ΣΥΝΟΨΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

κανόνα, συμπίπτει άμεσα με το συμφέρον όλων των μελών της κρατικής κοινω-

νίας, διότι αφορά την ικανοποίηση βασικών αναγκών που μπορούν να έχουν

όλα τα μέλη αυτά ή μεγάλες ομάδες, όπως π.χ. δημόσια τάξη, υγεία κ.α. Ενδέ-

χεται, όμως, το δημόσιο συμφέρον να είναι αντίθετο προς συγκεκριμένα άμε-

σα συμφέροντα ορισμένων μελών της κοινωνίας. Στην περίπτωση αυτή η προ-

στασία του δημοσίου συμφέροντος προηγείται. Στο δημόσιο συμφέρον αναφέ-

ρονται άμεσα ή έμμεσα και οι συνταγματικές διατάξεις, λ.χ. αρ. 1 παρ. 3, 33 παρ.

2, 103 παρ. 1, 106 παρ. 1 κ.α. Το δημόσιο συμφέρον είναι αόριστη νομική έννοια

και ο προσδιορισμός γίνεται κατ΄αρχήν από τη διοίκηση που δρα , τελικά όμως,

ο προσδιορισμός αυτός ελέγχεται από το ΣτΕ όσον αφορά τη νομιμότητα του.

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, η διευρυμένη έννοια του δημοσίου συμφέρο-

ντος, υπό την εκδοχή του δημοσιονομικού συμφέροντος που συνδέεται με τη

διάσωση της εθνικής οικονομίας, αποτέλεσε τη νομική θεμελίωση πολλών νο-

μοθετικών μέτρων που επιβάρυναν τους πολίτες. Ανεξάρτητα, βέβαια, από την

οικονομική κρίση, η διαχρονικά επιδιωκόμενη εξυπηρέτηση του δημοσίου συμ-

φέροντος με τη δράση της δημόσιας διοίκησης αποτέλεσε δικαιολογητικό λόγο

για σειρά προνομίων, κυρίως δικονομικών, υπέρ του δημοσίου και έναντι των

ιδιωτών, πολλά από τα οποία παραβιάζουν εξόφθαλμα την αρχή της ισότητας

και έχουν απασχολήσει εθνικά και διεθνή δικαιοδοτικά όργανα .

46. Αρχή της προστασίας του διοικουμένου

Η προστασία του διοικουμένου είναι μία από τις αρχές που διέπει τη δράση

της δημόσιας διοίκησης. Σημαίνει η αρχή αυτή ότι τα όργανα της διοίκησης

δεν επιτρέπεται να βλάπτουν τα έννομα συμφέροντα και δικαιώματα των δι-

οικουμένων παρά μόνον υπό τις προϋποθέσεις του νόμου και στο βαθμό που

αυτό είναι απολύτως αναγκαίο για τη θεραπεία του δημοσίου συμφέροντος.

Συνάγεται η αρχή αυτή από τις αρχές του κράτους δικαίου (συνάγεται ερμη-

νευτικά από τα αρ. 4-25, 2 παρ. 1, 4 παρ. 1, 5 παρ. 1 Σ), της προστασίας της

ανθρώπινης αξιοπρέπειας (αρ. 2 παρ. 1, 160 παρ. 2 Σ) και της νομιμότητας.

47. Η αρχή της χρηστής διοίκησης (αρχή του estoppel, αρχή

της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου)

Η αρχή αυτή επιβάλλει στα διοικητικά όργανα συμπεριφορά η οποία πρέπει

να συμβάλλει στην απόλαυση των δικαιωμάτων που φέρουν οι διοικούμενοι

9. Βλ. παρακάτω Παράρτημα Γ.