16 / 32
Γεώργιος Δέλλιος
17
μης και υπαίτιας συμπεριφοράς της ΕΠΕΥ (παρ. 4)
7
. Ενόψει λοιπόν της βελτίω-
σης της θέσης του επενδυτή μέσω της εφαρμογής του άρθρου 8 Ν 2251/1994,
εφόσον αυτός χαρακτηρισθεί καταναλωτής, γεννιέται το ερώτημα:
ποιοι επεν-
δυτές και για ποιες επενδύσεις δικαιούνται πράγματι να επικαλούνται την προ-
στασία του άρθρου αυτού ως καταναλωτές;
Η ποικιλία είδους των
επενδυτών
είναι μεγάλη
8
. Ξεκινώντας ενδεικτικά από
τους
απλούς ιδιώτες
που επενδύουν σπάνια, συντηρητικά και μακροπρόθεσμα
με σκοπό τη διασφάλιση της αξίας των αποταμιεύσεών τους, περνά κανείς στους
πιο
ριψοκίνδυνους ιδιώτες
με συχνές επενδυτικές συναλλαγές που αποσκοπούν
συνήθως σε βραχυπρόθεσμο πλουτισμό τους, και καταλήγει στους λεγόμενους
θεσμικούς επενδυτές
και τις επιχειρήσεις των οποίων αποκλειστική δραστηριό-
τητα είναι η αγοραπωλησία επενδυτικών αξιογράφων για δικό τους λογαρια-
σμό. Αντίστοιχη ποικιλομορφία υπάρχει και ως προς το είδος των
επενδύσε-
ων
9
. Αναφέροντας, ενδεικτικά και πάλι, την περιορισμένου κινδύνου αγορά με-
ριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων σταθερού εισοδήματος, περνά κανείς στην αγορά
χρεωγράφων ή ομολόγων, κρατικών ή εταιρικών, και φθάνει μέχρι και την αγο-
ρά των εγγενώς επικίνδυνων -συχνά δε και παιγνιώδους χαρακτήρα- παράγω-
γων χρηματοοικονομικών προϊόντων (λ.χ. derivatives, options ή swaps)
10
. Και
μόνη η κλιμάκωση των απαριθμήσεων αυτών αρκεί για να καταδείξει τη μεγάλη
διαφοροποίηση των αναγκών προστασίας στους συνδυασμούς που είναι νοητοί
μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών επενδυτών και επενδύσεων, με μεγιστοποί-
ηση των αναγκών αυτών εκεί όπου η αρχή της μιας κλίμακας συναντά το τέλος
της άλλης (λ.χ. όταν ο απλός ιδιώτης αποταμιευτής δέχεται υπόδειξη επένδυσης
σε επικίνδυνα χρηματοοικονομικά παράγωγα).
Η έντονη αυτή περιπτωσιολογία έχει οδηγήσει την κρατούσα άποψη να δέχεται
ότι η απόδοση της ιδιότητας καταναλωτή στον επενδυτή εξαρτάται τελικά από
τα
συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης,
σε συνδυασμό με μια
-συχνά γενικόλογη
- επίκληση της ΑΚ 281
11
. Κάτι που, ίσως, δεν προάγει στον
επιθυμητό βαθμό την ασφάλεια του δικαίου και των συναλλαγών, ενώ όχι σπά-
7. Βλ.
Δέλλιο,
Το τεκμήριο υπαιτιότητας του παρέχοντος υπηρεσίες, Αρμ 2004, 189 επ.·
Λιάππη,
ό.π. (2012), σ. 122 επ. αρ. 255 επ.·
Καραγκουνίδη, ό.π.
(2007), 402 επ.·
Γεωρ-
γιάδη Στ.,
ό.π. (2003), 237 επ..
8. Βλ. σχετ.
Αυγητίδη,
ό.π., σ.878/9, αρ. 34-36· τον
Ίδιο,
Δίκαιο της Κεφαλαιαγοράς (2014), 72
επ.· τον
Ίδιο,
Η ευθύνη του αναδόχου στο δίκαιο προστασίας του καταναλωτή (2005), 330 επ.·
Τουντόπουλο,
Δίκαιο Κεφαλαιαγοράς (2015), 75 επ.·
Καραγκουνίδη,
ό.π.
(2007), 263 επ .
9. Βλ. ενδεικτ.
Κιτσαρά,
ΧρΙΔ 2014, 405 επ., για την προστασία του δανειολήπτη-επενδυτή
στο παράδειγμα των «μετοχοδανείων».
10. Βλ.
Καραμπατζό,
«Γυάλινα ομόλογα» και πιθανές αξιώσεις των ομολογιούχων, ΔΕΕ
2012, 294 επ., 295 σημ. 7.
11. Βλ. τις αναφορές των
Περάκη,
ΔΕΕ 1995, 32 επ, 34·
Αυγητίδη,
σε Αλεξανδρίδου (επιμ.)
ΔΠρΚατ² (2016), σ. 890, 898 (αρ. 69, 70, 86)· τον
Ιδιο
, ΕπισκΕΔ 2001, 287 επ., 297·
Κο-
τζάμπαση,
Απαλλακτικές ρήτρες (2001), 60/1·
Πλατή,
ΔΕΕ 2002, 1147 επ., 1149 επ.