ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

574

Κ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

Η επίλυση των διαφορών από το Διεθνές Δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών

ωμα», ήταν εξ ορισμού ένα νομικό ζήτημα και ότι το γεγονός ότι μία διαφορά είχε και

πολιτικές διαστάσεις δεν το εμπόδιζε να την επιλύσει

2.3 Η συναίνεση των κρατών

Αποτελεί θεμελιώδη κανόνα του διεθνούς δικαίου, ο οποίος απορρέει από την αρ-

χή της κρατικής κυριαρχίας, ότι η δικαστική επίλυση μιας διαφοράς είναι δυνατή μό-

νον αν τα εμπλεκόμενα κράτη εκφράσουν την συναίνεσή τους

. Ειδικότερα, το Διεθνές

Δικαστήριο δεν μπορεί να επιλύσει τη διαφορά μεταξύ δύο κρατών παρά μόνον εάν

και τα δύο εκφράσουν τη συναίνεσή τους προς το σκοπό αυτό – βλ.

Υπόθεση του

Στενού της Κέρκυρας (Ηνωμένο Βασίλειο κατά Αλβανία) (Προδικαστική Ένσταση)

Όπως έκρινε το Δικαστήριο στην

Υπόθεση Nottebohm (Λίχτενσταϊν κατά Γουατεμάλα)

(Προδικαστικές Ενστάσεις)

η συναίνεση των μερών στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου

πρέπει να υπάρχει κατά το χρόνο κατά τον οποίο η διαφορά άγεται ενώπιόν του, δηλα-

δή, κατά τη χρονική στιγμή της κατάθεσης της προσφυγής.

2.4 Οι βάσεις έκφρασης συναίνεσης στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου

Ο τίτλος της ενότητας αφορά τους τρόπους με τους οποίους ένα κράτος εκφράζει τη συ-

ναίνεσή του στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου. Οι τρόποι αυτοί προβλέπονται στα

Άρθρα 36 και 37 ΚατΔΔ:

(1) Ειδική συμφωνία ή συνυποσχετικό (Άρθρο 36 (1) ΚατΔΔ).

(2) Συνυποσχετική ρήτρα σε διεθνή συνθήκη ή συμφωνία η οποία να είναι σε ισχύ

(Άρθρα 36 (1) και 37 ΚατΔΔ).

(3) Διακήρυξη με βάση την Προαιρετική Ρήτρα περί αποδοχής της αρμοδιότητας του

Δικαστηρίου ως υποχρεωτικής (Άρθρα 36 (2) και 36 (5) ΚατΔΔ).

(4) Η αρχή της

κατά παρέκταση αρμοδιότητας (forum prorogatum)

(Άρθρο 36 (1)

ΚατΔΔ και Άρθρο 38 (5) Κανόνων Διαδικασίας ΔΔ).

2.4.1 Συνυποσχετικό

Το Άρθρο 36 (1) ΚατΔΔ προβλέπει ότι το Δικαστήριο έχει αρμοδιότητα να επιλαμ-

βάνεται όλων των υποθέσεων που οι διάδικοι υποβάλλουν σ’ αυτό και καλύπτει τό-

σο την περίπτωση του συνυποσχετικού όσο και αυτή της

κατά παρέκταση αρμοδιότη-

τας.

Το συνυποσχετικό αποτελεί

ειδική συμφωνία

η οποία συνήθως περιβάλλεται τον

τύπο της (διμερούς) διεθνούς συνθήκης. Σ’ αυτό δύο κράτη συμφωνούν να υποβάλ-

λουν στο Δικαστήριο μία συγκεκριμένη διαφορά και ορίζουν το αντικείμενο αυτής της

διαφοράς, το οποίο είναι δυνατό να συνίσταται στο σύνολο ή μέρος αυτής. Το πλεο-

νέκτημα της υποβολής μιας διαφοράς στο Δικαστήριο με συνυποσχετικό έγκειται στο

29. Πρβλ.

Jennings

1997, 48-57.

30.

Ιωάννου/Περράκης

2009, 36 επ.

31.

The Corfu Channel case (UK v. Albania) (Preliminary Objection),

ICJ Rep. 1948, 15, 27.

1115

1116

1117