22 / 34
ΚΕΦ. Ζ. Το έγκλημα της δυσφήμησης
105
θέν παράδειγμα της μοιχείας, εάν ο Β δεν αντιδρούσε επιθετικά κατά του Α, πόσο
μάλλον δεν τον εγκαλούσε για συκοφαντική δυσφήμηση. Στην περίπτωση αυτή η
μείωση της τιμής του Β δεν θα επεκτεινόταν και στον κοινωνικό περίγυρό του. Και σε
καμία περίπτωση
η αυτοπροσβολή αυτή της τιμής του δεν θα ενδιέφερε το Ποινικό
Δίκαιο
.
241
Αφής στιγμής όμως ο Β αποφασίσει να στραφεί δικαστικά κατά του Α ή
και κοινωνικά (π.χ. διατείνεται στο κοινωνικό του περιβάλλον ότι όσα ισχυρίζεται ο
Α εναντίον του είναι ασύστολα ψεύδη), τότε για τα πραγματικά εκείνα περιστατικά
που ισχυρίζεται ο ενδιαφερόμενος, η επαλήθευση ή αντιθέτως η διάψευσή τους απο-
τελούν τη Λυδία Λίθο για τον βαθμό επιπλέον μείωσης της τιμής του, πέραν δηλα-
δή της μείωσης, την οποία έχει ήδη υποστεί εξαιτίας της επίμαχης κοινωνικά κατα-
κριτέας συμπεριφοράς του. Μ’ άλλα λόγια, εάν σχηματικά θα μπορούσαμε να πούμε
ότι η μείωση που επήλθε στην τιμή του, λόγω της μοιχείας που διέπραξε, είναι Χ με-
γέθους, η επιπλέον μείωσή της, συνεπεία των ψευδών ισχυρισμών του, π.χ. ότι αυ-
τός δεν διέπραξε τίποτε, αλλά ότι όλα είναι δήθεν αποκυήματα της φαντασίας του συ-
ζύγου της εν λόγω κυρίας, θα είναι τουλάχιστον διπλάσιου μεγέθους. Κι αυτό γιατί,
αντί να υπομείνει στωικά τη δικαιολογημένη μείωση της τιμής του, εξαιτίας της δικής
του μεμπτής κοινωνικοηθικά συμπεριφοράς, προχώρησε σε μία αδικαιολόγητη επί-
θεση εναντίον του άλλου προσώπου, κατηγορώντας τον ότι δήθεν αυτός τον συκο-
φάντησε με την ψευδή καταγγελία του
242
.
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι
η δυσφήμηση, ως βασική πράξη που προ-
σβάλλει το έννομο αγαθό της τιμής
, άλλοτε μεν έχει μία νοηματική αυτοτέλεια, άλλο-
τε όμως είναι κοινωνικά –ενίοτε και νομικά– συνδεδεμένη με μία άλλη συμπεριφορά
του ιδίου ατόμου, η οποία προσβάλλει κάποιο δικαίωμα ενός άλλου προσώπου. Και
αν μεν στην πρώτη περίπτωση η εξακρίβωση του εάν συντελέσθηκε ή όχι δυσφήμη-
ση έχει να κάνει με την απλή ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 362 του Ποινικού
Κώδικα, στη δεύτερη περίπτωση λογικά πρότερον είναι η εξακρίβωση διάπραξης εί-
τε της σχετικής αξιόποινης ή παράνομης συμπεριφοράς του υπαιτίου είτε οποιασδή-
ποτε άλλης ηθικοκοινωνικά κατακριτέας συμπεριφοράς του. Και η διαφορά μετα-
ξύ των δύο αυτών περιπτώσεων είναι ότι στη μεν πρώτη περίπτωση η δυσφημηστική
συμπεριφορά per se προσβάλλει την τιμή και την υπόληψη του παθόντος
243
, ενώ στη
δεύτερη, πιθανή διακρίβωση της διάπραξης από μέρους του της νομικά ή ηθικοκοι-
νωνικά κατακριτέας συμπεριφοράς, έχει ως αποτέλεσμα
μία περαιτέρω μείωση της
τιμής και της υπόληψής του, ανάλογης του κοινωνικού αντίκτυπου της επίμαχης συ-
μπεριφοράς του
244
.
Μάλιστα, σε συνέχεια του ορισμού του εννόμου αγαθού της τι-
241. Στο ίδιο αποτέλεσμα περί μη ύπαρξης αξιόποινης πράξης καταλήγουν οι
Ανδρουλάκης
, ό.π.,
και
Μυλωνόπουλος
, ό.π., στην περίπτωση που κάποιος καταχωρεί εξυβριστικούς ισχυρι-
σμούς για άλλον στο ημερολόγιό του, χωρίς να τους δείξει σε κανέναν, όπου, ελλείψει σχετι-
κής εξωτερίκευσή τους, δεν διαπράττει εξύβριση.
242. Δικαιολογώντας πλήρως το λαϊκό ρητό
«φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης»
.
243. Κι αυτό, γιατί και μόνο το άδικο της δυσφήμησης, προτού ελέγξουμε και την υπαιτιότητα του
δράστη, προσβάλλει την τιμή του παθόντος.
244. Πράγμα που έχει να κάνει και με το κοινωνικό και επαγγελματικό status του συγκεκριμένου
ατόμου. Άλλο αντίκτυπο έχει η αποκάλυψη π.χ. της συγκεκριμένης μοιχείας σ’ έναν περιορι-