18 / 30
Αργύρης Οικονόμου
287
χώς αυξανόμενη, με μεγάλες όμως διαφοροποιήσεις από εποχή σε εποχή και
χώρα σε χώρα, ανάλογα με τις αντίστοιχα κρατούσες αντιλήψεις και παραδό-
σεις. Ωστόσο παρατηρείται ολοένα και αυξανόμενη η εισαγωγή ρυθμίσεων προς
αυτή την κατεύθυνση, καθώς και η προσπάθεια της κατά το δυνατό ομογενοποί-
ησής τους. Η τάση αυτή τροφοδοτείται συνεχώς από δύο πηγές, που αποτελούν
συγχρόνως και υψηλής σημασίας διεθνείς πολιτικές : από τη μια από την αντί-
στοιχη τάση διεύρυνσης εφαρμογής και ομογενοποίησης των Αρχών και Πρα-
κτικών Εταιρικής Διακυβέρνησης και αφετέρου από την πίεση που ασκούν, ιδί-
ως, οι Ηνωμένες Πολιτείες για την εισαγωγή ενιαίων ρυθμίσεων καταπολέμησης
της διαφθοράς. Ο χώρος της προβληματικής των ρυθμίσεων άρσης συγκρούσε-
ως συμφερόντων τέμνεται και αποτελεί κοινό τόπο και για τις δύο αυτές τάσεις
και πολιτικές.
Στο πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο αυτή η τάση βρήκε έκφραση στο άρθρο 325
της ΣΛΕΕ , με την οποία θεσμοθετήθηκε η θετική υποχρέωση, τόσο της Ένωσης,
όσο και των κρατών μελών της να προωθούν μέτρα για την καταπολέμηση της
«απάτης», με την ευρύτερη έννοια της διαφθοράς . Όπως ήδη προαναφέρθη-
κε, τουλάχιστον κάποια, έντονης απαξίας, φαινόμενα σύγκρουσης συμφερόντων
εντάσσονται και στην εννοιολογική σφαίρα της διαφθοράς, η περαιτέρω όμως
ανάπτυξη αυτής της πτυχής υπερβαίνει τα όρια του παρόντος σημειώματος. Στο
παράγωγο ενωσιακό δίκαιο, αποτυπώνεται μέσω της αρχής της διαφάνειας, σε
μία σειρά από Οδηγίες, που καλύπτουν διάφορες πτυχές
10
.
Β. Στο ελληνικό δίκαιο
Στο ελληνικό δίκαιο η απαγόρευση του self-trading βρήκε την αποτύπωσή της
στο εισαχθέν -μέσω του Ν 5076/1931 και με το αρχικό του περιεχόμενο- 23α του
ΚΝ 2190/1920 περί ανωνύμων εταιρειών.
Η τάση ευρύτερης ρύθμιση και ομογενοποίησης που προαναφέραμε παρατηρεί-
ται και στο ελληνικό δίκαιο, τόσο στο Δημόσιο, όσο και στο Ιδιωτικό. Μετά την
πρώτη ρύθμιση που ήδη προαναφέρθηκε, του άρθρου 23α του ΚΝ 2190/1920,
έχουμε τη διάταξη του ΠΔ 283/1985, που εισήγαγε το άρθρο 254 του Ποινικού
Κώδικα περί αποσιώπησης λόγου εξαίρεσης
11
, τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ.
2 και επ. του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας
12
, που προβλέπουν την υποχρε-
ωτική αποχή μονοπρόσωπου οργάνου ή μέλους συλλογικού από οποιαδήπο-
10. Όπως ενδεικτικά στις Οδηγίες 2016/97, 2015/1535, 2013/50 και 2004/109, 2007/14, 2000/60/EC.
11. «Υπάλληλος για τον οποίο υπάρχει νόμιμος λόγος να εξαιρεθεί σε κάποια υπόθεση και που
εν γνώσει του αποσιωπά το περιστατικό αυτό και ενεργεί σε αυτή την υπόθεση τιμωρείται με
φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών, αν η αποσιώπηση έγινε με σκοπό την αθέμιτη ωφέλεια
του ίδιου ή άλλου ή τη βλάβη άλλου».
12. Ν 2690/1999.