ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ

[13]

ΤΟ ΕΝΔΙΚΟ ΜΕΣΟ ΤΗΣ ΕΦΕΣΗΣ

424

Γ. ΚΟΥΚΟΥΤΣΗΣ / Γ. ΣΚΟΥΛΟΥΔΗΣ / Π. ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4 του ΚΔΔ, η δικαιοδοσία των δικαστηρίων, αν

από τον Κώδικα δεν ορίζεται διαφορετικά, ασκείται σε δύο βαθμούς, ενώ, σύμφω-

να με τη δεύτερη παράγραφο του ίδιου άρθρου, δεν επιτρέπεται η εισαγωγή υπόθε-

σης απευθείας στο δεύτερο βαθμό

. Με το άρθρο αυτό κατοχυρώνεται νομοθετικά

η διάρθρωση της δικαιοδοσίας των διοικητικών δικαστηρίων σε δύο βαθμούς, μο-

λονότι, όπως υποστηρίζεται, συνταγματικώς κατοχυρώνεται μόνον ο πρώτος βαθ-

μός δικαιοδοσίας

. Έτσι, κρίθηκε ότι από το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, με το

οποίο κατοχυρώνεται το δικαίωμα προς παροχή έννομης προστασίας από τα δικα-

στήρια, δεν προκύπτει υποχρέωση του νομοθέτη προς θέσπιση δύο βαθμών δικαιο-

δοσίας και ενδίκου μέσου έφεσης καθ’ όλων των αποφάσεων των πρωτοβάθμιων

δικαστηρίων, το ένδικο δε αυτό μέσο μπορεί, καταρχήν, να προβλέπεται ή όχι και να

καταργείται ή να περιορίζεται από το νομοθέτη

[ΣτΕ 3747/1998]

. Ενόψει των ανωτέρω,

δεν είναι αντισυνταγματικές οι διατάξεις που αποκλείουν την άσκηση έφεσης, όπως

για παράδειγμα οι διατάξεις των άρθρων 19 παρ. 4 και 92 παρ. 2 του ΚΔΔ

Για τη δευτεροβάθμια δίκη που ανοίγεται με το ένδικο μέσο της έφεσης στα πλαί-

σιο των διοικητικών διαφορών ουσίας έχουν εφαρμογή οι ειδικές διατάξεις των άρ-

θρων 92 έως 100 ΚΔΔ. Για όσα θέματα δεν προβλέπεται σχετικώς στις διατάξεις αυ-

τές έχουν εφαρμογή οι γενικές διατάξεις των άρθρων 81 έως 88 ΚΔΔ που περιλαμ-

βάνονται στο πρώτο κεφάλαιο του όγδοου τμήματος του Κώδικα Διοικητικής Δι-

κονομίας και ισχύουν για όλα τα ένδικα μέσα που ασκούνται δυνάμει του κώδικα

αυτού ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων. Τέλος, συμπληρωματικώς

εφαρμόζονται ειδικότερες διατάξεις που προβλέπονται σε άλλους διοικητικούς νό-

μους και αφορούν σε θέματα που δεν ρυθμίζονται από τον Κώδικα Διοικητικής Δι-

κονομίας. Συμπληρωματικό δίκαιο μπορούν να αποτελέσουν και οι διατάξεις του

Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας σε περιπτώσεις κενού νομοθετικής ρύθμισης του Κώ-

δικα Διοικητικής Δικονομίας

Η αρμοδιότητα του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου ρυθμίζεται στο άρθρο 6 παρ. 6

(καθ’ ύλην) και 7 παρ. 5 (κατά τόπο) του ΚΔΔ.

3. Πρβλ. και άρθρο 12 του ΚΠολΔ, σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο του οποίου δύο μόνο

βαθμοί δικαιοδοσίας των πολιτικών δικαστηρίων υπάρχουν, των οποίων την τήρηση το δικα-

στήριο εξετάζει και αυτεπαγγέλτως, ενώ, σύμφωνα με τη δεύτερη παράγραφο αυτού, αυτοτε-

λής αίτηση δεν επιτρέπεται να υποβληθεί απευθείας στο δεύτερο βαθμό, εκτός αν ο νόμος ορί-

ζει διαφορετικά.

4. Βλ.

Πρ. Δαγτόγλου,

Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, 2004, σελ. 861,

Κ. Φινοκαλιώτης,

Φορολο-

γικό Δίκαιο, 2005, σελ. 465-6,

Δ. Ράικος,

Επιτάχυνση της διοικητικής δίκης και «διήθηση» στο

πεδίο των ενδίκων μέσων, ΔιΔικ 2004, 1159.

5. Για άλλες διατάξεις νόμων που αποκλείουν την έφεση βλ.

Ν. Χατζητζανής,

Κώδιξ Διοικητικής

Δικονομίας, Ερμηνεία κατ’ άρθρον, 2004, Άρθρο 4, σελ. 112.

6. Βλ.

Π. Λαζαράτος,

Η έφεση επί προσφυγής - Ζητήματα ερμηνείας των παραπεμπτικών διατά-

ξεων, Δ 1998, 1139.