103
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ
Το έγκλημα της δυσφήμησης
Ι) Η δυσφήμηση ως βασική πράξη που προσβάλλει
το έννομο αγαθό της τιμής
Το έγκλημα της δυσφήμησης αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των εγκλημάτων κατά της τι-
μής. Κι αυτό, γιατί στο αδίκημα αυτό είναι πρόδηλη η προσβολή τόσο της
αξιολογι-
κής
, όσο και της
οντολογικής
πλευράς της τιμής. Προσβολή, η οποία έχει ως συνέπεια
τη
μείωση της κοινωνικοηθικής πλευράς της αξίας του συγκεκριμένου ανθρώπου
.
Και μάλιστα, μία
προσβολή
, η οποία είναι
αποδεικτικώς ελέγξιμη
, εφόσον αναφέρε-
ται σε πραγματικά περιστατικά, των οποίων διαστρέφεται η αληθινή και πραγματική
βάση τους. Από την άλλη μεριά, η τιμή ενός ανθρώπου μπορεί να μειωθεί αναλόγως
της παραβιάσεως εκ μέρους του κάποιων συγκεκριμένων ηθικοκοινωνικών καθηκό-
ντων του
236
.
Ουσιαστικά δηλαδή, η τιμή και η υπόληψη ενός ανθρώπου μπορεί να μειωθεί διτ-
τώς: Αφενός μεν εάν κάποιος του προσβάλλει, με τον ισχυρισμό ή τη διάδοση επιλή-
ψιμων γεγονότων, ευθέως την τιμή, αφετέρου δε εάν κάποιος, χωρίς να του την προ-
σβάλλει κάποιος άλλος, εξαιτίας παραβίασης από μέρους του σημαντικών νομικών
και κοινωνικοηθικών καθηκόντων, γίνεται ο ίδιος υπαίτιος της μείωσής της. Θα λέ-
γαμε δηλαδή ότι μ’ αυτόν τον τρόπο αυτομειώνει την τιμή του. Από τους δύο αυτούς
τρόπους προσβολής της τιμής και της υπόληψης, ο μεν πρώτος έχει όλα τα συστατικά
στοιχεία μίας εγκληματικής πράξης: Ο δράστης με μία πράξη του προσβάλλει το έν-
νομο αγαθό της τιμής ή της υπόληψης του παθόντος. Ο δεύτερος όμως τρόπος μείω-
σης δημιουργεί βασικά ερωτηματικά. Κατ’ αρχάς, εφόσον πρόκειται ουσιαστικά για
μία πράξη
αυτοπροσβολής της τιμής
, για ποιο λόγο να ενδιαφέρει το ποινικό δίκαιο,
πόσο μάλλον να μετουσιώνεται σε εγκληματική πράξη; Δεν υπάρχει αμφισβήτηση
ότι έγκλημα συνιστά μόνον
«ανθρωπίνη δράσις προς έτερον»
237
. Επιπλέον, κι αν απε-
236 Βλ. σχετ.
Τούση-Γεωργίου
, Ποινικός Κώδιξ, Ερμηνεία κατ’ άρθρον, 3
η
έκδ., 1967, άρθρα 362
επ.,
Σπινέλλης
, Το έννομον αγαθόν της τιμής, ό.π., σελ. 347 επ.,
του ιδίου
, Εγκλήματα κατά
της τιμής, ό.π., σελ. 29 επ.,
Συμεωνίδου – Καστανίδου
, Εγκλήματα κατά προσωπικών αγαθών,
ό.π., σελ. 443 επ.,
Μ. Μαργαρίτης,
Ποινικός Κώδικας, 3
η
έκδ,, 2014, άρθρο 362, σελ. 1110 επ.,
Χαραλαμπάκης
, Ποινικός Κώδικας, Ερμηνεία κατ’ άρθρο, 2
η
έκδ., ΙΙ τόμ., 2014, άρθρο 362
(σχολιάστρια
Πόπη Παπανδρέου
), σελ. 2915 επ.
237. Έτσι
Χωραφάς
, Ποινικόν Δίκαιον, ό.π., σελ. 114. Ομοίως
Ανδρουλάκης
, Ποινικό Δίκαιο,
Γενικό Μέρος, 2
η
εκδ., ό.π., σελ. 151,
Χαραλαμπάκης
, Σύνοψη του Ποινικού Δικαίου, 1
ος
τόμ.,
Το έγκλημα, ό.π., σελ. 261 επ.