Αντώνης Καραμπατζός
29
θεσμο– μερική άρνηση
αποπληρωμής των τίτλων, πέραν τού ότι θέτει ζήτη-
μα προσβολής του δικαιώματος προσδοκίας των ομολογιούχων (για την απο-
πληρωμή των τίτλων κατά την λήξη τους), μπορεί να οδηγεί και στην γένεση
ενδοσυμβατικής ευθύνης του Δημοσίου, καθώς, όπως γίνεται εν γένει δεκτό,
η εν λόγω άρνηση (δηλαδή το περίφημο
anticipatory breach of contract
) συ-
νιστά ειδική μορφή
πλημμελούς εκπλήρωσης
μιας συμβατικής ενοχής (δυνά-
μει των διατάξεων των άρθρων 288, 330 ΑΚ, αναλογ. άρθρα 335 επ., 382, 383
ΑΚ κοκ, που παρέχουν στον δανειστή προεχόντως αξίωση αποζημίωσης)
13
.
Οι συνέπειες, ωστόσο, του PSI εξ επόψεως Αστικού Δικαίου μόνον ακροθι-
γώς μπορούν εδώ να αναφερθούν, καθώς δεν αποτελούν αντικείμενο της πα-
ρούσης μελέτης και, ως εκ τούτου, δεν θα μας απασχολήσουν περαιτέρω.
Είναι, εξάλλου, μάλλον πρόδηλο ότι, εφόσον η ανταλλαγή μπορεί να στα-
θεί σε επίπεδο συνταγματικής και υπερεθνικής έννομης τάξεως, δεν ακυρώ-
νεται από τις επιμέρους προβλέψεις του Αστικού Δικαίου, οι οποίες επέχουν
θέση κοινού τυπικού νόμου – άλλης τάξεως, βεβαίως, το ζήτημα τυχόν ευθύ-
νης των πιστωτικών ιδρυμάτων και των ΕΠΕΥ (: Εταιρειών Παροχής Επενδυ-
τικών Υπηρεσιών), που διαμεσολάβησαν προς διάθεση των τίτλων, κατά τις
διατάξεις του
Ν 3606/2007
για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (που εν-
σωμάτωσε στην έννομή μας τάξη την «MiFiD», ήτοι την Οδηγία 2004/39/ΕΚ)
14
.
13. Aντί άλλων εδώ
Σταθόπουλος
, ΓενΕνοχΔίκ4, § 19 αρ. 130 επ. και
Απ.Γεωργιάδης
, ΓενΕ-
νοχΔίκ2, § 26 αρ. 9-10.
14. Η νομολογία είναι εν προκειμένω, και ορθώς, μέχρι στιγμής αρνητική, βλ. ενδεικτ. εδώ
ΜΠρΑθ 50
27
/2015 ΝοΒ 2015, 2015 με παρατ.
Σπυρόπουλου
: δεν ευθύνεται η τράπεζα
από την μεσολάβησή της για την λήψη και εκτέλεση εντολής πελάτη για αγορά ομολό-
γων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς η υπηρεσία αυτή
δεν αποτελεί επενδυτική συμ-
βουλή ή διαχείριση χαρτοφυλακίου
, γι’ αυτό και δεν απαιτείται η διενέργεια ελέγ-
χου καταλληλότητας και συμβατότητας, αποτελεί αντιθέτως υπηρεσία
απλής λήψης
και εκτέλεσης εντολής
(
execution only
· βλ. άρθρο 25 §§ 4, 5 και 6 του Ν. 3606/2007,
καθώς και ΑΠ 446/2010 ΧρηΔικ 2010, 231)· επίσης, δεν θεμελιώνεται
ούτε ευθύνη με
βάση κάποια παρεπόμενη υποχρέωση διαφώτισης
, βάσει της αρχής της καλής πίστε-
ως (άρθρο 288 ΑΚ), ως προς την πορεία ή την καταλληλότητα των κρατικών χρεογρά-
φων μετά την εκτέλεση της εντολής, ενόψει του γεγονότος άλλωστε ότι τα πιστωτικά
ιδρύματα δεν μπορούσαν να προβλέψουν τις εξαιρετικές νομοθετικές διατάξεις που ει-
σήγαγαν αναδρομικά ρήτρες συλλογικής δράσης –
αμφίβολο όμως είναι εδώ, κατά την
γνώμη μου, αν είναι ήδη καν μεθοδολογικά επιτρεπτή η προσφυγή στην γενική ρή-
τρα του άρθρου 288 ΑΚ ενόψει της συγκεκριμενοποίησης των επιταγών της στον Ν.
3606/2007
. Ομοίως με ανωτέρω και: ΜΠρΑθ 50
57
/2015 ΤΝΠ Νόμος (: ο ενάγων, συντα-
ξιούχος στρατιωτικός ιατρός, εξ ιδίας πρωτοβουλίας είχε ζητήσει την αγορά των ομο-
λόγων
λόγω του υψηλού επιτοκίου τους
, της μικρής διάρκειάς τους και των φοροα-
παλλαγών που τα συνοδεύουν· τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου
δεν αποτελούν
σύνθετα χρηματοπιστωτικά προϊόντα
και δεν απαιτείται εξειδικευμένη γνώση ή εμπει-
ρία για την κατανόησή τους, το δε επικείμενο τότε PSI ήταν γνωστό τοις πάσι)· ΠΠρΑθ
2564/2015 ΤΝΠ Νόμος (: απόρριψη και αξιώσεων από αδικοπραξία και αδικαιολόγητο
πλουτισμό, ούτε δε ακυρωσία λόγω πλάνης). Αντιθέτως, στην ΕιρΑθ 2724/2015 (ΤΝΠ