ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

44 / 50

268
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε
όμως ότι μπορούσε να αποτρέψει καταδολιεύσεις. Όμως το άρθρο 115 ΕισΝΑΚ καταργήθηκε (ΠτΚ
181 στοιχ. ζ’)329 και οι συνέπειες της πτώχευσης στις σχέσεις των συζύγων περιορίζονται στη λήξη
του συστήματος κοινοκτημοσύνης κατά την ΑΚ 1411 (βλ. και ΠτΚ 16 § 4, παρακάτω, § 38 Γ ΙΙ 6). Άλ-
λες συνέπειες όμως δεν αποκλείονται, ανάλογα με κατιδίαν νόμους, π.χ. σε περίπτωση πτώχευσης
του συζύγου ή του μέρους συμφώνου συμβίωσης υποβάλλεται χωριστή δήλωση φορολογίας εισο-
δήματος από τους συζύγους (άρθρο 67 § 4 ν. 4172/2013, όπως τροποποιήθηκε από το 4374/2016).
III. Ποινική διάταξη. Για τους συγγενείς και το σύζυγο του οφειλέτη ο ΠτΚ περιέχει και ποινική διά-
ταξη, με την οποία απειλείται η ποινή της κλοπής ή της υπεξαίρεσης σε περίπτωση παράνομης ιδιο-
ποίησης, υπεξαίρεσης ή απόκρυψης «πτωχευτικών πραγμάτων» (ΠτΚ 174), στοιχείων δηλ. της πτω-
χευτικής περιουσίας.
§ 36. Συνέπειες ως προς τους εργαζομένους
Η επίπτωση της πτώχευσης στη θέση των εργαζομένων330, είναι ζήτημα ευαίσθητο, διό-
τι προδίδει τη γενικότερη φιλελεύθερη ή κοινωνική στάση του νομοθέτη και χρωματίζει
έντονα το ΠτΔ κάθε χώρας.
Χαρακτηριστικό π.χ. του γαλλικού ΠτΔ είναι η φιλική του στάση απέναντι στους εργαζομένους, σε
σημείο μάλιστα που η διατήρηση της απασχόλησης να έχει αναχθεί προγραμματικά σε πρωτεύοντα
στόχο τόσο της διαδικασίας της sauvegarde όσο και εκείνης του redressement judiciaire331, όταν
δε οι απολύσεις αποτελούν απαραίτητο μέτρο αναδιοργάνωσης, προβλέπονται μέτρα διαλόγου και
προστασίας332. Επίσης με πρόσφατο νόμο θεσπίσθηκε η υποχρέωση του οφειλέτη να αναζητήσει
αγοραστή της επιχείρησής του, ώστε να διασωθούν θέσεις εργασίας («obligation de recherche d’un
repreneur»)333. Στη Γερμανία επίσης, παρά την προτεραιότητα του συμφέροντος των πιστωτών, η
κατάρτιση ενός «κοινωνικού σχεδίου» (Sozialplan), που σκοπό έχει την απάλυνση των δυσμενών
για τους εργαζομένους επιπτώσεων της πτώχευσης, είναι χαρακτηριστικό της διαδικασίας334 . Στην
Ελλάδα τέτοιοι μηχανισμοί δεν έχουν προβλεφθεί. Αντίθετα, αν το ζήτημα ιδωθεί στο πλαίσιο της
οικονομίας αγοράς τα πράγματα είναι διαφορετικά: Η διατήρηση των θέσεων εργασίας δεν θεωρεί-
329. Αλλού όμως η ρύθμιση διατηρείται, π.χ. στη Γαλλία κατ’ άρθρα L. 624-6, 631-18 (διαδικασίες
της sauvegarde και του redressement judiciaire).
330. «...the lost souls of insolvency law», Finch, CIL, 2009, σ. 778. – Εποπτική αναφορά στην προβληματι-
κή της θέσης των εργαζομένων στην πτώχευση βλ. εις Westbrook/Booth/Paulus/Rajak, εις Westbrook
(επιμ.), A global view of business insolvency systems, The World Bank, 2010, σ. 183.
331. Στη δίκη για το άνοιγμα της διαδικασίας διάσωσης (sauvegarde) καλούνται οι αντιπρόσωποι της επιτρο-
πής της επιχείρησης (comité d’entreprise), άρθρο L. 621-1 Επίσης το comité d’entreprise μπο-
ρεί να ορίσει εκπρόσωπο για την παρακολούθηση της διαδικασίας της sauvegarde ή του redressement
judiciaire (άρθρα L. 621-4, 631-9 .). Επίσης κατά το άνοιγμα της διαδικασίας του redressement
judiciaire, το comité d’entreprise μπορεί να γνωστοποιεί στο δικαστήριο στοιχεία για την παύση πλη-
ρωμών (άρθρα L. 631-6, 640-6 ). Βλ. γενικά Lienhard , 2016, σ. 85 επ., 253 επ.
332. Π.χ. άρθρα L. 631-17, 642-5 και σχετικά Lienhard, 2016, σ. 85 επ.
333. Νόμος 2013-504 της 14.6.13, Rev.Soc. 2013, 532.
334. Βλ. § 123 επ. InsO και αναλυτικά Jaeger/Giesen , GK, 2014, § 123. «Κοινωνικό πλάνο» προβλέπεται
σήμερα (δυνητικά) σε περίπτωση ομαδικών απολύσεων, βλ. άρθρο 3 § 4 ν. 1387/1983, ως έχει μετά
τον ν. 4472/2017.