Ο ΣΚΟΠΟΣ ΔΥΣΦΗΜΗΣΗΣ ΣΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΔΥΣΦΗΜΗΣΗΣ ΣΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ

108

Α δανείσθηκε το ξένο αυτοκίνητο, όχι με σκοπό να κάνει απλώς μία βόλτα, όπως λέ-

ει, αλλά με σκοπό να το ιδιοποιηθεί», δεν περιλαμβάνει κάποιο γεγονός, που να μπο-

ρεί να αποδειχθεί, με την προσθήκη όμως της φράσης: «όπως προκύπτει από το ό,τι

προσπάθησε να το πουλήσει»

258

, παραπέμπει ευθέως στην επιχειρηθείσα από αυ-

τόν πράξη της πωλήσεώς του, ως αποδεικτικό στοιχείο της ιδιοποίησής του. Γι’ αυτό

και θεωρώ ότι η άποψη της

Συμεωνίδου - Καστανίδου

259

ότι γεγονός είναι

«μόνο μία

πραγματικότητα που γίνεται ή μπορεί να γίνει αντιληπτή με τις αισθήσεις και γι’ αυτό

γεγονός είναι μόνο ό,τι έχει συμβεί στον εξωτερικό κόσμο»

δεν έρχεται σε αντίθεση

με τον εξής συλλογισμό . Βεβαίως και ο ισχυρισμός ή η διάδοση συμβάντων ή κατα-

στάσεων του εσωτερικού κόσμου μπορούν να συσχετισθούν με εξωτερικά συμβάντα

και να υποπίπτουν στις αισθήσεις, καθώς και να είναι δεκτικά απόδειξης

260

. Μ’ άλλα

λόγια, η έννοια του γεγονότος δεν μπορεί να μεταβάλλει τη βασική του ιδιότητα, ως

στοιχείου της πραγματικότητας, όμως σε συνδυασμό με εσωτερικά συμβάντα ή κατα-

στάσεις του εσωτερικού κόσμου, που προκύπτουν άμεσα από αυτήν την πραγματι-

κότητα, μπορεί να αποτελέσει πλέον ένα ενιαίο αντικείμενο αναφοράς της πράξης της

δυσφήμησης

261

. Ο συνδυασμός αυτός, σε πολλές περιπτώσεις,

εξωτερικών και εσω-

ίδιο σκεπτικό για την έννοια του γεγονότος αναπαράγουν και οι περισσότερες αποφάσεις της

νομολογίας.

258. Βλ. σχόλιο

Α. Κωνσταντινίδη

, ΠοινΧρ 1986, σελ. 611, σε παρατηρήσεις του στην υπ’ αριθμ.

5208/1985 απόφ. Πλημ. Αθηνών, ο οποίος θεωρεί ότι το συμπέρασμα του βουλεύματος δεν

είναι δογματικά ορθό, διότι είναι αμφίβολο αν ο ισχυρισμός του κατηγορουμένου ότι ο μη-

νυτής «

κατέχει και άλλη θέση στο ΕΕΑΕ, αλλά προτιμά τη θέση του στο ΙΚΑ

» αποτελεί μό-

νο απλή γνώμη και όχι γεγονός, όπως δέχθηκε το βούλευμα. Επισημαίνει ότι η δήλωση αυτή

δεν είναι ούτε αόριστη ούτε πολυσήμαντη, είναι βέβαια κρίση επιλεκτική, όπως ορθά επιση-

μαίνει το βούλευμα, αλλά κρίση που είναι δυνατόν να την ελέγξει κανείς συγκρίνοντάς την με

την αλήθεια, δηλαδή να την υποβάλλει σε μια αποδεικτική διαδικασία. Καταλήγοντας έτσι στο

συμπέρασμα ότι οι αξιολογικές εκείνες κρίσεις και εκτιμήσεις που συνοδεύονται από πραγμα-

τικά περιστατικά εμπίπτουν στην έννοια του γεγονότος.

259. Την οποία είχε πρωτοϋποστηρίξει σε μελέτη της με θέμα την κριτική επισκόπηση της νομολο-

γίας με τίτλο «Οι ανεκτές προσβολές της τιμής», Υπερ. 1995, σελ. 588 επ. (και ιδίως σελ. 590).

260. Την άποψη αυτή προκρίνει και ο

Σπινέλλης

, Εγκλήματα κατά της τιμής, ό.π., σελ. 40, ο οποίος

αναφέρεται και σε σχετική απόφαση της νομολογίας, την υπ’ αριθμ. 186/1998 απόφ. Πενταμ.

Εφετ. Λαρ., Υπερ. 1999, σελ. 359, όπου απορρίφθηκε ο αυτοτελής ισχυρισμός της κατηγο-

ρουμένης, σύμφωνα με τον οποίο όσα ισχυρίστηκε στην ανακριτική της κατάθεση δεν εμπί-

πτουν στην έννοια του γεγονότος, ώστε να τυποποιηθεί η αντικειμενική υπόσταση της συ-

κοφαντικής δυσφήμησης, αλλά αποτελούν απλώς αξιολογική κρίση αυτής. Συγκεκριμένα,

στην κατάθεση της ανέφερε ότι ο εγκαλών εφέτης και τα υπόλοιπα μέλη του δικαστηρίου δό-

λια προέβησαν σε αναγραφή, σε σκεπτικό προηγούμενης απόφασης που εξέδωσαν, ψευδούς

χρόνου εκτιθείσας ποινής του κατηγορουμένου, που είχε καταδικαστεί για εμπορία ναρκω-

τικών. Το δικαστήριο έκρινε ότι η εξαχθείσα κρίση της κατηγορουμένης περί δόλιας ενέργει-

ας των δικαστών σχετίζεται άμεσα με εξωτερικό συμβάν, που υποπίπτει στις αισθήσεις και εί-

ναι δεκτικό απόδειξης, δηλαδή την αναγραφή ψευδούς χρόνου στην απόφαση περί της εκτι-

θείσας ποινής.

261. Αντιθέτως δεν θα συμφωνούσα με απόψεις που αναγορεύουν ευθέως εσωτερικά συμβά-

ντα και καταστάσεις στην έννοια του γεγονότος. Βλ.

Παπαδάτο

, Τα εγκλήματα κατά της τι-

μής, ΠοινΧρ 1955, σελ. 209,

Μπιτζιλέκη,

Γεγονότα και κρίσεις στο Δίκαιο και ειδικότερα στο

Ποινικό Δίκαιο, 1999, σελ. 141 επ.