35 / 40
Κ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
575
Η ΕΙΡΗΝΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ
ότι τα ενδιαφερόμενα κράτη έχουν τη δυνατότητα να καταρτίσουν την ειδική συμφω-
νία με τέτοιο τρόπο ώστε να διαμορφώσουν το αντικείμενο της διαφοράς έτσι ώστε
να μην περιλαμβάνει ζητήματα που άπτονται ζωτικών συμφερόντων τους ή προκα-
λούν τις ευαισθησίες της κοινής γνώμης
32
. Πολλές υποθέσεις που εκδικάστηκαν ενώ-
πιον του Δικαστηρίου υποβλήθηκαν σ’ αυτό με συνυποσχετικό, όπως επί παραδείγ-
ματι, η
Υπόθεση Οριοθέτησης της Υφαλοκρηπίδας Λιβύης-Μάλτας
, η
Υπόθεση της
Μεθοριακής Διαφοράς Burkina Faso - Mali
και η
Υπόθεση Gab
ć
í
kovo-Nagymaros
(Ουγγαρία-Σλοβακία)
.
Η σύναψη συνυποσχετικού σημαίνει κατ’ αρχήν ότι η διαφορά υποβάλλεται στο
Δικαστήριο από τα δύο μέρη
από κοινού
. Ωστόσο η ύπαρξη συνυποσχετικού δεν απο-
κλείει αυτομάτως την μονομερή προσφυγή εάν αυτή η δυνατότητα προβλέπεται ρητά ή
δεν αποκλείεται ρητά στο κείμενό του [
Υπόθεση του Διπλωματικού Ασύλου (Κολομβία-
Περού)
33
]
. Επίσης, η ειδική συμφωνία είναι δυνατό να είναι
άτυπη
, να μην περιβάλλε-
ται τον τύπο διεθνούς συνθήκης. Με άλλα λόγια, είναι δυνατό να έχει τη μορφή κοινού
ανακοινωθέντος, ανταλλαγής διακοινώσεων, πρακτικών που τηρήθηκαν σε συνάντηση
εκπροσώπων των μερών στη διαφορά. Κατά συνέπεια έχει σημασία να διαπιστωθεί ότι
υφίσταται συναίνεση είτε για την υποβολή είτε για τον τρόπο υποβολής της διαφοράς
στο Δικαστήριο.
Στην
Υπόθεση της Υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου (Ελλάς κατά Τουρκίας)
34
, η Ελλάδα
προσέφυγε μονομερώς στο Δικαστήριο επικαλούμενη ως βάση αρμοδιότητας του
Δικαστηρίου
35
το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά από συνάντηση μεταξύ των
πρωθυπουργών Ελλάδος και Τουρκίας στις Βρυξέλλες την 31η Μαΐου 1975
(Κοινό
Ανακοινωθέν των Βρυξελλών)
, το οποίο ανέφερε ότι:
«… [οι δύο πρωθυπουργοί]
Αποφάσισαν ότι αυτά τα προβλήματα [μεταξύ των δύο κρατών] πρέπει να επιλυθούν
ειρηνικά μέσω διαπραγματεύσεων και όσον αφορά την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου
μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης …».
Η Ελλάδα ισχυρίστηκε ότι το παρα-
πάνω εδάφιο αποτελούσε αυτοτελή βάση για τη συναίνεση στην αρμοδιότητα του
Δικαστηρίου και παρείχε το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής. Το Δικαστήριο ερμή-
νευσε το κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος, τόσο γραμματικά όσο και υπό το φως
της μεταγενέστερης στάσης των μερών. Διαπίστωσε πως η Ελλάδα και η Τουρκία είχαν
συμφωνήσει μόνον στην από κοινού υποβολή της διαφοράς στο Δικαστήριο με συνυ-
ποσχετικό και ότι το κοινό ανακοινωθέν δεν αποτελούσε έκφραση της συναίνεσης των
δύο κρατών στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου.
Επιπλέον, στην
Υπόθεση Κατάρ κατά Μπαχρέιν
το ζήτημα ήταν αν τα μέρη είχαν συνά-
ψει συμφωνία η οποία επέτρεπε σε οποιοδήποτε από αυτά να υποβάλλει μονομερώς τη
32.
Collier & Lowe
1999, 8-10.
33.
The Asylum case (Colombia-Peru),
ICJ Rep. 1950, 266, 268.
34.
The Aegean Sea Continental Shelf case (Greece v. Turkey) (Jurisdiction and Admissibility),
ICJ
Rep. 1978, 3, 37-44, §§ 94-108.
35. Εναλλακτικά με την Γενική Πράξη της Γενεύης περί Ειρηνικής Επίλυσης των Διαφορών (1928).