COMPIANCE & ETHICS

20 / 30

Αργύρης Οικονόμου
289
ση συμφερόντων υπάρχει όταν ένα άτομο ή μια εταιρεία (είτε ιδιωτική, είτε κρα-
τική) είναι σε θέση να εκμεταλλευθεί με κάποιο τρόπο τις εκ του επαγγέλματος ή
του αξιώματος του(ς) δυνατότητες του(ς) προς ατομικό ή εταιρικό όφελος»17. Το
2013 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όρισε τη σύγκρουση συμφερόντων ως ένα «σύ-
νολο περιστάσεων που δημιουργεί τον κίνδυνο οι επαγγελματικές κρίσεις ή ενέρ-
γειες που αφορούν ένα πρωτεύον συμφέρον να επηρεάζονται ανεπίτρεπτα από
ένα δευτερεύον συμφέρον»18. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο παραπάνω ορισμός, αυ-
τολεξεί, είχε διατυπωθεί πρώτη φορά το 2009 από τον Jason Dana, Καθηγητή
Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, στην έκθεση που αφορούσε τη
σύγκρουση συμφερόντων στο χώρο της ιατρικής έρευνας19. Το γεγονός ότι ο υι-
οθετηθείς από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ορισμός προκύπτει από το χώρο της
Ψυχολογίας, καταδεικνύει ίσως την διαπίστωση ότι οι συγκρούσεις συμφερό-
ντων αφορούν κατά βάση συγκρούσεις του εσωτερικού μας κόσμου.
Ένας άλλος ορισμός20 ορίζει τη σύγκρουση συμφερόντων ως «μια κατάσταση
όπου κάποιο συμφέρον21 ενός προσώπου τείνει να παρεμβάλλεται στη για λογα-
ριασμό τρίτου αρμόζουσα διαμόρφωση της κρίσης του» .
Επομένως, για την ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων απαιτούνται
οι εξής προϋποθέσεις: (α) πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) που διαχειρίζεται περιου-
σία τρίτου (β) η ύπαρξη πραγματικών περιστατικών, ιδίως προσωπικού συμφέ-
ροντος, που ευλόγως μπορεί να οδηγήσουν σε (γ) εσωτερική σύγκρουση ικανή
να (δ) υπεισέρχεται και επηρεάζει αποφασιστικά τη διαμόρφωση της κρίσης του
υπόψη προσώπου στη διαχείριση που του έχει ανατεθεί με τρόπο ώστε (ε) να
μην εξυπηρετούνται κατά τον αναμενόμενο τρόπο τα συμφέροντα του εντολέως.
Β. Περαιτέρω κατηγοριοποιήσεις
Στις κατευθυντήριες οδηγίες του ΟΟΣΑ που προαναφέρθηκαν, αποτυπώνεται
μια διάκριση στις καταστάσεις όπου συγκρούονται συμφέροντα μεταξύ (α) της
17.
18. “A set of circumstances that creates a risk that professional judgment or actions regarding a
primary interest will be unduly influenced by a secondary interest”
eu/ /document/activities/cont/201302/20130221ATT61562/20130221ATT61562EN.pdf
19. “Institute of Medicin of the National Academies - Conflict of Interest in Medical Research,
Appendix D” 28.4.2009.
20. Peters A. “Conflict of interest: cross-cutting problem» εις Peters A. and Handschin L. “Conflict of
Interest in Global, Public and Corporate Governance” σελ. 5.
21. Αναφέρομαι σε συμφέροντα για λόγους κοινής κατανόησης. Κατά τη γνώμη μου, ο όρος
“interest” καταλαμβάνει και το προσωπικό ενδιαφέρον, πέραν του στενού συμφέροντος,
όταν αυτό φτάνει σε τέτοια ένταση ώστε να αλλοιώνεται η κρίση του υπόψη κριτή κατά μη
αποδεκτό τρόπο.