19 / 26
Το δικαίωμα του κατηγορουμένου στην εξέταση μαρτύρων κατηγορίας
106
Στην περίπτωση των απόντων μαρτύρων στην κύρια διαδικασία το ΕΔΔΑ έχει
κρίνει ότι η αξιοποίηση καταθέσεων που έχουν ληφθεί στην προδικασία δεν
οδηγεί σε παραβίαση των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου, αν ο κατηγορού-
μενος είχε την επαρκή και κατάλληλη ευκαιρία να εξετάσει τον μάρτυρα στην
προδικασία
267
.
H ευκαιρία, ειδικότερα, πρέπει να είναι επαρκής, ώστε ο κατηγορούμενος να
αντιπαρατεθεί πραγματικά με τις κατηγορίες σε βάρος του. Τούτο δεν είναι δυ-
νατό όταν ο κατηγορούμενος μπορούσε να εξετάσει τον μάρτυρα σε στάδιο που
εκείνος δεν είχε ακόμα διατυπώσει κατηγορίες εναντίον του
268
ή όταν ο κατηγο-
ρούμενος, σε κάποιες περιπτώσεις, δεν παρίσταται με συνήγορο ώστε να ασκή-
σει αποτελεσματικά το δικαίωμα αντιπαράθεσης με τον μάρτυρα, πολλώ δε μάλ-
λον όταν ο εξετάζων δεν πληροί τις εγγυήσεις αμεροληψίας και ανεξαρτησίας
269
.
Το επόμενο ζήτημα είναι εάν ο κατηγορούμενος έχει δικαίωμα αντιπαράθεσης με
τους μάρτυρες κατηγορίας και στον δεύτερο βαθμό εκδίκασης της υπόθεσης, αν
και είχε ήδη την ευκαιρία στον πρώτο βαθμό. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι στην
περίπτωση που ο κατηγορούμενος στερήθηκε το δικαίωμα αντιπαράθεσης στον
πρώτο βαθμό, η διασφάλιση του δικαιώματος στον δεύτερο βαθμό αποκαθιστά
το σφάλμα στον πρώτο βαθμό
270
.
Κάθε έννομη τάξη έχει διαμορφώσει με διαφορετικό τρόπο τη διαδικασία των εν-
δίκων μέσων, στην οποία καταρχήν ισχύει το άρθρο 6 ΕΣΔΑ
271
. Τα κριτήρια προσ-
διορισμού της μορφής της διαδικασίας των ενδίκων μέσων είναι η έκταση της
εξουσίας του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου και η μορφή προστασίας των δικαιω-
που μπορούσε να προβλεφθεί ότι θα κάνει χρήση του δικαιώματος αρνήσεως μαρτυρίας
που του παρείχε ο νόμος και δεν θα καταθέσει στο ακροατήριο, BGHSt. 46, 93 (100).
267.
Kostovski κατά Ολλανδίας
, 20.11.1989, παρ. 41 και το επανέλαβε σε
Delta κατά Γαλλίας
,
19.12.1990, παρ. 36,
Isgro κατά Ιταλίας
, 19.02.1991, παρ. 34,
Asch κατά Αυστρίας
, 26.04.1991,
παρ. 27,
Saidi κατά Γαλλίας
, 20.09.1993, παρ. 43,
Ludi κατά Ελβετίας
, 15.06.1992, παρ. 49,
Van Mechelen
και λοιποί κατά Ολλανδίας, 23.04.1997, παρ. 51,
Luca κατά Ιταλίας
, 27.02.2001,
παρ. 40,
S.N. κατά Σουηδίας
, 02.07.2002, παρ. 44.
268.
Vladimir Romanov κατά Ρωσίας
, 24.07.2008, παρ. 100 επ.
269.
Melnikov κατά Ρωσίας
, 14.01.2010, παρ. 79-81,
Karpenko κατά Ρωσίας,
13.03.2012, παρ. 69,
Khayrov κατά Ουκρανίας,
15.11.2012, παρ. 93
, Hümmer κατά Γερμανίας
, 19.07.2012, παρ. 48,
όπου δεν διορίστηκε συνήγορος αν και ήταν υποχρεωτικό από το εσωτερικό δίκαιο. Και κα-
τωτέρω σελ. 132.
270.
Doorson κατά Ολλανδίας
, 26.03.1996, παρ. 68
, Idalov κατά Ρωσίας,
22.05.2012, παρ. 180.
271.
Delcourt κατά Βελγίου
, 17.01.1970, παρ. 25-26
, De Cubber κατά Βελγίου
, 26.10.1984, παρ. 32,
Meftah και λοιποί κατά Γαλλίας
, 26.07.2002, παρ. 41.