματα, αλλά αυτό που θέλω να σας
μεταδώσω είναι πώς κάποιες δευτερεύουσες και μηδαμινές λεπτομέρειες μπορούν να
έχουν αντίκτυπο σε αυτό που θα ακολουθήσει αμέσως μετά. Βέβαια δεν είναι αυτές οι
λεπτομέρειες η ουσία της Διαμεσολάβησης. Ωστόσο έχουν τη σημασία τους.
Ο διαμεσολαβητής θα παρουσιάσει επίσης τα μέρη ή θα τα καλέσει να παρουσι-
αστούν τα ίδια στους υπολοίπους; Πρέπει να πουν απλώς το όνομά τους ή να μιλή-
σουν για την ιδιότητά τους; Θα παρουσιάσει αναλυτικά ο ίδιος ο διαμεσολαβητής τον
εαυτό του ή όχι; Ποια τα πλεονεκτήματα κάθε επιλογής και ποια τα μειονεκτήματα;
Πολλές φορές, κατά την προετοιμασία αυτού του σταδίου, αλλά και όλης της διαδικα-
σίας, μεγάλο ζήτημα μπορεί να είναι για τον διαμεσολαβητή τα ακόλουθα ερωτήματα:
θα πω ότι είμαι δικηγόρος ή αρχιτέκτονας; Δεν θα το πω; Για ποιον λόγο; Ποιος θα
είναι ο σκοπός που θα εξυπηρετήσω αν το πω; Ποιοι θα οι κανόνες της επικοινωνίας
των μερών; Πώς θα καθορίσω τον χρόνο ομιλίας εκάστου; Ποια θα είναι τα στάδια
της διαδικασίας; Θα θέσω ερωτήματα στα μέρη; Να διαπραγματευτώ μαζί τους και να
αφήσω να καταλήξουμε σε μια κοινά αποδεκτή συμφωνία ως προς τους κανόνες και
τα στάδια της διαδικασίας; Υπάρχουν διαμεσολαβητές που δεν διαπραγματεύονται
με τα μέρη τους κανόνες της διαδικασίας, ενώ άλλοι αναζητούν τη συναίνεση όλων:
«Συμφωνείτε με τους κανόνες;».
Σημαντικό ζήτημα αποτελεί επίσης η οργάνωση της διαδικασίας κατά τέτοιο τρό-
πο, ώστε να υπάρξουν χωριστές συναντήσεις του διαμεσολαβητή με τα μέρη ή κοινή
συνάντηση όλων των μερών με το διαμεσολαβητή ή και τα δύο. Μπορούμε να κάνου-
με τέτοιες συναντήσεις κατά την έναρξη της Διαμεσολάβησης ή κατά τη διάρκειά της.
Επίσης, θα πρέπει να έχει λυθεί το ζήτημα αν μπορούν τα μέρη να ζητήσουν από τον
διαμεσολαβητή, σε κάποιο στάδιο, να του μιλήσουν κατ’ ιδίαν.
Ως προς την προετοιμασία της Διαμεσολάβησης, θα πρέπει να έχει επιλυθεί και
το ζήτημα της μεθόδου διενέργειάς της: Υπάρχουν περισσότερες μέθοδοι. Ορισμένοι
εισηγητές αναφέρθηκαν ήδη σε κάποιες από αυτές. Σας δίνω παραδείγματα από μια
ποικιλία μοντέλων και μεθόδων: υπάρχει η εξιστοριτική μέθοδος, με την οποία ζη-
τείται από τα μέρη να διηγηθούν την ιστορία του προβλήματός τους. Σε αυτή θέτουμε
ερωτήματα όπως:
«Πώς ξεκίνησε η σχέση σας; Τι δημιούργησε σταδιακά το πρόβλημα;»
.
Υπάρχουν διαμεσολαβητές που, μόλις καλωσορίσουν τα μέρη, τα καλούν να παρου-
σιάσουν διαδοχικά το μεταξύ τους πρόβλημα και δεν θέλουν αυτά να επεκταθούν σε
όλη την εμπορική /συζυγική ή άλλη σχέση τους. Υπάρχει, επίσης, η μεταμορφωτική
μέθοδος, όπου τα μέρη μεταβάλλονται εσωτερικά κατά τη διάρκεια της Διαμεσολάβη-
σης. Διαδεδομένες είναι επίσης οι διευκολυντικές μέθοδοι διενέργειας της Διαμεσο-
λάβησης ή οι αξιολογικές μέθοδοι τις οποίες εφαρμόζουν θεσμοί όπως ο Τραπεζικός
Διαμεσολαβητής και ο Συνήγορος του Καταναλωτή στον οποίο οι καταναλωτές υπο-