ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Ε΄ Μέρος

139

δικαστηρίων κάθε οικονομικός παράγοντας καθορίζει ανεξάρτητα την πολιτι-

κή που πρόκειται να ακολουθήσει στη σχετική αγορά στην οποία δραστηριο-

ποιείται

. Προς το σκοπό αυτό το ΔΕΕ και το ΓΔ έχουν ορίσει τις «συμφωνί-

ες», «αποφάσεις» και «εναρμονισμένες πρακτικές» ως έννοιες του ενωσιακού

δικαίου που επιτρέπουν τη διάκριση μεταξύ μονομερούς συμπεριφοράς μίας

επιχείρησης στην αγορά και συντονισμού των συμπεριφορών μεταξύ επιχει-

ρήσεων. Όταν πρόκειται για μονομερείς συμπεριφορές που επηρεάζουν τις

συνθήκες ανταγωνισμού, τότε η αξιολόγησή τους διέπεται κατά κύριο λόγο

από το άρθρο 102 ΣυνθΛΕΕ, η ανάλυση του οποίου ακολουθεί κατωτέρω.

Με το γενικότερο όρο «συμπράξεις» νοούνται τόσο (α) οι συμφωνίες, (β)

οι αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων καθώς και (γ) οι εναρμονισμένες πρακτι-

κές. Ως συμφωνίες εννοούνται οι συμβάσεις εκείνες που δεσμεύουν τα συμ-

βαλλόμενα μέρη, ανεξαρτήτως του τύπου που μπορεί να έχουν περιβληθεί

και του βαθμού δεσμευτικότητάς τους

. Το νομικό πλαίσιο σύναψης αυτών

των συμφωνιών καθώς και ο νομικός χαρακτηρισμός που τους αποδίδεται

από τις διάφορες εθνικές έννομες τάξεις δεν επηρεάζουν τη δυνατότητα εφαρ-

μογής του άρθρου 101 ΣυνθΛΕΕ

Οι απαγορευμένες συμφωνίες μεταξύ των επιχειρήσεων μπορεί να είναι

είτε οριζόντιες είτε κάθετες

. Οριζόντιες θεωρούνται οι συμφωνίες ή συμπρά-

ξεις, με τις οποίες επιχειρήσεις που βρίσκονται στο ίδιο στάδιο της παραγωγι-

κής διαδικασίας, συντονίζουν παραμέτρους της επιχειρηματικής τους δράσης,

όπως λ.χ. τιμή, συναλλακτικούς όρους

κ.λπ

., με αποτέλεσμα τον περιορισμό

του ανταγωνισμού δια της «κατάλληλης» διαμόρφωσης των συνθηκών στη

σχετική αγορά

. Η συνεργασία αυτή των ανταγωνιστών μέσω της συμφω-

νίας ή σύμπραξης στις περισσότερες περιπτώσεις δημιουργεί προβλήματα

ανταγωνισμού όταν έχει αρνητικές επιπτώσεις όσον αφορά τις τιμές, την πα-

ραγωγή, την καινοτομία ή την ποικιλία και την ποιότητα των προϊόντων ή

υπηρεσιών

19. Βλ. ενδεικτικά ΔΕΚ, C-49/92 P, Anic Partecipazioni, Συλλογή 1999, Ι-4125, σκέψη

116.

20. Όπως είναι για παράδειγμα οι συμφωνίες κυρίων (gentlemen’s agreements), βλ. σχε-

τικά ΔΕΚ C-41/69, Chemiefarma, Συλλογή 1970, 661, ΠΕΚ, Τ-13/89, Polypropylene,

Συλλογή 1992, ΙΙ-1021.

21. ΔΕΚ, C-123/83, Clair, Συλλογή 1985, I-391.

22. ΔΕΚ, C-56, 58/64, Consten, Grundig/Επιτροπή, Συλλογή 1966, 299 (321).

23. Βλ.

Richard Whish

, Competition Law, 5η έκδ., LexisNexis 2003, σελ. 80.

24. Ανακοίνωση της Επιτροπής, Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή του άρθρου

81 της Συνθήκης ΕΚ στις συμφωνίες οριζόντιας συνεργασίας (2001/C 3/02).