Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΕΝΟΣ ΕΡΓΟΥ

Η “IDEA/EXPRESSION DICHOTOMY” στην Ελλάδα 169

υπάρχουν πολλές κατηγορίες έργων, στις οποίες η διάκριση της «ιδέας»

από την μορφή είναι, είτε ανέφικτη, είτε αυθαίρετη

391

. Τέλος, ο Κουμάντος

καταλήγει στο ορθό συμπέρασμα ότι «

…Τελικά, το κριτήριο για το ξεχώ-

ρισμα των στοιχείων του έργου που προστατεύονται από τα στοιχεία που

δεν προστατεύονται δεν μπορεί να είναι άλλο από αυτό ακριβώς το στοι-

χείο της προσωπικής δημιουργικής συμβολής, δηλαδή της πρωτοτυπίας.

Όσα στοιχεία του έργου προέρχονται από προϋπάρχουσες ελεύθερες πη-

γές (τη φύση, τη ζωή, τις ιδέες που κυκλοφορούν, το σύνολο της πνευμα-

τικής κληρονομιάς), παραμένουν ελεύθερα και μετά την ένταξή τους σ’ ένα

πνευματικό δημιούργημα. Όσα στοιχεία του έργου έχουν πρωτοδημιουργη-

θεί από τον πνευματικό δημιουργό και έρχονται να προστεθούν στα πρώ-

τα, αυτά περιέρχονται στην αποκλειστική εξουσίασή του…

392

. Συναφώς,

κατά τον Κουμάντο, η πρωτοτυπία διαθέτει μία «

καινούρια χρησιμότητα

»,

γιατί «…

όχι μόνον επιτρέπει τη διάκριση ανάμεσα σε έργα προστατευόμενα

και πνευματικά προϊόντα που δεν προστατεύονται (και δεν χαρακτηρίζονται

καν ως έργα) αλλά επιτρέπει ακόμα τη διάκριση, στο κάθε έργο, ανάμεσα

στα στοιχεία που προστατεύονται και τα στοιχεία που δεν προστατεύονται.

Και στη δεύτερη αυτή λειτουργία της έννοιας της πρωτοτυπίας, το κριτήριο

της στατιστικής μοναδικότητας εξακολουθεί να ισχύει γιατί τελικά εκφράζει

την προσωπική συμβολή του δημιουργού…

393

Εντούτοις, μάλλον υπερβολική φαίνεται η άποψη του Κουμάντου περί επε-

κτάσεως της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και σε πρωτότυ-

πες «ιδέες», με το σκεπτικό ότι «

…υπάρχουν «ιδέες» ή «περιεχόμενα» που

αποτελούν πρωτότυπα προσωπικά ευρήματα του δημιουργού τους (π.χ.

ένας πρωτοδημιούργητος μύθος) και τίποτα δεν δικαιολογεί την ελεύθε-

ρη χρησιμοποίησή τους από τρίτους, ώστε να μην θεωρούνται αντικείμενα

προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας…

394

Πράγματι, όπως έχει ανωτέρω κατ’ επανάληψιν λεχθεί, η “idea/expression

dichotomy” δεν πάσχει στην γενική συνταγματική και δικαιοπολιτική της

θεμελίωση ως αρχής που αποτρέπει το μονοπώλιο επί «ιδεών», αλλά

στην επισφάλειά της ως εργαλείου ερμηνείας και εφαρμογής, τόσον της

τοτυπίας είναι αρκετό, τόσο να αντικρούσει την δήθεν «χρεία» της “idea/

expression dichotomy”, όσο και να καλύψει τις ανάγκες του Ν. 2121/1993

ως νομοθετικού πλαισίου που προστατεύει την μορφή και όχι τις «ιδέες».

391. Βλ. σχετικώς Κουμάντο, ό.π., σελ. 115.

392. Βλ. σχετικώς Κουμάντο, ό.π., σελ. 116.

393. Βλ. σχετικώς Κουμάντο, ό.π., σελ. 116-117.

394. Βλ. σχετικώς Κουμάντο, ό.π., σελ. 116.