ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

του ιδιωτικού δικαίου και είναι φορέας δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (η διοίκη-

ση δρα ως ιδιώτης - ως

fiscus

). Η δραστηριότητα αυτή υπόκειται στο νόμο της προ-

σφοράς και της ζήτησης και οι φορείς της διαπραγματεύονται και συμβάλλονται

όπως οι ιδιώτες. Κατά την άσκηση της συναλλακτικής διοίκησης, οι φορείς της δεν

επεμβαίνουν άμεσα στην οικονομία με σκοπό τη ρύθμισή της, αλλά μετέχουν στην

οικονομική ζωή κατά τον ίδιο, καταρχήν, τρόπο όπως οι ιδιώτες.

Πράξεις εξουσίας (

imperium

) οι οποίες ανάγονται στο δημόσιο δίκαιο, είναι εκεί-

νες που η διοίκηση ασκεί δημόσια εξουσία, δηλαδή εμφανίζεται έναντι των διοι-

κουμένων επί εξουσιαστικής βάσης. Από την άλλη, πράξεις διαχείρισης (

fiscus

)

αφορούν στην προστασία του οικονομικού ή ταμιευτικού συμφέροντος της δη-

μόσιας αρχής. Στην κατηγορία αυτή, η διοίκηση δρα ισότιμα έναντι του διοικου-

μένου χωρίς να επιβάλλει την εξουσία της σ’ αυτόν. Συνήθης περίπτωση είναι η δι-

αχείριση ή εκμετάλλευση της περιουσίας του κράτους ή άλλες πράξεις οι οποίες

μπορεί να συνδέονται με τη λειτουργία δημόσιας αρχής, αλλά έγιναν με τους κανό-

νες του ιδιωτικού δικαίου.

Θα πρέπει να παρατηρηθεί ότι αφού και η συναλλακτική διοίκηση ανήκει στη δη-

μόσια διοίκηση, εφόσον αποτελεί κρατική δραστηριότητα και αποβλέπει στην εξυ-

πηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, υπάγεται και αυτή στο σεβασμό των θεμε-

λιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών όπως αυτά προστατεύονται από το Μέρος ΙΙ

του κυπριακού Συντάγματος. Τα εν λόγω δικαιώματα και ελευθερίες ισχύουν και

στις σχέσεις μεταξύ των ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν και πρέπει να διασφα-

λίζονται έναντι κάθε προσβολής, είτε αυτή προέρχεται από το κράτος, είτε από ιδι-

ώτες.

Η κυριαρχική διοίκηση εμφανίζεται κάτω από διάφορες μορφές:

(α) την περιοριστική διοίκηση. Πρόκειται για την παραδοσιακή μορφή διοίκησης.

Περιοριστική θεωρείται η διοίκηση η οποία επεμβαίνει στη νομική σφαίρα των

ιδιωτών και περιορίζει την ελευθερία ή την ιδιοκτησία τους. Επιβάλλει, με άλλα

λόγια στους διοικούμενους υποχρεώσεις, βάρη, καθήκοντα και εν γένει περιορι-

σμούς. Σκοπό έχει την τήρηση της τάξης και ασφάλειας υπό την ευρεία έννοια των

όρων, τον ατομικό καθορισμό και τη συλλογή των φόρων και δασμών. Η περιο-

ριστική διοίκηση ασκείται με τη χρήση κυριαρχικών μέσων, δηλαδή της διαταγής

Ιάκωβος (Γιακουμής) Κολοκάσης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας

(2008) 3 Α.Α.Δ. 373.

9. Βλέπε για παράδειγμα

Γιάλλουρος v. Νικολάου (2001) 1 Α.Α.Δ. 558, Police v. Georghiades

(1983) 2 C.L.R. 33.