ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ- Τόμος Ι

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

χώρα

. Έτσι, η ευρεία έννοια του Kράτους περιλαμβάνει τρία στοιχεία: Πρώτον,

το νομικό, δηλαδή, την οργάνωση με κανόνες δικαίου, δεύτερον, το κοινωνιο-

λογικό, τον λαό, και τρίτον, το γεωγραφικό, τη χώρα. Tο σύνολο των κανόνων

δικαίου που ρυθμίζουν την οργάνωση του λαού σε κράτος ονομάζεται “ε θ ν ι -

κ ή έ ν ν ο μ η τ ά ξ η ”.

Kάθε εθνική έννομη τάξη έχει ένα συγκεκριμένο περιεχόμενο, που διαμορ-

φώθηκε σύμφωνα με τα ιστορικά και κοινωνικά δεδομένα, τα οποία συντέλε-

σαν στη δημιουργία της κοινωνικής πραγματικότητας, καθώς και με τις ηθικές,

πολιτικές και οικονομικές ιδέες, που κάθε φορά την ενέπνευσαν. H έννομη τά-

ξη αποσκοπεί στην πραγματοποίηση εξωνομικών σκοπών (μέσα από τους κα-

νόνες δικαίου), οι οποίοι αποτελούν την έκφραση της πολιτικής ιδεολογίας του

κοινωνικού και πολιτικού παράγοντα που επικρατεί κάθε φορά.

Tο δίκαιο προβλέπει και ρυθμίζει την παραγωγή των κανόνων του. Mόνον

οι κανόνες που παράγονται με τον τρόπο που καθορίζει το ίδιο το δίκαιο ισχύ-

ουν και επιβάλλουν ορισμένη συμπεριφορά, η παράβαση της οποίας μπορεί να

επιφέρει την επιβολή μιας κύρωσης. ‘Eτσι, ο κανόνας έχει χαρακτήρα κανόνα

δικαίου και ανήκει σε ορισμένη έννομη τάξη, μόνον εάν και επειδή έχει δημι-

ουργηθεί σύμφωνα με τους κανόνες της έννομης τάξης

Tη βάση κάθε εθνικής έννομης τάξης αποτελεί ένα σύνολο κανόνων δι-

καίου, οι οποίοι καθορίζουν τον τρόπο δημιουργίας των υπόλοιπων κανόνων

δικαίου της έννομης αυτής τάξης. Tο σύνολο των κανόνων αυτών αποτελεί το

σ ύ ν τ α γ μ α μ ε ο υ σ ι α σ τ ι κ ή έ ν ν ο ι α , που είναι το βάθρο κάθε συγκεκρι-

μένης εθνικής έννομης τάξης, το θεμέλιο και η προϋπόθεση της ισχύος όλων

των κανόνων δικαίου που την αποτελούν. Στη σύγχρονη εποχή, κατά κανόνα

που γενικεύτηκε τον 19ο αιώνα, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, οι περισσό-

τεροι από τους κανόνες που συγκροτούν το σύνταγμα με ουσιαστική έννοια

3. Kυρίως από τους συγγραφείς του συνταγματικού δικαίου, το Kράτος (ή Πολιτεία), με την

ευρεία έννοια του όρου, ορίζεται συνήθως ως λαός εγκατεστημένος μόνιμα σε ορισμέ-

νη χώρα και οργανωμένος σε νομικό πρόσωπο που ασκεί πολιτική εξουσία πρωτογενή.

O ορισμός αυτός δεν διαφέρει από τον προαναφερόμενο ορισμό, συνδυάζει όμως και το

στοιχείο της νομικής προσωπικότητας, για την οποία βλέπε κατωτ. αριθ. 12.

4. Συνέπεια της παράβασης αυτής της αρχής, δηλαδή, της μη παραγωγής ενός κανόνα δι-

καίου κατά τον τρόπο που ρυθμίζει αυτό το ίδιο το δίκαιο, είναι η μη ισχύς του κανόνα.

Πολλές φορές η συνέπεια αυτή στη θεωρία ονομάζεται “κύρωση”, με έννοια όμως τελείως

διαφορετική από εκείνη που προαναφέρθηκε. Πάντως, η συνέπεια αυτή δεν επέρχεται αυ-

τόματα σε κάθε περίπτωση· η τύχη του κανόνα δικαίου που έχει παραχθεί ανώμαλα ρυθ-

μίζεται επίσης από το δίκαιο. Έτσι π.χ. στο πλαίσιο του δημόσιου δικαίου σχετικά με τις νο-

μοθετικές πράξεις οι οποίες αντιβαίνουν προς το Σύνταγμα βλέπε αριθ. 430 επ. και για τις

πλημμελείς κανονιστικές ή ατομικές διοικητικές πράξεις αριθ. 100 επ.