ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Ευθύνη από επενδυτικές συμβουλές - ιδίως η ιδιότητα του επενδυτή ως καταναλωτή

Για την ενεργοποίηση των αξιώσεων αυτών του ΑΚ η νομολογία αξιοποιεί τους

προαναφερθέντες κανόνες επαγγελματικής συμπεριφοράς των ΕΠΕΥ, κάνοντας

δεκτό ότι αυτοί, πέρα από τη βασική στόχευσή τους για διατήρηση της εμπι-

στοσύνης στο θεσμό της κεφαλαιαγοράς

, υπηρετούν και περιουσιακά συμφέ-

ροντα των επενδυτών. Άρα κατά τούτο συνιστούν και επιτακτικούς κανόνες με

ιδιωτικού δικαίου σημασία, με συνέπεια η ενδεχόμενη παραβίασή τους εκ μέ-

ρους μιας ΕΠΕΥ να πληροί το στοιχείο του «παρανόμου» της ΑΚ 914 και να μπο-

ρεί έτσι να θεμελιώσει την αδικοπρακτική της ευθύνη. Παράλληλα γίνεται δε-

κτό ότι οι ίδιοι κανόνες συμπεριφοράς, διαμέσου της κατ’ ΑΚ 288 αρχής για την

καλόπιστη εκπλήρωση των ενοχών, καθίστανται ουσιώδες μέρος της ενοχικής

σχέσης που συνδέει την ΕΠΕΥ με τον πελάτη της και συνδιαμορφώνουν το μέτρο

της επιμέλειας που οφείλει να επιδείξει η ΕΠΕΥ κατά την εκπλήρωση των συμβα-

τικών της υποχρεώσεων, με αποτέλεσμα η παραβίασή τους να θεμελιώνει συγ-

χρόνως και την ενδοσυμβατική της ευθύνη

Στο σημείο αυτό, η ενδεχόμενη κατάφαση στο ερώτημα του χαρακτηρισμού

του επενδυτή ως καταναλωτή θέτει στη διάθεση των επενδυτών την ευχέρεια

επίκλησης μιας επιπλέον σειράς κρίσιμων προστατευτικών διατάξεων. Τέτοιες

είναι ιδίως αυτές των άρθρων 2 και 8 του Ν 2251/1994 για τους καταχρηστι-

κούς ΓΟΣ και για την ευθύνη του παρέχοντος υπηρεσίες. Η υποκειμενική εμβέ-

λεια των διατάξεων αυτών καθορίζεται, ως γνωστό, από το γενικό ορισμό του

καταναλωτή στο άρθρο 1 παρ. 4 α Ν 2251/1994, δηλαδή ως το

φυσικό ή νομι-

κό πρόσωπο που τυγχάνει ο τελικός αποδέκτης

(του προϊόντος ή) της υπηρε-

σίας

. Αντιθέτως, τα επίσης δυνάμενα να κληθούν σε εφαρμογή για προστασία

των επενδυτών άρθρα 4θ και 9 επ. του ίδιου νόμου, που αφορούν στις χρημα-

τοοικονομικές υπηρεσίες από απόσταση και στις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές,

αντίστοιχα, υπάγονται σε ειδικό -στενότερο- ορισμό του καταναλωτή, για την

πλήρωση του οποίου δεν αρκεί το στοιχείο της τελικής αποδοχής της επενδυτι-

κής υπηρεσίας, αλλά προσαπαιτείται ο αποδέκτης να είναι αποκλειστικά φυσι-

κό πρόσωπο που ενεργεί ως ιδιώτης

Από τις παραπάνω διατάξεις, εκείνη που ενδιαφέρει για την ευθύνη από επεν-

δυτικές συμβουλές είναι προφανώς η διάταξη του άρθρου 8 Ν 2251/1994, η ση-

μασία της οποίας, σε σύγκριση με την κοινή αδικοπρακτική ευθύνη της ΑΚ 914,

έγκειται κυρίως στην απαλλαγή του επενδυτή από ορισμένες αποδεικτικές δυ-

σχέρειες, με την καθιέρωση (μαχητού) τεκμηρίου για τη συνδρομή της παράνο-

3. Βλ.

Καραγκουνίδη,

ό.π. (2007), 377.

4. Βλ.

Αυγητίδη,

ό.π., σ. 892 αρ. 75, με παραπομπές·

Τουντόπουλο,

Η σύμβαση χρηματι-

στηριακής παραγγελίας (2005), 351.

5. Βλ.

Δέλλιο,

Προστασία των καταναλωτών και σύστημα του Ιδιωτικού Δικαίου, τ. Ι: Ο κα-

ταναλωτής ως υποκείμενο έννομης προστασίας (2005), 16 επ., 22 επ.

6. Βλ.

Αυγητίδη,

ό.π., σ. 871 αρ. 16, σ. 879 αρ. 38, σ. 889 επ. αρ. 68, 71·