ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ

Ευρωπαϊκή Ένωση και Εκπαιδευτική Πολιτική

Σταδιακά διαμορφώθηκε η «λειτουργική αρμοδιότητα» της κοινότητας στον

χώρο της εκπαίδευσης με στόχο την κάλυψη του κενού που προερχόταν από

την ανυπαρξία επίσημης κοινοτικής εκπαιδευτικής πολιτικής (Πασιάς, 2006).

Η επέκταση της έννοιας της «λειτουργικής αρμοδιότητας» βασίστηκε στη δη-

μιουργία κοινής αγοράς, που αποτελούσε διατυπωμένο στόχο της συνθήκης

ΕΟΚ, σύμφωνα με την οποία οι κοινοτικές αποφάσεις ξεπερνούν κατ’ ανάγκη

τα όρια των εγχώριων αρμοδιοτήτων των κρατών-μελών σε ορισμένους το-

μείς.

Σταδιακά, λοιπόν, οι δράσεις της κοινότητας θα περιόριζαν και θα ελάττωναν

την κρατική κυριαρχία στη διαμόρφωση εκπαιδευτικής πολιτικής και θα επη-

ρέαζαν το ευρύτερο πεδίο άσκησης εγχώριων πολιτικών.

1.3. Η εκπαιδευτική πολιτική της Ένωσης, ιστορική αναδρομή

Ηδιάθεσητωνκρατών-μελώνγιαεκπόνησηενιαίας εκπαιδευτικήςπολιτικής

χρονολογείται από τη δεκαετία του ’50 και μέχρι σήμερα μπορεί κάλλιστα να

τμηματοποιηθεί σε τέσσερις χρονολογικές περιόδους οι οποίες είναι οι ακό-

λουθες:

περίοδος: 1957-1976

περίοδος: 1976-1992

13. Η διαδικασία της οικονομικής και πολιτικής ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει

δημιουργήσει την διεύρυνση των κοινοτικών αρμοδιοτήτων, σε τομείς που παραδοσιακά

ανήκουν στο εθνικό κράτος. Η εκπαιδευτική πολιτική στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη

κοινωνία έχει συνδεθεί με έννοιες όπως η απασχόληση, η οικονομική ανάπτυξη, και η ευ-

ρωπαϊκή διάσταση. Έτσι η Κοινότητα έχει αναπτύξει μια πολιτική στον τομέα της εκπαίδευ-

σης και της επαγγελματικής κατάρτισης με στόχο από τη μία να αμβλύνει τις κοινωνικές

ανισότητες και τον κοινωνικό αποκλεισμό που είναι αποτέλεσμα του αποκλεισμού, από

την εκπαιδευτική διαδικασία, και από την άλλη ναβελτιώσει τους δείκτες της απασχόλησης

και να αυξήσει την δυνατότητα προσαρμογής των ευρωπαίων πολιτών στις απαιτήσεις της

οικονομίας της γνώσης. Κύριος στόχος της παρούσας εργασίας είναι να μελετηθεί η δια-

μόρφωση του θεσμικού λόγου της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στην εκπαίδευση, να παρου-

σιαστούν οι δράσεις της Κοινότητας στην εκπαίδευση και κατάρτιση, και να εξεταστούν οι

επιπτώσεις των ευρωπαϊκών πολιτικών στην ελληνική εκπαίδευση. Τα αποτελέσματα της

μελέτης δείχνουν την αυξανόμενη έμφαση στη συνεργασία και τη σύγκλιση των ευρωπαϊ-

κών εκπαιδευτικών συστημάτων. Ταυτόχρονα στον τομέα της επαγγελματικής κατάρτισης

επιδιώκεται η εναρμόνιση των συστημάτων κατάρτισης. Οι δράσεις της Κοινότητας σχε-

τίζονται περισσότερο με την οικονομική διάσταση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης παρά

με την πολιτική πολιτισμική διάσταση. Οι αποφάσεις σχετικές με την εκπαίδευση και την

επαγγελματική κατάρτιση λαμβάνονται στο πλαίσιο των συμπληρωματικών δράσεων της

Κοινότητας οι οποίες στηρίζονται στην αρχή της επικουρικότητας (Αντωνίου, 2008).