40 / 42
176 Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΡΦΗ ΕΝΟΣ ΕΡΓΟΥ
του αρχικού έργου, η διάκριση μεταξύ «ιδέας» και μορφής προφανέστα-
τα παρέλκει. Ωστόσο, και σε αμιγώς δογματικό επίπεδο, η ως άνω ρητή
νομοθετική ρύθμιση, πράγματι, όχι απλώς καταλύει την “idea/expression
dichotomy”, αλλά προσέτι δικαιώνει την άποψη ότι ακόμη και στις περι-
πτώσεις των παραγώγων έργων, εκείνο που προσβάλλεται είναι η μορ-
φή του αρχικού έργου, χωρίς μάλιστα να χρειάζεται η τελευταία να διχο-
τομείται περαιτέρω σε «εξωτερική» και «εσωτερική». Και αυτό, όχι για-
τί δήθεν πρέπει να προστατεύονται και οι «ιδέες» από το copyright και
τον Ν. 2121/1993
405
, αλλά γιατί και πάλι το κρίσιμο κριτήριο της προ-
σβολής του αρχικού έργου από το παράγωγο είναι η μεταξύ τους ουσιώ-
δης ομοιότητα (“substantial similarity”). Έτσι λοιπόν, ο δικαστής πρέπει,
όπως έχει κατ’ επανάληψιν ανωτέρω τονισθεί, να διακρίνει τα πρωτότυπα
στοιχεία της μορφής του αρχικού έργου και κατόπιν να ελέγξει εάν μεταξύ
των στοιχείων αυτών και των αντιστοίχων του παραγώγου έργου υφίστα-
ται είτε δουλική, αυτούσια ή κατά λέξιν αντιγραφή (“verbatim copying”),
είτε ουσιώδης ομοιότητα (“substantial similarity”). Στην ως άνω δε μορφή
εντάσσεται και η ασκόπως διακρινομένη «εσωτερική» μορφή, ήτοι φερ’
ειπείν η πλοκή, η υπόθεση, η αλληλουχία των σκέψεων ή των εικόνων, η
διάρθρωση και η ανάπτυξη των μελωδιών,
κ.λπ.., αφού και η τελευταία
αποτυπώνεται και καθίσταται αντιληπτή στις αισθήσεις μέσω της επίσης
ασκόπως διακρινομένης «εξωτερικής» μορφής, ήτοι φερ’ ειπείν της λεκτι-
κής διατυπώσεως, της μελωδίας, της ενορχηστρώσεως, του σχεδίου, των
χρωματικών σχεδιασμών, των διαστάσεων,
κ.λπ.. Συνεπώς, η απρόσφο-
ρη απόπειρα των υποστηρικτών της “idea/expression dichotomy” να δια-
σώσουν την «αξιοπιστία» της τελευταίας δια της επιμέρους διχοτομήσεως
της μορφής σε «εξωτερική» σε «εσωτερική», δικαιώνουν την άποψη του
Κουμάντου περί «εξαρθρώσεως» της μορφής του έργου
406
.
405. Βλ. σχετικώς Μελά, ό.π., σελ. 30-33, και Κουμάντο, ό.π., σελ. 116.
406. Βλ. σχετικώς Κουμάντο, ό.π., σελ. 115.